Usługi ekosystemów w aspekcie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich

Abstract

Związki między funkcjonowaniem ekosystemów a korzyściami czerpanymi przez społeczeństwo rozpatrywano już od lat 70. XX w. Prowadzone badania i analizy w tym zakresie, a także opracowanie i udoskonalenie metod szacowania wartości ekonomicznej usług ekosystemów są powodem zmian postaw wśród decydentów i polityków. W ostatnich latach można zauważyć wzrost świadomości ekologicznej, szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych, który sprawił, iż coraz częściej, zarówno w pracach naukowych, jak i dokumentach dotyczących rozwoju obszarów zurbanizowanych, wiele uwagi poświęca się usługom ekosystemów. Zauważono, iż kondycja miast zależy od zdrowego środowiska przyrodniczego, które przynosi szereg korzyści, a zdrowe ekosystemy stanowią podstawę zrównoważonego rozwoju miast, ponieważ pozytywnie oddziałują na dobrobyt człowieka i działalność gospodarczą. Celem artykułu jest przedstawienie aktualnego stanu wiedzy oraz teoretycznych aspektów związanych z pojęciem „usług ekosystemów”, a także ich znaczenia dla zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich. Szczególną uwagę zwrócono na działania podejmowane przez gminy w tym zakresie, m.in. na problem planowania przestrzennego miast, w tym zachowanie odpowiedniej ilości i jakości terenów zielonych, funkcjonowania ekosystemów wodnych i naturalnej retencji wody.

Relations between the functioning and benefits of ecosystems to society was considered since the 1970s. Conducted research and analysis in this area, as well as the development and refinement of methods for estimating the economic value of ecosystem services are the cause of changes in attitudes among decision-makers and politicians. In recent years, there is an increase of environmental awareness especially in developed countries, which meant that more often, both in scientific papers and documents relating to the development of urban areas, much attention is paid to the ecosystems services. The condition of cities depends on a healthy natural environment, which produces a number of benefits, and healthy ecosystems form the basis for sustainable urban development as a positive impact on human well-being and economic activity. The aim of this article is to present the current state of knowledge on the theoretical aspects of the concept of ecosystem services and their importance for sustainable urban development. Particular attention was paid to the activities undertaken by municipalities in this regard, inter alia, the problem of urban planning in this behavior: both the quantity and quality of green areas and the functioning of aquatic ecosystems and natural water retention.