| dc.contributor.author | Borek, Bartłomiej | |
| dc.date.accessioned | 2025-11-24T11:42:36Z | |
| dc.date.available | 2025-11-24T11:42:36Z | |
| dc.date.issued | 2025-11-24 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/56755 | |
| dc.description.abstract | The article analyzes selected works of Leopold Staff through the lens of Emanuel Swedenborg’s philosophy, focusing on the motif of mirror reflections as a cognitive medium. The mirror – both literal and metaphorical – serves in Staff’s poetry as a symbol of transition between the sacred and the profane and as an epistemological tool for revealing the boundaries of human perception. The author highlights Swedenborg’s role as a key interpreter of these relations, drawing analogies between his vision of reality and Staff’s poetic imagery. The analysis also considers concepts such as synesthesia, correspondence, and sacrofanalization, offering a novel research perspective. | en |
| dc.description.abstract | Artykuł analizuje wybrane utwory Leopolda Staffa w kontekście filozofii Emanuela Swedenborga, koncentrując się na motywie lustrzanych odbić jako medium poznawczego. Lustro – rozumiane zarówno dosłownie, jak i metaforycznie – staje się w poezji Staffa symbolem przejścia między sferami sacrum i profanum oraz narzędziem epistemologicznym, ukazującym granice ludzkiej percepcji. Autor artykułu podkreśla rolę Swedenborga jako kluczowego interpretatora tych relacji, wskazując na analogie między jego wizją rzeczywistości a metodą obrazowania poetyckiego Staffa. Analiza uwzględnia również pojęcia synestezji, korespondencji i sacrofanalizacji, które nadają interpretacji nową perspektywę badawczą. | pl |
| dc.language.iso | pl | |
| dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
| dc.relation.ispartofseries | Hybris;2 | en |
| dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 | |
| dc.subject | Leopold Staff | en |
| dc.subject | Emanuel Swedenborg | en |
| dc.subject | mirror | en |
| dc.subject | perception | en |
| dc.subject | modernist poetry | en |
| dc.subject | Leopold Staff | pl |
| dc.subject | Emanuel Swedenborg | pl |
| dc.subject | lustro | pl |
| dc.subject | percepcja | pl |
| dc.subject | poezja modernistyczna | pl |
| dc.title | Lustro – Pejzaż – Swedenborg. O tajemnicy odbić w wybranych lirykach Leopolda Staffa | pl |
| dc.title.alternative | Mirror – Landscape – Swedenborg. On the Secret of Reflections in Selected Poems by Leopold Staff | en |
| dc.type | Article | |
| dc.page.number | 25-41 | |
| dc.identifier.eissn | 1689-4286 | |
| dc.references | Baudelaire, Ch. (1971). Sztuka romantyczna. Dzienniki poufne. Przeł. A. Kijowski, Warszawa: Czytelnik. | pl |
| dc.references | Bergson, H. (1910). Wstęp do metafizyki. Przeł. K. Błeszczyński, Kraków: vis-a-vis Etiuda. | pl |
| dc.references | Bertoni, F. (2001). La verità sospetta. Gadda e l’invenzione della realtà. Turyn: Einaudi. | pl |
| dc.references | Borek, B. (2019a). Paralela zwierciadlanych pejzaży narcystycznych w wybranych utworach Leopolda Staffa i Bolesława Leśmiana. Heteroglossia, 9, 19–32. | pl |
| dc.references | Borek, B. (2019b). Powinowactwo gwiazd i kwiatów w lirycznej twórczości Bronisławy Ostrowskiej. Świat tekstów. Rocznik Słupski, 17, 187–198. | pl |
| dc.references | Bullen, J.B. (2011). Rosetti: painter and Poet. London: Tate Publishing. | pl |
| dc.references | Czabanowska-Wróbel, A. (2009). Złotnik i śpiewak. Poezja Leopolda Staffa i Bolesława Leśmiana w kręgu modernizmu. Kraków: Universitas. | pl |
| dc.references | Duner, D. (1994). The Natural Philosophy of Emanuel Swedenborg: A Study in Conceptual Metaphors of the Mechanistic World-View. Lund: Lund University Press. | pl |
| dc.references | Eliade, M. (1993). Traktat o historii religii. Przeł. J. Wierusz-Kowalski, Łódź: Wydawnictwo OPUS. | pl |
