dc.contributor.author | Grabarczyk, Tadeusz | |
dc.date.accessioned | 2023-04-12T13:42:36Z | |
dc.date.available | 2023-04-12T13:42:36Z | |
dc.date.issued | 2022-12-30 | |
dc.identifier.issn | 0208-6050 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/46680 | |
dc.description.abstract | The article concerns the castle in Terebovlia (now Ukraine) after the reconstruction it underwent in the 1530s on the initiative of ‘starosta’ (capitaneus) Andrzej Tęczyński. Until now, the description of this fortress has been known from the inventory of the Terebovlia eledrship (capitaneatum) from 1551. The collection of the National Library in Warsaw includes another inventory, drawn up in 1550, which has not been used by researchers so far. It contains more detailed information about the building, which allows to tell how the buildings within the defensive walls and the rooms within them were constructed. The writer also described the equipment of the castle chambers and utility rooms, as well as the accumulated food supplies. It also contains information about the weapons stored in the castle. Comparison of information from both inventories shows that the castle in the mid-16th century was in poor condition. The supply of weapons was clearly improved in 1551. The article is accompanied by an annex containing the inventory of the castle from 1550. | en |
dc.description.abstract | Artykuł dotyczy zamku w Trembowli (obecnie Ukraina) po przebudowie, jaką przeszedł w latach trzydziestych XVI w. z inicjatywy starosty Andrzeja Tęczyńskiego. Dotychczas znany był opis tej twierdzy zawarty w inwentarzu starostwa trembowelskiego z 1551 r. W zbiorach Biblioteki Narodowej znajduje się jeszcze jeden, niewykorzystany dotąd przez badaczy inwentarz, sporządzony w 1550 r. Zawiera on więcej szczegółowych informacji na temat budowli, co pozwala odtworzyć rozmieszczenie budynków w obrębie murów obronnych oraz znajdujących się w nich pomieszczeń. Pisarz uwzględnił również wyposażenie zamkowych izb i pomieszczeń gospodarczych, a także opis zgromadzonych zapasów żywności. Zanotowano też informacje o przechowywanym na zamku uzbrojeniu. Zestawienie obu inwentarzy pozwala stwierdzić, że zamek w połowie XVI w. znajdował się w złym stanie. Wyraźnej poprawie uległo w 1551 r. zaopatrzenie w broń. Do artykułu dołączono aneks zawierający inwentarz zamku z 1550 r. | pl |
dc.language.iso | pl | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica;111 | pl |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
dc.subject | Terebovlia | en |
dc.subject | Poland | en |
dc.subject | Ukraine | en |
dc.subject | castle | en |
dc.subject | architecture | en |
dc.subject | weapons | en |
dc.subject | inventories | en |
dc.subject | 16th century | en |
dc.subject | Trembowla | pl |
dc.subject | Polska | pl |
dc.subject | Ukraina | pl |
dc.subject | zamek | pl |
dc.subject | architektura | pl |
dc.subject | uzbrojenie | pl |
dc.subject | lustracje | pl |
dc.subject | XVI wiek | pl |
dc.title | Zamek w Trembowli w świetle inwentarzy z lat 1550 i 1551 | pl |
dc.title.alternative | The Terebovlia castle in the light of inventories from 1550 and 1551 | en |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 45-67 | |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki / University of Lodz | pl |
dc.identifier.eissn | 2450-6990 | |
dc.references | Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział LVI, Inwentarze starostw 1550–1772, Inwentarz starostwa trembowelskiego, województwo ruskie, ziemia halicka, powiat trembowelski, sygn. 1/7/0/11/291 | pl |
dc.references | Biblioteka Narodowa w Warszawie, Materiały dotyczące zamku w Trembowli zebrane przez Aleksandra Czołowskiego, sygn. Rps 5485 IV | pl |
dc.references | Jan z Czarnkowa, Kronika, [w:] Monumenta Poloniae Historica, t. II, ed. A. Bielowski, Lwów 1872. | pl |
