Show simple item record

dc.contributor.authorSzymańska, Wioletta
dc.date.accessioned2018-07-04T11:17:48Z
dc.date.available2018-07-04T11:17:48Z
dc.date.issued2018
dc.identifier.issn1733-3180
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/25273
dc.description.abstractThe article attempts to delimit the Zone of Demographic Influence (SWD) for the core city into surrounding areas. The proposed method of delimitation is presented on the example of former voivodeship cities, which currently experience large population losses. There is a scientific discussion whether the negative impact of these negative changes is the loss of a significant administrative function of the voivodeship capital. Determining the extent of the city’s impact zone as a supra-regional center may verify the thesis of unfavorable demographic change when the entire complex of city and surrounding gminas is analyzed. The processes of suburbanisation, which are still very strong in Polish reality, should determine population analysis across administrative borders. The delimitation of these zones was based on two indicators recommended by the Ministry of Development to designate functional areas 1) commute to work and 2) check in municipalities surrounding the core city. The result is a delimitation to the SWD of 220 municipalities, including urban gminas – 8, urban and rural gminas – 35 and rural gminas – 177.en_GB
dc.description.abstractW artykule dokonano delimitacji stref bezpośredniego wpływu demograficznego (SWD) miasta ‐ rdzenia na obszary otaczające. Zaproponowaną metodę delimitacji zaprezentowano na przykładzie byłych miast wojewódzkich, które obecnie doświadczają dużych strat ludnościowych. Istnieje naukowa dyskusja, czy wpływ na te negatywne zmiany ma utrata znaczącej funkcji administracyjnej stolicy województwa. Określenie zasięgu strefy oddziaływania miasta jako ośrodka ponadlokalnego może zweryfikować tezę o niekorzystnych zmianach demograficznych, gdy analizie poddane zostaną całe zespoły miejskie. Procesy suburbanizacji, które nadal pozostają bardzo silne w polskiej rzeczywistości powinny determinować analizy ludnościowe ponad granicami administracyjnymi gmin. Delimitacji tych stref dokonano w oparciu o dwa wskaźniki rekomendowane przez Ministerstwo Rozwoju do wyznaczania obszarów funkcjonalnych 1) dojazdy do pracy oraz 2) zameldowania w gminach otaczających dla osób pochodzących z miasta - rdzenia. Efektem jest zaliczenie do SWD 220 gmin, w tym gmin miejskich – 8, gmin miejsko-wiejskich – 35 oraz gmin wiejskich – 177.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesSpace - Society - Economy;23
dc.subjectdemographyen_GB
dc.subjectcityen_GB
dc.subjectsuburbanizationen_GB
dc.subjectadministrative functionen_GB
dc.subjectdelimitationen_GB
dc.subjectPolanden_GB
dc.subjectdemografiapl_PL
dc.subjectmiastopl_PL
dc.subjectsuburbanizacjapl_PL
dc.subjectfunkcja administracyjnapl_PL
dc.subjectdelimitacjapl_PL
dc.subjectPolskapl_PL
dc.titleDelimitacja strefy wpływów demograficznych na przykładzie byłych miast wojewódzkich w Polscepl_PL
dc.title.alternativeDelimitation of the zone of demographic influence on the example of former voivodeship cities in Polanden_GB
dc.typeArticlepl_PL
dc.rights.holder© Copyright by Authors, Łódź 2018; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2018pl_PL
dc.page.number7-28
dc.contributor.authorAffiliationWydział Matematyczno-Przyrodniczy, Instytut Geografii i Studiów Regionalnych, Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Turystyki, ul. Partyzantów 27, 76-200 Słupsk
dc.identifier.eissn2451-3547
dc.referencesBański J., 2008, Strefa podmiejska – już nie miasto, jeszcze nie wieś, [w:] A. Jezierska-Thole, L. Kozłowski (red.), Gospodarka przestrzenna w strefie kontinuum miejsko-wiejskiego w Polsce, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń: 29–44.pl_PL
dc.referencesBeesley K.B. (red.), 2010, The Rural-Urban Fringe in Canada: Conflict and Controversy, Rural Development Institute Brandon University, www.books.google.pl (dostęp: 25.02.2017).pl_PL
