On Contemporary Issues in the Sociology of Art: Introduction

Abstract

In the introduction to this issue of Przegląd Socjologii Jakościowej, we undertake an attempt to characterize the contemporary field of the sociology of art in Poland. For the point of departure, we took four generations of the sociology of art as defined by Nathalie Heinich as well as the identification of the following four elements: an artwork and its reception, an artist and a creative process, an audience, and a social-institutional framework. We try to draw the timeline of this sub-discipline by means of indicating works of Stanisław Ossowski (the sociology of art sensu largo) and Florian Znaniecki (the sociology of artist) as its beginning in the country. We also define the unique status of art sociology in Poland as a sub-discipline of the sociology of culture, as well as its mutual relations with different sciences. We analyze the emergence of scientific communities and the appearance and disappearance of research specializations during the period of over 80 years. Additionally, we indicate missing pages as well as thematic fields and perspectives that are still developing. We are aware of the fact that it is difficult to exhaust the problem of the history and status of art sociology in Poland within one article, which is why our objective is, rather, to indicate problems, perspectives, and ideas that can begin the discussion on the topic.

We wstępie do niniejszego wydania „Przeglądu Socjologii Jakościowej” podejmujemy próbę scharakteryzowania współczesnego pola socjologii sztuki w Polsce. Punkt wyjścia stanowią cztery generacje socjologii sztuki zdefiniowane przez Nathalie Heinich oraz identyfikacja czterech podstawowych elementów: dzieła sztuki oraz jego recepcji, artysty i procesu twórczego, odbiorców oraz ram społeczno-instytucjonalnych. Podejmujemy się próby zakreślenia ram czasowych subdyscypliny, wskazując jako jej początki w kraju prace Stanisława Ossowskiego (socjologia sztuki sensu largo), Floriana Znanieckiego (socjologia artysty). Definiujemy także specyficzny status socjologii sztuki w Polsce jako subdyscypliny socjologii kultury oraz jej wzajemne relacje z innymi naukami. Analizujemy wyodrębnianie się środowisk naukowych, pojawianie się i zanikanie specjalności badawczych w ciągu ponad 80 lat. Dodatkowo wskazujemy białe plamy oraz obszary tematyczne i perspektywy, które dopiero się rozwijają. Zdajemy sobie sprawę, że w ramach jednego tekstu trudno jest wyczerpać problem historii i statusu socjologii sztuki w Polsce, stąd naszym celem jest raczej wskazanie wątków, perspektyw i idei w celu rozpoczęcia dyskusji na ten temat.