| dc.references | Falk, M. (2011). Mit psychologiczny w starożytnych Indiach. Przeł. I. Kania, Kraków: Universitas. | pl |
| dc.references | Frost, R. (1966). Selected poems. Londyn: Oxford University Press. | pl |
| dc.references | Gutowski, W. (2001). Z próżni nieba ku religii życia. Motywy chrześcijańskie w literaturze Młodej Polski. Kraków: Wydawnictwo Literackie. | pl |
| dc.references | Jabłonko, O.A. (2010). Ślady Swedenborga w twórczości Baudelaire’a i Balzaca. Estetyka i Krytyka, 19/2, 53-59. | pl |
| dc.references | Jones, S.R., Fernyhough Ch. (2008). Talking back to the spirits: the voices and visions of Emanuel Swedenborg. History of the Human Sciences, 21/1, 1-31.DOI: https://doi.org/10.1177/0952695107086138 | pl |
| dc.references | Kołakowski, L. (1988). Jeśli Boga nie ma… O Bogu, Diable, Grzechu i innych zmartwieniach tak zwanej filozofii religii. Kraków: ZNAK. | pl |
| dc.references | Kopias-Łokuciejewska, K. (2001). Koncepcja człowieka i jego miejsce we wszechświecie w doktrynach Paracelsusa i Boehmego. Medycyna Nowożytna, 8/1, 5–53. | pl |
| dc.references | Kunz, T. (2005). O „Istocie Lustrzanej”: „Więzień zwierciadeł” Leopolda Staffa. W: A. Czabanowska-Wróbel, P. Próchniak, M. Stala (red.), Poezja Leopolda Staffa: interpretacje. Kraków: Księgarnia Akademicka, 125-134. | pl |
| dc.references | Kurdziałek, M. (1971). Średniowieczne doktryny o człowieku jako obrazie świata, Roczniki Filozoficzne, 1, 5–39. | pl |
| dc.references | Kutik, I. (2013). Hieroglyphs of Another World: On Poetry, Swedenborg, and Other Matters. New York: The University of Chicago Press. | pl |
| dc.references | Kwiatkowski, J. (1966). U podstaw liryki Leopolda Staffa. Warszawa: PIW. | pl |
| dc.references | Możejko, I. (2005). Odbicie, cień, sobowtór. Znaki dwuwymiarowości istnienia w młodopolskiej liryce Leopolda Staffa. W: G. Igliński, R. Świątkowski (red.), Pośród twórczych potęg i niszczących mocy. Antynomiczne widzenie rzeczywistości w literaturze Młodej Polski (108-182). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. | pl |
| dc.references | Nicholson, G. (2010). Dictionary of Correspondences: The Key to Biblical Interpretation. West Chester, PA: Swedenborg Foundation Publishers. | pl |
| dc.references | Otto, R. (1993). Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych. Przeł. B. Kupis. Wrocław: Thesaurus Press. | pl |
| dc.references | Podraza-Kwiatkowska, M. (2001). Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski. Kraków: Universitas. | pl |
| dc.references | Poniatowski, Z. (1969). Mały słownik religioznawczy. Warszawa: Wiedza Powszechna. | pl |
| dc.references | Przesmycki, Z. (1902). Poezja, Chimera, (5) 14, s. 336–346. | pl |
| dc.references | Przybysławski, A. (2004). Coincidentia oppositorum. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria. | pl |
| dc.references | Rusek, M. (2005). Zwielokrotnienie i pustka – zagadka „Więźnia zwierciadeł”. W: A. Czabanowska-Wróbel, P. Próchniak, M. Stala (red.), Poezja Leopolda Staffa: interpretacje. Kraków: Księgarnia Akademicka, 135-154. | pl |
| dc.references | Staff, L. (1922). Gałąź kwitnąca. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska”. | pl |
| dc.references | Staff, L. (1967). Poezje zebrane. t. 1. Warszawa: PIW. | pl |
| dc.references | Swedenborg, E. (1996). Dziennik snów. Przełożył i wstępem opatrzył M. Kalinowski. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS. | pl |
| dc.references | Swedenborg, E. (2005). Heaven and its Wonders and Hell. Public domain in the USA: Project Gutenberg. | pl |
| dc.references | Swedenborg, E. (2009). True Christian Religion. V. 2. Pennsylvania: Swedenborg Fundation. | pl |
| dc.contributor.authorEmail | borek.bartlomiej@wp.pl | |
| dc.identifier.doi | 10.18778/1689-4286.65.02 | |
| dc.relation.volume | 65 | |