The Non-application of General Anti-avoidance Rules and State Aid Rules: Remarks on the CJEU Judgment in Engie

Abstract

In its judgment of 5 December 2023 in joined cases C-451/21 P and C-454/21 concerning transactions made within the group of Engie companies, the CJEU restricted the Commission’s powers to interpret national legal provisions of Member States as regards the review on state aid, stating that such an interpretation cannot refrain from the interpretation made by tax authorities and jurisprudence of the Member States. The case in question concerned (1) the attempt to defer from the literal wording of the national tax law provisions and the use of purposive interpretation, which could not be conferred from the wording of the provisions in question as well as from other administrative acts in setting the “reference framework” for the purpose of the application of provision on state aid; and (2) the attempt to interpret the national provisions on the abuse of law in isolation from their interpretation made by tax authorities and jurisprudence. Although certain limits within the state aid review procedure had been conferred on the Commission, the CJEU’s judgment did not disregard the possibility to review the non-application of the provisions on the abuse of tax law (GAAR) concerning the conformity of their application with the EU provisions on state aid.

W wyroku z dnia 5.12.2023 r. w sprawach połączonych C-451/21 i C-454/21 dotyczących transakcji dokonanych pomiędzy spółkami z grupy Engie TSUE ograniczył prawa Komisji do wykładni przepisów prawa krajowego państw członkowskich UE w ramach kontroli dokonywanej na podstawie przepisów o pomocy publicznej, wskazując, że wykładnia taka nie może nie brać pod uwagę uprzednio dokonanej wykładni przepisów prawa krajowego, dokonywanej przez organy administracji publicznej państwa członkowskiego oraz sądy krajowe tego państwa. Sprawa dotyczyła: (1) próby odstąpienia od wyników wykładni literalnej przepisów prawa krajowego oraz zastosowania wyników wykładni celowościowej przy ustalaniu „ram odniesienia” (reference framework), których nie można było wyprowadzić z literalnej treści przepisów prawa krajowego, a także z innych aktów administracyjnych, niemających mocy wiążącej, do celów zastosowania unijnych przepisów dotyczących pomocy publicznej; (2) próby wykładni przepisów prawa krajowego stanowiących klauzulę ogólną przeciwko unikaniu opodatkowania w oderwaniu od ich wykładni, dokonywanej przez organy podatkowe oraz sądy krajowe państwa członkowskiego. Pomimo ustalenia pewnego rodzaju granic działania Komisji w obszarze kontroli dokonywanej na podstawie przepisów o pomocy publicznej wyrokiem w sprawie Engie TSUE nie wykluczył możliwości badania przez Komisję, czy niezastosowanie w danym przypadku przepisów stanowiących klauzulę ogólną przeciwko unikaniu opodatkowania w istocie nie stanowi niedozwolonej pomocy publicznej.