Twórcy ojczyzn magicznych w literaturze i w filmie na przełomie XX i XXI wieku (na wybranych przykładach)

Abstract

Celem przygotowanej rozprawy jest zwrócenie uwagi na obecność oraz istotność we współczesnym kinie i literaturze kultury zachodniej twórczości ojczyzny magicznej. Dzieła ojczyzn magicznych są przykładem dowartościowania własnego miejsca postrzeganego w sposób subiektywny, przy jednoczesnym nacisku położonym na tworzenie osobistego mitu korzystającego z genius loci, a także w oparciu o pozaracjonalny (w rozumieniu zachodnim) pierwiastek magiczny wynikający z naczelnej i uniwersalnej zasady magizmu określonej przez religioznawcę Andrzeja Wiercińskiego jako „jedność świata i tego, co się dzieje w człowieku. Jedność tę zapewnia ciągłość przejść między rzeczami i zdarzeniami…” . W rozprawie analizowane są wybrane dzieła, spełniające kryteria ojczyzny magicznej z dorobku ośmiu autorów: Susanny Clarke, Jana Jakuba Kolskiego, Orhana Pamuka, Ceydy Torun, Ailo Gaupa, Emira Kusturicy i Pavla Barabáša. Wybór konkretnych nazwisk i dzieł pozwala na jak najpełniejsze zaprezentowanie czym jest ojczyzna magiczna oraz przywołania spektrum postaw prezentowanych przez twórców. Zjawisko ojczyzny magicznej omawiane jest przez pryzmat trzech wyróżników: magii, etniczności i mitu oraz stopniu nasycenia nimi w analizowanych dziełach.