Dowcip językowy w twórczości Jana Twardowskiego

Abstract

Jako podstawę badań autorka przyjęła utwory pochodzące z wydania wierszy księdza Jana Twardowskiego „Miłość miłości szuka” w opracowaniu Aleksandry Iwanowskiej. Dowcip językowy rozumie ona jako wszelką formę indywidualnej, zamierzonej twórczości językowej, mającej na celu wywołanie reakcji komicznej u odbiorcy. Analizie tekstów towarzyszy opis zjawisk językowo-stylistycznych występujących w poezji Twardowskiego. Teoretyczne rozważania dotyczące dowcipu językowego ograniczone zostały do niezbędnego minimum. Zdecydowaną część pracy autorka poświęca pokazaniu konstrukcji językowych powodujących dowcip. W rozdziale pierwszym przedstawiono przykłady dowcipu językowego, będącego rezultatem mieszania odmian stylowych polszczyzny. Rozdział drugi jest próbą pokazania dowcipu językowego, który jest rezultatem poetyckich parafraz i wykorzystania nazw ekspresywnych. W rozdziale trzecim prezentowane są przykłady dowcipu, wynikającego z gry słów oraz innowacji frazeologicznych. Ostatni rozdział poświęcono ironii jako specyficznej odmianie dowcipu.