TOC logical branch as a tool in teaching Polish as a foreign/second/heritage language to children

Abstract

This article is devoted to the presentation of the author`s solutions in adapting one of the TOC thought tools to teaching Polish as a foreign/second/heritage language, specifically to children. TOC tools were primarily developed for the business sector as a tool for diagnosing areas which should be modified or improved. Applied in the sphere of education, the tools turned out to be universal methods of supporting students’ cognitive processes. In the existing research on the possible applications of the TOC methodology, no attention was paid to its use in the field of Polish as a non-native language didactics, and the TOC tools seem to be a useful solution in teaching foreign languages to children. The article presents proposals for the use of the so-called logical branch to explain grammar rules in teaching Polish to children. The discussed tool may perform this function well as it conforms to the standards of the methodology appropriate in children’s language education: It is attractive as a graphic tool, it shows the structure of the Polish language system in a transparent and orderly manner, it has mnemonic values, it can be also used for games, as well as allowing for flexibility (differentiation) of the didactic process.

Artykuł jest poświęcony prezentacji autorskich rozwiązań w zakresie adaptacji jednego z narzędzi myślowych TOC dla potrzeb glottodydaktyki polonistycznej, a konkretnie – w nauczaniu języka polskiego jako obcego, drugiego bądź odziedziczonego dzieci. Narzędzia myślowe TOC zostały prymarnie wypracowane dla sfery biznesu jako narzędzia do diagnozowania obszarów wymagających poprawy lub usprawnienia. Przeniesione do sfery edukacji okazały się uniwersalnymi metodami wspierania procesów poznawczych uczniów. W dotychczasowych badaniach nad możliwymi zastosowaniami metodologii TOC nie zwracano uwagi na jej wykorzystanie w działaniach glottodydaktycznych, a tymczasem narzędzia TOC wydają się przydatnym rozwiązaniem w nauczaniu języków obcych dzieci. W artykule przedstawione są propozycje wykorzystania tzw. gałązki logicznej do objaśniania reguł gramatycznych w nauczaniu języka polskiego dzieci. Omawiane narzędzie dydaktyczne może dobrze spełniać tę funkcję, ponieważ odpowiada standardom metodyki odpowiedniej w kształceniu językowym dzieci: jest atrakcyjne jako narzędzie graficzne, pokazuje struktury systemu polszczyzny w sposób przejrzysty i uporządkowany, ma walory mnemotechniczne, może być wykorzystane do gier i zabaw glottodydaktycznych, jak również pozwala na elastyczność (różnicowanie) procesu dydaktycznego.