Прошлое и настоящее в повести Кира Булычева Похищение чародея

Abstract

W artykule analizowana jest jedna z mniej znanych mikropowieści Kira Bułyczowa Porwanie czarnoksiężnika, podejmująca naczelny temat współczesnej prozy rosyjskiej - poszukiwanie nieprzemijających wartości w życiu człowieka. Utwór apeluje o moralną odnowę społeczeństwa, co nabiera szczególnego znaczenia ze względu na czas jej wydania (1981). Artykuł ukazuje nie tylko wzajemne związki świata przedstawionego z rzeczywistością otaczającą autora, lecz i jego powiązania z historyczną przeszłością, tragiczne dzieje bowiem trzynastowiecznego alchemika Akiploszy splatają się w mikropowieści nierozerwalnie z losami głównej bohaterki Anny. Unikając rozbudowanych bezpośrednich opisów współczesności, pisarz opowiada o niej niejednokrotnie poprzez historię, odwołując się tym samym do wyobraźni czytelnika o współtworzenie ideowej zawartości dzieła. Dramatyczną fabułę mikropowieści dodatkowo dynamizuje opis przeżyć wewnętrznych bohaterki, rozbudowanie dialogów, ograniczenie roli trzecioosobowego narratora oraz nasycenie utworu elementami fantastycznymi. Analiza warstwy fantastycznej utworu wskazuje na jego przynależność do fantastyki naukowej, o czym decyduje charakter elementów fantastycznych i sposób ich wkomponowania w kreowany przez pisarza Kosmos. Cechą wyróżniającą fantastykę w mikropowieści jest jej prawdopodobieństwo. Stanowi to zamierzony zabieg artystyczny, podkreślający wagę podejmowanych w utworze problemów.