„Walka o wyobraźnię”. O ekumenicznych konsekwencjach pewnego aspektu interpretacji Biblii

Abstract

Artykuł porusza temat roli wyobraźni w recepcji i interpretacji Biblii. Sięgając do dwóch tradycji czytania i rozumienia Biblii – monastycznej z pierwszych wieków chrześcijaństwa antycznego, stanowiącej do dzisiaj ważny punkt odniesienia dla wschodniego chrześcijaństwa – i anglikańsko- prezbiteriańskiej. Punktem wyjścia dla zestawienia tych dwóch tradycji jest definicja wyobraźni zaczerpnięta z hebrajskiej hermeneutyki biblijnej, pozwalająca na ujęcie tematu w kontekście walki duchowej. Ze strony monastycznej tradycji wschodniej zostaje to omówione głównie na podstawie pism Ewagriusza z Pontu, poszerzonych o opinie niektórych Ojców Kościoła. Poglądy zachodnie wyrażone zostają na podstawie prac Avisa, Brookmana, Ricoeura, Tacy’ego i innych. Jednym z ich aspektów jest postrzeganie dyskursu biblijnego jako mitu i związane z tym konsekwencje. W konkluzji podkreślona zostaje waga wyobraźni w dzisiejszym chrześcijaństwie, ale też ukazane jest odmienne podejście do wyobraźni w tych dwóch tradycjach.

This article addresses the role of imagination in the reception and interpretation of the Bible. It draws on two traditions of reading and understanding the Bible – the monastic one from the first centuries of ancient Christianity, which is still an important point of reference for Eastern Christianity today, and the Anglican-Presbyterian one. The starting point for the juxtaposition of these two traditions is a definition of imagination drawn from biblical Hebrew hermeneutics, which allows the topic to be framed in the context of spiritual warfare. On the part of the Eastern monastic tradition, this is discussed mainly on the basis of the writings of Evagrius of Pontus, expanded by the opinions of some Church Fathers. Western views are expressed on the basis of the works of Avis, Brookman, Ricoeur, Tacy and others. One of their aspects is the perception of the biblical discourse as myth and the consequences related to this. The conclusion emphasises the importance of imagination in Christianity today, but also shows the different approach to imagination in the two traditions.