Zanim w sierpniu 1920 roku wróg zagroził Warszawie. O roli propagandy w budzeniu ducha walki

Abstract

Propaganda played an important role in the war of 1920 as a tool in mobilizing polish society to fight the enemy. It was dealt with by civil and military institutions. The milieu of writers and artists who were the creators of propaganda posters joined the propaganda activities. Art playedan important role, the artists provided many works of utility character, created for propaganda purposes. So they contributed to winning the war against the enemy army. Apart from the posters, brochures, leaflets, journalistic texts and literary works were created. However, the posters published in the press, placed on the walls of buildings, and carried during the demonstrations had the greatest impact. Posters with a strongly anti-Bolshevik message were dominant, showing the enemy as a monster, demonizing his image in order to arouse emotions and appeal to the patriotic duty of every Pole. A separate group were mass-printed recruitment posters encouraging to join the Volunteer Army. Józef Piłsudski also appeared on the posters. The authors of the posters used this figure as a symbol of independence struggles. Posters, like other forms, were a psychological weapon in the fight against Bolshevik propaganda. Each of the posters can be analyzed on an artistic level, but from the historical point of view, the most important thing is the propaganda message.

W roku 1920 propaganda odegrała ważną rolę w mobilizowaniu społeczeństwa polskiego do walki z wrogiem. Zajmowały się nią instytucje cywilne i wojskowe. W działania propagandowe włączyły się środowiska literatów oraz plastyków – autorów plakatów propagandowych. Artyści tworzyli wiele dzieł o charakterze użytkowym w celach propagandowych. Mieli więc swój wkład w wygraną w wojnie z wrogą armią. Obok plakatów powstawały broszury, ulotki, teksty publicystyczne oraz utwory literackie. Największą siłę oddziaływania miały jednak plakaty publikowane w prasie, umieszczane na murach budynków, prezentowane podczas manifestacji. Dominowały te o wymowie zdecydowanie antybolszewickiej, ukazujące wroga jako potwora, demonizujące jego wizerunek, budzące skrajne emocje i apelujące do patriotycznego obowiązku każdego Polaka. Osobną grupę stanowiły drukowane masowo plakaty werbunkowe zachęcające do wstąpienia do Armii Ochotniczej. Portretowano Józefa Piłsudskiego. Wykorzystywano jego wizerunek jako symbol walk niepodległościowych. Plakaty, podobnie jak i inne przykłady sztuki użytkowej były orężem psychologicznym w walce z propagandą bolszewicką. Każdy z plakatów można analizować na płaszczyźnie artystycznej, ale z punktu widzenia historycznego najważniejszy jest przekaz propagandowy.