dc.referencesBerry B.J.L., 1967, Functional Economic Areas and Consolidated Urban Regions of the US, Final Report of the Social Sciences Research Council Study of Metropolitan Area Classification, Social Sciences Research Council, New York.pl_PL
dc.referencesBruyelle P., 1976, Delimitation et structure des principal es zones urbaines de la Région du Nord, „Hommes et Terres du Nord”, 1: 49–96.pl_PL
dc.referencesBul R., Walaszek M., 2015, Dojazdy do pracy i szkół jako podstawowe kryterium delimitacji obszarów funkcjonalnych, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, 29: 119–138.pl_PL
dc.referencesDojazdy do pracy w Polsce – wyniki NSP 2011, 2014, GUS, Warszawa, http://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2011/nsp-2011-wyniki/dojazdy-do-pracy-w-polsce-wyniki-nsp-2011,9,1.html (dostęp: 10.02.2017).pl_PL
dc.referencesDziewoński K., 1961, Elementy teorii regionu ekonomicznego, „Przegląd Geograficzny”, 33 (4): 593–613.pl_PL
dc.referencesDziewoński K., 1971, Hipoteza przekształceń sieci osadniczej w Polsce do roku 2000, [w:] Polska 2000. Prognozy rozwoju sieci osadniczej, Ossolineum, Wrocław–Warszawa: 97–107.pl_PL
dc.referencesDziewoński K., 1987, Strefa podmiejska – próba ujęcia teoretycznego, „Przegląd Geograficzny”, 59 (1–2): 55–64.pl_PL
dc.referencesEberhardt P., Gontarski Z., Siemiński J., 1973, Koncepcje delimitacji aglomeracji miejskich w Polsce, „Biuletyn KPZK PAN”, 79: 29–41.pl_PL
dc.referencesFalkowski J., 2009, Przekształcenia funkcjonalno-przestrzenne obszarów wiejskich w strefach podmiejskich obszarów metropolitalnych Polski, „Studia Obszarów Wiejskich”, 18: 49–69.pl_PL
dc.referencesFox K.A., Kumar T.K., 1965, The functional economic area: Delineation and implications for economic analysis and policy, „Papers of Regional Science Association”, 15: 57–85.pl_PL
dc.referencesFriedmann J., Miller J., 1965, The urban field, „Journal of the American Institute of Planners”, 31: 312–320.pl_PL
dc.referencesGerard R., 1958, Commuting and the labour market area, „Journal of Regional Science”, 1: 124–130.pl_PL
dc.referencesGonda-Soroczyńska E., 2009, Last decade Wroclaw suburban zone transformations, „Infrastructure and Ecology of Rural Areas”, 4: 149–165.pl_PL
dc.referencesGontarski Z., 1973, W sprawie delimitacji i typologii wielkomiejskich układów osadniczych (obszarów metropolitalnych), „Biuletyn KPZK PAN”, 79: 11–28.pl_PL
dc.referencesGorzelak G., Smętkowski M., 2005, Metropolia i jej region w gospodarce informacyjnej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.pl_PL
dc.referencesHall P.G., 1984, World Cities, 3rd edition, Weidenfeld and Nicolson, London.pl_PL
dc.referencesHarris R., Lewis R., 2001, The Geography of North American Cities and Suburbs, 1900–1950: A New Synthesis, „Journal of Urban History”, 27 (3): 262–292.pl_PL
dc.referencesHay D., Hall P., 1977, Urban Regionalization of Great Britain 1971, European Urban Systems Working Paper 1.1, IASA, Department of Geography of the University of Reading, Reading (UK).pl_PL
dc.referencesHeffner K., Rauziński R., 2003, Region migracyjny (wybrane aspekty demograficzne, społeczne i gospodarcze na przykładzie Śląska Opolskiego), Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, Opole.pl_PL
dc.referencesHollow M. 2011, Suburban Ideals on England’s Interwar Council Estates, „Journal of the Garden History Society”, 39 (2): 203–217, https://www.academia.edu/1593132/Suburban_Ideals_on_England_s_Interwar_Council_Estates (dostęp: 25.02.2017).pl_PL
dc.referencesHołowiecka B., Szymańska D., 2008, The changes in the functional urban region in the new socio-economic conditions in Poland. The case of Toruń, „Bulletin of Geography. Socio-Economic Series”, 9: 63–78.pl_PL
dc.referencesHudzik I., 2005, Strefa podmiejska – zarys problemu, „Zarządzanie Publiczne. Zeszyty Naukowe Instytutu Spraw Publicznych UJ”, 1: 147–158.pl_PL
dc.referencesHuff D.L., 1963, Defining and estimating a trade area, „Journal of Marketing”, 28: 34–38.pl_PL
