Możliwość wydłużania aktywności zawodowej w Polsce w świetle opinii kobiet w wieku około emerytalnym

Abstract

Demographic changes seen in Europe represent the challenge for social protection system and for the job market. The increasing number of pensioners results not only from ageing population, but also from the privileges for pensioners existing in our country. A proposal to lengthen the retirement age of citizens seems to be right in the light of forecasts concerning the pace of the society ageing process and its consequences for the labour market, pension system and the social protection, but majority of polish society is against (around 80%). Because of lower salaries, breaks in job activity caused by family responsibilities and shorter period of job activity, women are group of risk of poverty in old age. In my research I deal with possibilities to lengthen women’ activity on the labour market concerning following factors: individual history of professional activity, family status, education, competence, work-life balance. My own research model includes deepened interviews with 50-65 years old women, who share the experience of being a mother of a grown up daugther.

Zmiany demograficzne obserwowane w Europie stanowią wyzwanie dla rynku pracy, a także dla systemu zabezpieczenia społecznego, w szczególności systemu emerytalnego. Rosnąca ilość emerytów związane jest nie tylko ze wzrostem udziału osób w wieku poprodukcyjnym w strukturze społeczeństwa, ale również z nierealizowaniem reform związanych z ograniczaniem przywilejów emerytalnych. W większości krajów Unii Europejskiej wyraźna jest tendencja do podnoszenia wieku emerytalnego. Od niedawna publiczna debata w tej sprawie ma miejsce również w Polsce. Wszystko to dzieje się w sytuacji, kiedy zdecydowana większość społeczeństwa (około 80%) jest nieprzychylna propozycji wydłużania formalnych ram aktywności zawodowej. Specyfika sytuacji kobiet na rynku pracy związana jest m.in. z niższym przeciętnym poziomem wynagrodzeń, barierami systemowymi oraz przerwami w aktywności zawodowej spowodowanych realizacją obowiązków rodzinnych. Wszystko to w połączeniu z krótszym całkowitym okresem pracy zawodowej sprawia, kobiety są grupą szczególnie zagrożoną ubóstwem w okresie starości. Zadaniem niniejszej pracy jest zaprezentowanie wyników badań związanych z możliwością wydłużania aktywności zawodowej kobiet w Polsce. Model badań własnych obejmuje wywiady pogłębione z kobietami znajdującymi się w późnej fazie aktywności zawodowej – pomiędzy pięćdziesiątym a sześćdziesiątym piątym rokiem życia, a które łączy wspólne doświadczenie bycia matka dorosłej córki.