Sprawczość w grach wideo jako kategoria estetyczna

Abstract

Celem rozprawy jest wskazanie i scharakteryzowanie związku pomiędzy często wykorzystywaną przez groznawców koncepcją sprawczości a estetyką medium gier wideo. Autor podejmuje w swojej rozprawie zadanie przeanalizowania tych własności interaktywnych tekstów, które pozwalają swoim użytkownikom odczuć przyjemność wpływania na kształt wirtualnych przestrzeni lub przebieg zdarzeń w nich zachodzących. W centrum zainteresowania rozprawy znajduje się więc zarówno estetyczny wymiar działania lub sprawowania kontroli przez gracza, jak też wywoływanie określonych emocji za pomocą konkretnych, przypisanych im rozwiązań ludycznych, narracyjnych bądź symulacyjnych. Dysertacja została wobec tego podzielona na dwie części: teoretyczną, w której autor porządkuje dotychczasowe definicje i rodzaje typowego dla kontaktu z grą sprawstwa oraz analityczną, stanowiącą prezentację warstwowego modelu sprawczości służącego charakterystyce mechanizmów wywołujących lub niwelujących u gracza poczucie wpływu na procesy zachodzące podczas rozgrywki.

The aim of this dissertation is to indicate and characterize the relationship between the often used by video game researchers concept of agency and the aesthetics of the video game medium. In his thesis, the author undertakes the task of analyzing those properties of interactive texts that allow their users to feel the pleasure of influencing the shape of virtual spaces or the course of events taking place within them. The focus of the dissertation is both the aesthetic dimension of the player's action or control, as well as evoking specific emotions by means of particular ludic, narrative or simulation solutions assigned to them. Therefore, the dissertation has been divided into two parts: theoretical, in which the author organizes the existing definitions and types of agency typical for contact with the game, and analytical, presenting a layered model of agency serving the characteristics of mechanisms that trigger or eliminate the player's sense of influence on the processes taking place during the gameplay.