Polifenolowe ekstrakty z różnych części mniszka pospolitego (Taraxacum officinale) jako modulatory hemostazy
Abstract
Według Światowej Organizacji Zdrowia to choroby sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów na świecie u podłoża, których stoi stres oksydacyjny. Jednym z zaleceń Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego jest profilaktyka żywieniowa oparta na urozmaiconej diecie, jak i suplementacji preparatami roślinnymi, które bogate są w przeciwutleniacze czy związki o aktywności antypłytkowej. Przykładem rośliny o wielokierunkowym działaniu zdrowotnym jest mniszek pospolity (T. officinale). Oprócz walorów smakowych mniszek od wielu wieków był wykorzystywany jako remedium na wiele różnych dolegliwości. Jednak, mimo wielu doniesień i prowadzonych badań nad aktywnością mniszka pospolitego, nadal występują luki w wiedzy na temat wpływu preparatów z tej rośliny na układ hemostazy. Dlatego też, głównym celem niniejszej pracy doktorskiej było zbadanie aktywności preparatów (ekstraktów i frakcji) wyizolowanych z korzeni, liści, płatków i owoców mniszka pospolitego oraz kwasu cykoriowego pod kątem wybranych parametrów stresu oksydacyjnego i hemostazy w warunkach in vitro. Uzyskane wyniki potwierdzają, iż wszystkie preparaty z mniszka pospolitego użyte do badań są bezpieczne i nie powodują cytotoksyczności względem płytek krwi. Ponadto, posiadają one aktywność antyoksydacyjną, ponieważ wpływają na hamowanie peroksydacji lipidów i karbonylacji białek, oraz chronią białka osocza i płytek krwi w warunkach stresu oksydacyjnego. Właściwości te skorelowano z obecnością aktywnych składników chemicznych w badanych preparatach mniszka. Oprócz działania przeciwutleniającego, preparaty wykazały aktywność przeciwpłytkową i antykoagulacyjną. Najlepsze działanie antyoksydacyjne, jak i przeciwzakrzepowe zaobserwowano w przypadku frakcji z liści mniszka, w których też zidentyfikowano największą zawartość kwasu cykoriowego. Podsumowując, preparaty z mniszka pospolitego mogą stanowić suplement diety wspomagający leczenie dolegliwości ze strony układu sercowo- naczyniowego, które związane są m.in. z nadreaktywnością płytek krwi.