Poziom lęku a trudności w podejmowaniu decyzji zawodowych u uczniów szkół średnich

Abstract

At the beginning of adulthood, the young man is faced with diffi cult choices related its future. One of the most important choices is the decision concerning the choice of career. In order to help those who fi nd themselves in this situation was developed a taxonomy of diffi culties in career decision making (Gati et al., 1996). During the making life decisions a variable strongly interacting on human functioning may be anxiety (Spielberger et al., 1983). Anxiety is understood in two ways, fi rst as a state, perceived in a specifi c situation, and secondly, anxiety understood as a relatively stable personality trait. The survey was conducted on a group of 149 high school students from the Mazowieckie voivodeship, Poland. The age range of the respondents was between 17 and 21 (M = 18.64, SD = 0.69). In the study used the Career Decision-Making Questionnaire (CDDQ) and the State-Trait Anxiety Inventory (STAI). Based on the statistical analysis can be indicate statistically signifi cant diff erences in the intensity of the diffi culties in making career decisions in people with diff erent levels of anxiety understood as a trait. The results suggest to pay attention to the level of anxiety understood as a trait in the process of career guidance services for people in a situation of career choices.

U progu dorosłości młody człowiek staje przed trudnymi wyborami dotyczącymi jego przyszłości. Jednym z kluczowych wyborów jest decyzja zawodowa. Dla osób znajdujących się w takiej sytuacji opracowana została taksonomia trudności towarzyszących procesowi decyzji odnoszącej się do kariery (Gati i in., 1996). W trakcie podejmowania życiowych decyzji zmienną silnie oddziałującą na funkcjonowanie człowieka może być lęk (Spielberger i in., 1983). Lęk rozumiany jest dwojako, po pierwsze jako stan, odczuwany w konkretnej sytuacji, po drugie – jako względnie stała cecha osobowości. Badanie przeprowadzono z udziałem 149 maturzystów z województwa mazowieckiego. Wiek osób badanych mieścił się w przedziale 17–21 lat, M = 18,64 i SD = 0,69. Wykorzystano Kwestionariusz Trudności w Podejmowaniu Decyzji Zawodowych (CDDQ) oraz Inwentarz Stanu i Cechy Lęku (STAI). Na podstawie analiz statystycznych można wskazać istotne statystycznie różnice w nasileniu trudności w podejmowaniu decyzji zawodowych u osób o różnym poziomie lęku rozumianego jako cecha. Otrzymane wyniki wskazują, że należy zwracać uwagę na poziom lęku jako cechy w procesie poradnictwa zawodowego dla osób znajdujących się w sytuacji wyboru kariery.