| dc.description.abstract | Wybór problematyki podyktowany został potrzebą opisania aspektów regionalnego oddziaływania Islamskiej Republiki Iranu ze szczególnym uwzględnieniem kwestii związanych z sąsiedztwem z Afganistanem. Rozdział pierwszy poświęcony został na przedstawienie współczesnego Iranu jako państwa posiadającego potencjał do oddziaływania w regionie. Zdefiniowane zostały instrumenty polityki zagranicznej irańskich władz i skrótowo stan relacji I.R. Iranu z państwami regionu oraz Stanami Zjednoczonymi. Do rozdziału dołączono opis irańskiej koncepcji znanej jako Spojrzenie na Wschód. Rozdział drugi poświęcony został charakterystyce państwa afgańskiego w kontekście wewnętrznym, międzynarodowym oraz strategicznym. Postawiono nacisk na ukazanie tego państwa jako terenu międzynarodowej rywalizacji. Obok zagadnień związanych z determinizmem geograficznym i afgańską mozaiką kulturową, zdefiniowane zostały interesy poszczególnych aktorów międzynarodowych w Afganistanie. Rozdział trzeci odnosi się do relacji afgańsko-irańskich na przestrzeni dziejów. Choć rozprawa zasadniczo tyczy się okresu pomiędzy 2001 a 2014 rokiem, uznano, że tło historyczne ma istotny wpływ na obecny obraz stosunków obu państw wywodzących się z jednej tradycji politycznej, językowej i kulturowej. Czwarty rozdział, określić mianem tytułowego dla całej pracy. Scharakteryzowano w nim szczegółowo politykę Iranu wobec Afganistanu w wyznaczonym okresie badawczym. W rozdziale przeanalizowano również kwestię sytuacji około trzech milionów Afgańczyków przebywających czasowo, bądź na stałe na terytorium Iranu. Kolejna kwestia wiąże się z zagadnieniami ekonomicznymi, gospodarką i tranzytem dóbr w obie strony, a także zaangażowaniem Iranu w budowę infrastruktury w Afganistanie. Zagadnieniem blisko związanym z gospodarką jest także kwestia gospodarowania zasobami wodnymi afgańskich rzek na afgańsko-irańskim pograniczu. Do rozdziału dołączono opis koncepcji, znanej jako Unia Państw Perskojęzycznych. Ukazano kulturę i język perski, jako instrumenty polityki Iranu wobec Afganistanu. | pl_PL |