dc.referencesHuff D.L., 1973, The delineation of a national system of planning regions on the basis of urban spheres of inflence, „Regional Studies”, 7: 323–329.pl_PL
dc.referencesIwanicka-Lyra E., 1969, Delimitacja aglomeracji wielkomiejskich w Polsce, „Prace Geograficzne”, 76.pl_PL
dc.referencesJelonek A., 1985, O problemach demograficznych strefy podmiejskiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica”, 5: 327–336.pl_PL
dc.referencesKaczmarek T., Mikuła Ł., 2011, Spójność terytorialno-administracyjna aglomeracji poznańskiej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.pl_PL
dc.referencesKomorowski J.W., 2012, Miasta wojewódzkie a miasta postwojewódzkie w Polsce – zróżnicowanie i zmiany poziomu gospodarczego w pierwszej dekadzie XXI wieku, „Studia Miejskie”, 8: 9–25.pl_PL
dc.referencesKorcelli P., 1976, Aglomeracje miejskie w systemach osadniczych, „Przegląd Geograficzny”, 48 (4): 589–598.pl_PL
dc.referencesKorcelli P., 1981, Regiony miejskie w systemie osadniczym Polski, „Prace Geograficzne”, 140: 189–212.pl_PL
dc.referencesKorcelli P., 2011, Obszary metropolitalne a funkcjonalne obszary miejskie, [w]: S. Kaczmarek (red.), Miasto. Księga jubileuszowa w 70. rocznicę urodzin Profesora Stanisława Liszewskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź: 43–50.pl_PL
dc.referencesKorcelli P., Degórski M., Drzazga D., Komornicki T., Markowski T., Szlachta J., Węcławowicz G., Zaleski J., Zaucha J., 2010, Ekspercki Projekt Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2033, „Studia KPZK PAN”, 128.pl_PL
dc.referencesKorcelli-Olejniczak E., 2012, Region metropolitalny – pojęcie, struktura przestrzenna, dynamika, „Prace Geograficzne”, 235, Warszawa.pl_PL
dc.referencesKrysiński D., 2013, Wszystko co złe to reforma. O utracie statusu miasta wojewódzkiego w dyskursie kaliszan, „Przegląd Socjologiczny”, 4: 25–42.pl_PL
dc.referencesKryteria delimitacji Miejskich Obszarów Funkcjonalnych ośrodków wojewódzkich, 2013, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, luty 2013.pl_PL
dc.referencesKurniewicz A., Swaniewicz P., 2016, Ból fantomowy czy realna strata? Wpływ utraty statusu stolicy województwa na rozwój gospodarczy i miejsce w hierarchii sytemu osadniczego, „Prace i Studia Geograficzne”, 61 (2): 25–50.pl_PL
dc.referencesLier K.,1965, Region metropolitalny Warszawy – próba delimitacji, „Biuletyn KPZK PAN”, 35.pl_PL
dc.referencesLiszewski S., 1985, Użytkowanie ziemi jako kryterium strefy podmiejskiej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica”, 5: 75–90.pl_PL
dc.referencesLiszewski S., 1987, Strefa podmiejska jako przedmiot badań geograficznych. Próba syntezy, „Przegląd Geograficzny”, 59 (1–2): 65–79.pl_PL
dc.referencesLudność w wieku produkcyjnym w 2011 r., Bank Danych Lokalnych, GUS, Warszawa, www.stat.gov.pl (dostęp: 10.02.2017).pl_PL
dc.referencesLudność według faktycznego miejsca zamieszkania w 2015 r., Bank Danych Lokalnych, GUS, Warszawa, www.stat.gov.pl (dostęp: 09.02.2017).pl_PL
dc.referencesMaik W., 1997, Podstawy geografii miast, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.pl_PL
dc.referencesMcKenzie R.D., 1933, The Metropolitan Community, McGraw-Hill, New York.pl_PL
dc.referencesMichalski T., 2014, Problemy w opracowaniu wskaźników dla monitoringu przestrzennego sytuacji społecznej w Polsce, „Biuletyn KPZK PAN”, 255: 80–94.pl_PL
dc.referencesMuller P.O., 1997, The suburban transformation of the globalizing American city, „Annals AAPSS”, 551: 44–58.pl_PL
dc.referencesMumford L., 1989, The City in History, MJF Books, New York.pl_PL
dc.referencesMydel R., 2006, Od urbanizacji do reurbanizacji. Zmodyfikowany model falowego rozwoju obszarów metropolitalnych, [w:] B. Górz (red.), Urbanizacja i społeczeństwo, Instytut Geografii, Akademia Pedagogiczna w Krakowie, Kraków: 55–66.pl_PL
dc.referencesObrębalski M., 2016, Problemy delimitacji Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego – studium przypadku Jeleniej Góry, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 432: 138–154.pl_PL
dc.referencesParysek J.J., 2014, Dobowa aktywność mieszkańców Poznania, „Studia Miejskie”, 12: 9–34.pl_PL
