Fenomen kłamstwa jako inspiracja do stworzenia zadań na zajęcia jpjo

Abstract

Lying is a phenomenon that affects everyone, regardless of gender, origin, occupation, social status or interests. It has been investigated from a wide range of research perspectives, and each of them pays attention to different aspects of lying. Studies show that we lie and are lied to every day. The author of this article has set the goal of investigating various theories about lying in order to use them as an inspiration for creating materials for foreigners learning Polish. Therefore, she analyses selected definitions of lies and discusses the differences in the semantic ranges of the words that describe lies and lying in both Polish and English. She concludes that significant divergences on this issue may result in a plurality of opinions and perceptions regarding the significance of lying in different cultures. Then, using the classic, partially simplified model of interpersonal communication, she describes the lie from the perspective of the sender, message and receiver. The insights inscribed in these categories allow a broader view of the context, namely the signs of deception and how to detect lies. The linguistic symptoms of uttering false messages are of particular interest due to the purpose of this article. The author also presents selected cultural differences concerning lies. In addition, she suggests tasks that can be used during language classes with foreigners.

Kłamstwo to zjawisko, które dotyczy każdego bez względu na płeć, pochodzenie, zawód, pozycję społeczną, zainteresowania czy status. Jest analizowane z różnych perspektyw badawczych i każda z nich zwraca uwagę na inne jego aspekty. Badania pokazują, że codziennie kłamiemy i jesteśmy okłamywani. Autorka niniejszego artykułu postawiła sobie za cel przyjrzenie się różnym teoriom dotyczącym kłamstwa tak, by stały się one inspiracją do stworzenia materiałów na zajęcia języka polskiego jako obcego. Analizuje więc wybrane definicje kłamstwa, omawia różnice w zakresach semantycznych wyrazów opisujących kłamstwo i kłamanie w językach polskim i angielskim. Wnioskuje, że znaczące rozbieżności w tej kwestii mogą wpływać na odmienne pojmowanie kłamstwa w różnych kulturach. Następnie, posługując się klasycznym, częściowo uproszczonym, modelem komunikacji interpersonalnej opisuje kłamstwo z perspektywy nadawcy, komunikatu i odbiorcy. Spostrzeżenia wpisane w te kategorie pozwalają na przyjrzenie się szerszemu kontekstowi, a mianowicie oznakom kłamstwa i sposobom jego wykrywania. Szczególnie interesujące ze względu na cel tego artykułu są tutaj symptomy wygłaszania fałszywych komunikatów uwidaczniające się na płaszczyźnie językowej. Autorka przedstawia także wybrane różnice kulturowe dotyczące kłamstwa. Dodatkowo proponuje zadania, które można wykorzystać podczas zajęć językowych z cudzoziemcami.