Obrazy władzy w polskiej literaturze fantasy na przełomie XX i XXI wieku

Abstract

Podział rozprawy na poszczególne rozdziały został uwarunkowany przez te elementy światów przedstawionych, które zostały opisane na tyle dokładnie, aby taką próbę analizy przeprowadzić. Rozdział pierwszy traktuje o ustrojach opisywanych w omawianych utworach. Analiza systemów władzy, jej hierarchii, praw, sposobów administrowania itp. pozwala na zorientowanie się, w jakiej przestrzeni społecznej poruszają się bohaterowie, jakim uwarunkowaniom są oni poddani. Autor po kolei omawia poszczególne światy i państwa, rozpoczynając od tych najbardziej rozbudowanych. Rozdział drugi poświęcony został wizerunkowi władców i władzy w oczach społeczeństwa. Wadą tej metody badania jest jej pośredni charakter. Bardzo trudno zweryfikować obiektywizm poszczególnych postaci. Wypowiedzi zostały podzielone na negatywne, pozytywne oraz takie, które kwalifikują osoby związane z władzą jako inną, szczególną kategorię ludzi, co pozwala na wychwycenie cech łączących członków tej grupy. Rozdział trzeci jest logiczną konsekwencją wcześniejszego. Często za słowem idą czyny i dlatego autor podjął próbę analizy zachowań postaci wywołanych decyzjami władz, uznając, że podjęcie przez postacie działań może być probierzem determinacji zarówno jednostek, jak i całych grup. Rozdział czwarty został poświęcony osobom posiadającym władzę. Poddani oni zostali analizie, która konfrontuje opinie o nich, zawarte w rozdziałach drugim i trzecim, z obrazem wynikającym z ich czynów oraz informacjami dostarczonymi przez narratora. Ostatni rozdział, piąty, traktuje o grze o władzę, która często w utworach fantasy jest spiritus movens akcji i wszelkich wydarzeń zachodzących w światach przedstawionych.