Sleeping Beauties: Female Protagonists in the Selected Works of Tum-of-the-Century American Women Writers

Abstract

Podstawą tego artykułu jest obserwacja, iż wiele bohaterek amerykańskiej literatury kobiecej przełomu XIX i XX w. łączy jedna wspólna cecha. Otóż sprawiają one wrażenie zaabsorbowanych wyłącznie sobą, nieobecnych w świecie, w który są przecież fizycznie i politycznie uwikłane i który w końcu doprowadza je do tragedii. W oparciu o wybrane utwory Edith Wharton, Kate Chopin, Gertrudy Stein i Mary Wilkins Freeman analizuję objawy tej alienacji, następnie pokazuję procesy jej powstawania i funkcjonowania. Postacie kobiece w tych książkach przypominają Śpiące Królewny, na pozór tylko trochę zadumane, tak naprawdę zaś stale, niebezpiecznie balansujące na granicy pomiędzy faktem a fantazją typową jeszcze dla wieku dziecięcego. Ich wyobrażenia o świecie nie przystają do rzeczywistości, gdyż wcześniej nie miały żadnej szansy weryfikowania ich poprzez własną aktywność i do świadczenie. Prawda dociera do nich zbyt nagle, by mogła umożliwić stopniowy proces adaptacji i zbyt późno, by dało się wyciągnąć z niej jakieś konstruktywne wnioski. Jest za to lak szokująca, że nieuchronnie prowadzi do stanów schizofrenicznych, a niejednokrotnie nawet do samobójstw. Losy tych kobiet, odciętych od naturalnych, dostępnych tylko mężczyznom procesów dojrzewania, doskonale ilustrują więc mechanizmy, przeciw którym wystąpił ruch feministyczny.