dc.references | Kroniki Bernarda Wapowskiego z Radochoniec: część ostatnia czasy podługoszowskie obejmujące (1480–1535), oprac. J. Szujski, Kraków 1874. | pl |
dc.references | Materiały archiwalne wyjęte głównie z metryki litewskiej od 1348 do 1607 roku, wyd. A. Prochaska, Lwów 1890, nr 52. | pl |
dc.references | Wapowski B., Kroniki: część ostatnia czasy podługoszowskie obejmujące (1480–1535), oprac. J. Szujski, Kraków 1874. | pl |
dc.references | Bołdyrew A., Piechota zaciężna w Polsce w pierwszej połowie XVI wieku, Warszawa 2011. | pl |
dc.references | Czołowski A., Wojna polsko-turecka 1675 r.: początki wojny – bitwa pod Lwowem – oblężenie Trembowli, Lwów 1894. | pl |
dc.references | Czołowski A., Zamek trembowelski w 1551 r. (z planem), odbitka z czasopisma „Ziemia Czerwińska” 1935, z. 1, s. 1–14. | pl |
dc.references | Czołowski A., Zamek trembowelski w 1551 roku, „Ziemia Czerwieńska” 1935, z. 1, s. 18–25. | pl |
dc.references | Danowska E., „Chleb dobrze zasłużonym”. Lustracja starostwa mościskiego z 1627 r., „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie” 2017, R. LXII, s. 21–40. | pl |
dc.references | Grabarczyk T., Terebovlia as the Location for the Polish Troops’ Stay in 1557 and 1558, [w:] Faces of War, Vol. VI (City and War), eds T. Grabarczyk, M. Pogońska-Pol, Łódź 2022, s. 81–102. | pl |
dc.references | Hański O., Artyleria i ręczna broń palna zamku kamienieckiego w epoce jagiellońskiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2022, z. 111, s. 9–28. | pl |
dc.references | Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W., Słownik języka polskiego, t. VI (S–Ś), Warszawa 1915. | pl |
dc.references | Kowalska H., Maciejowski Bernard, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XIX, Wrocław 1974, s. 47–48. | pl |
dc.references | Linde S.B., Słownik języka polskiego, t. II, cz. 2 (P), Warszawa 1811. | pl |
dc.references | Łabęcki H.H., Słownik górniczy polsko-rossyjsko-francuzko-niemiecki i rossyjsko-polski (z dodaniem wyrazów odnoszących się do mineralogii, geologii, chemii, oraz ważniejszych rzemiosł kruszcowych) tudzież glossarz średniowiecznej łaciny górniczej w Polsce, Warszawa 1864. | pl |
dc.references | Słownik polszczyzny XVI wieku, t. VI (Dra–Eżby), Wrocław 1972. | pl |
dc.references | Słownik polszczyzny XVI wieku, t. XVIII (Nierownia–Ń), Wrocław 1988. | pl |
dc.references | Słownik polszczyzny XVI wieku, t. XIX (O–Ochytrzyć), Wrocław 1990. | pl |
dc.references | Słownik polszczyzny XVI wieku, t. XXI (Podoba–Polżyć), Warszawa 1998. | pl |
dc.references | Srogosz T., Stępień R., Zamek w Trembowli w XV–XVII wieku i jego funkcja w regionie, [w:] Zamki i przestrzeń społeczna w Europie środkowej i wschodniej, red. M. Antoniewicz, Warszawa 2002, s. 419–427. | pl |
dc.references | Szymczak J., Początki broni palnej w Polsce (1383–1533), Łódź 2004. | pl |
dc.references | Urzędnicy województwa ruskiego XIV–XVIII wieku. (Ziemie halicka, lwowska, przemyska, sanocka). Spisy, oprac. K. Przyboś, Wrocław 1987. | pl |
dc.references | Boĭko І.Ĭ., Zastosuwannia magdieburz’kogo prawa u galiczinі w składі pols’kogo korołіwstwa | pl |
dc.references | (1349–1569 rr.), „Uczenyje zapiski Tawriczeskogo nacyonalnogo uniwiersitieta im. W.I. Wiernadskogo. Naucznyj żurnał. Sierija »Fiłosofija. Kulturołogija. Politołogija. Socyołogija«” 2008, t. XXI(60), № 2, s. 11–14. | pl |
dc.references | Mis’ka R, Dołіtopisniĭ Tieriebowl, [w:] Matierіali і dosłіdżennia z archieołogії Prikarpattia і Wolinі, t. XII, Lwіw 2008, s. 292–303. | pl |
dc.references | Awerkijew W., Terebowlanśkomu zamku doslidżujut’ krynyciu, https://www.tenews.org.ua/post/show/1526573585-v-terebovlyanskomu-zamku-doslidzhuyuyut-krinicyu# (dostęp: 26 VIII 2022). | pl |
dc.contributor.authorEmail | tadeusz.grabarczyk@uni.lodz.pl | |
dc.identifier.doi | 10.18778/0208-6050.111.04 | |