Zdarzenia artystyczne jako impuls transformujący miasto na przykładzie Łodzi po 1989 r.

Abstract

W centrum pracy znajdują się cztery przypadki zdarzeń artystycznych rzucających wyzwanie miejskiej codzienności. Wyzwanie rozumiane jest tu jako konfrontacja z regulującymi życie zbiorowości normami. Stanowi także próbę upodmiotowienia się jednostek i grup wobec nomadycznej, rozproszonej, globalnej władzy performansu – opisanej i sproblematyzowanej przez amerykańskiego performatyka Jona McKenziego. Artystyczne próby wywarcia wpływu na zbiorowość miejską zostały opisane jako wywodzące się z dwóch modeli. Pierwszy to model antycypująco-wdrożeniowy, w którym artysta planuje w każdym aspekcie, jak ma wyglądać zorganizowana na nowo miejska codzienność, i przewiduje konsekwentną realizację tego planu. Drugi model – diagnozująco-interwencyjny – opisany został jako praktyka, w której dużą rolę odgrywa identyfikowanie i problematyzowanie sytuacji miejskiej zbiorowości, by w konsekwencji wyzwolić potencjał potrzebny do jej zmiany. Opisywane w pracy zdarzenia artystyczne są reprezentatywne dla tego drugiego modelu. Kluczowymi pytaniami stawianymi wobec wybranych przypadków są: jaką wiedzę o zachodzących w mieście procesach możemy zdobyć dzięki uczestnictwu w działaniu artystycznym? Jak może ono wpływać na miasto, stawać się impulsem do jego zmiany?