Wydostać się z cienia ograniczeń ciała i umysłu – zespół sawanta w optyce twórców filmowych

Abstract

The main aim of this article is to present two stories of savant figures who have been, on the one hand, significant personalities in the world of science and, on the other hand, have struggled with neurodevelopmental disorders and schizophrenia. These figures are Temple Grandin and John Nash. Their stories have also inspired the filmmakers of two films which have already become part of the cinematic canon and won multiple accolades, including awards for the main actors who created brilliant portraits of the neurodivergent geniuses. The hermeneutical analysis of these motion pictures is aimed at showing the specific ways in which the prodigious savants function, with particular focus on the role played by the closest social environment in creating conditions beneficial for the development of their special talents.

Głównym celem artykułu jest przedstawienie dwóch sylwetek sawantów, będących z jednej strony osobistościami świata nauki, a z drugiej osobami borykającymi się z zaburzeniami neurorozwojowymi i schizofrenią. Są to postaci Temple Grandin i Johna Nasha. Stały się one również inspiracją dla twórców dwóch filmów fabularnych, które weszły już do kanonu kinematografii, były też wielokrotnie nagradzane, także za kreacje protagonistów, doskonale portretując nie-neurotypowych geniuszy. Hermeneutyczna analiza tych obrazów kinowych ma na celu ukazanie specyfiki funkcjonowania prodigious savant ze zwróceniem szczególnej uwagi na rolę najbliższego otoczenia w budowaniu sprzyjających warunków dla rozwoju ich szczególnych talentów.