La situation des etablissements industriels a Łódź dans les annees de la Seconde Guerre mondiale

Abstract

Z chwilą okupacji miasta, niemieckie władze wojskowe dążyły do uruchomienia średnich i wielkich zakładów przemysłowych. Jednakże niedostatek surowców, zwłaszcza włókienniczych, był powodem, iż łódzki przemysł mógł pracować w ograniczonych rozmiarach. Część łódzkich zapasów surowcowych zostało wywiezionych do Rzeszy. W pierwszych miesiącach okupacji nastąpiły radykalne zmiany własnościowe w łódzkim przemyśle. Przedsiębiorstwa polskie i żydowskie zostały skonfiskowane i przeszły w ręce НТО, a następnie stopniowo były przekazywane Niemcom na własność. W 1943 r. ok. 2/3 wszystkich fabryk w Łodzi było niemiecką własnością prywatną, pozostałe znajdowały się jeszcze pod administracją państwową. Dokonane zostały także zmiany w strukturze wielkościowej i gałęziowej łódzkiego przemysłu. Generalnie okupanci likwidowali zakłady małe oraz zbędne dla gospodarki III Rzeszy, tworząc częściowo w ich miejsce zakłady nowe o innym profilu produkcji. Przeprowadzano także komasacje przedsiębiorstw. W rezultacie tych działań liczba czynnych zakładów w Łodzi zmniejszyła się z ok. 2600 przed wybuchem wojny do 554 w końcu 1943 r. Natomiast liczba zatrudnionych w nich z ok. 115 tys. do ok. 103 tys. Nastąpiła więc na dużą skalę koncentracja przemysłu łódzkiego. Produkcja włókiennicza Łodzi była w 1943 r. o 60% niższa od poziomu przedwojennego. Zwiększyła się natomiast produkcja przemysłów: metalowego, maszynowego, elektrycznego, chemicznego i odzieżowego, gdyż okupanci w budynkach fabryk włókienniczych otwierali zakłady tych gałęzi przemysłu. W 1944 r. wiele urządzeń produkcyjnych łódzkich fabryk ewakuowano do Rzeszy. Likwidowano zwłaszcza fabryki nowo otwarte, produkujące sprzęt zbrojeniowy. W ciągu tego roku zatrudnienie w łódzkich fabrykach zmniejszyło się o połowę.