dc.referencesParysek J.J., Mierzejewska L., 2016, Spatial structure of a city and the mobility of its residents: functional and planning aspects, „Bulletin of Geography. Socio-Economic Series”, 34: 91–102.pl_PL
dc.referencesPotocki J., Babczuk A., 2017, Wybrane aspekty marginalizacji dawnych miast wojewódzkich, http://docplayer.pl/16695259-Wybrane-aspekty-marginalizacji-dawnych-miast-wojewodzkich.html (dostęp: 12.02.2017).pl_PL
dc.referencesPotrykowska A., 1989, Funkcjonalne regiony miejskie w krajowym systemie osadniczym, „Prace Geograficzne”, 152: 55–75.pl_PL
dc.referencesPrzybylska L., Michalski T., Wendt J.A., Dutkowski M., Sypion-Dutkowska N., Tarkowski M., Pacuk M., Połom M., 2016, Gdynia w Unii Europejskiej. Spójność społeczna i terytorialna, Uniwersytet Gdański, Wydawnictwo Bernardinum, Gdańsk–Pelplin.pl_PL
dc.referencesRaport wprowadzający na potrzeby przeglądu OECD krajowej polityki miejskiej w Polsce: część 1, 2010, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.pl_PL
dc.referencesSłodczyk J., 2001, Przestrzeń miasta i jej przeobrażenia, Uniwersytet Opolski, Opole.pl_PL
dc.referencesSmailes A.E., 1975, The Definition and Measurement of Urbanization, [w:] R. Jones (red.), Esseys on World Urbanization, George Philip and Son Limited, London: 1–19.pl_PL
dc.referencesSmart M.W., 1974, Labour market areas: Uses and definition, „Progress in Planning”, 2: 238–353.pl_PL
dc.referencesSokołowski D., 2011, Centralność większych miast Polski. Rola czynnika administracyjnego i globalizacji, Rozprawy Naukowe IGiRR Uniwersytetu Wrocławskiego, 20: 11–23.pl_PL
dc.referencesSporck J., Van der Haegen H., Pattyn M., 1985, L’organisation spatial de L’espace urbain, „Biulletin Trimestriel du Crédit Communal de Belgique”, 39.pl_PL
dc.referencesSpringer F., 2016, Miasto Archipelag: Polska mniejszych miast, Karakter, Kraków.pl_PL
dc.referencesStaszewska S., 2013, Urbanizacja przestrzenna strefy podmiejskiej polskiego miasta, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.pl_PL
dc.referencesStaszewska S., 2016, Kryteria i problemy delimitacji obszarów wiejskich strefy podmiejskiej, „Studia KPZK PAN”, 167: 45–59.pl_PL
dc.referencesSuliborski A., 1985, Delimitacja strefy podmiejskiej Łodzi. Analiza pojęć i założeń metodologicznych, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica”, 5: 213–229.pl_PL
dc.referencesSzymańska D., 2007, Urbanizacja na świecie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.pl_PL
dc.referencesSzymańska W., 2015, The role of the administrative functions in the development of the city in Poland (by example of degraded towns), [w:] W. Szymańska (red.), Regional Development and Public Administration in the Context of General Tendencies of XXI century, Publishing House ADNDU, Słupsk–Kharkiv: 5–18.pl_PL
dc.referencesŚleszyński P., 2012, Struktura przestrzenna dojazdów pracowniczych w Polsce w 2006 r., [w:] P. Rosik, R. Wiśniewski (red.), Dostępność i mobilność w przestrzeni, IGiPZ PAN, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa: 23–33.pl_PL
dc.referencesŚleszyński P., 2013a, Delimitacja Miejskich Obszarów Funkcjonalnych stolic województw, „Przegląd Geograficzny”, 85 (2): 173–197.pl_PL
dc.referencesŚleszyński P., 2013b, Warszawa jako ośrodek dojazdów pracowniczych, „Studia Regionalne i Lokalne”, 1 (15): 5–25.pl_PL
dc.referencesTarkowski M., 2005, Dzienny system miejski jako metropolitalny obszar statystyczny – propozycja delimitacji, „Biuletyn KPZK PAN”, 221: 95–104.pl_PL
dc.referencesWalkiewicz D., 2006, Przemiany struktury funkcjonalnej miast wojewódzkich w latach 1975–1995, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.pl_PL
dc.referencesWęcławowicz G., Bański J., Degórski M., Komornicki T., Korcelli P., Śleszyński P., 2006, Spatial organization of Poland at the beginning of the 21st century, Polish Academy of Sciences, Stanisław Leszczycki Institute of Geography and Spatial Organization, Monographies, 6.pl_PL
dc.referencesWilk W., 2004, The effect of changes in administrative division on the economic position of the largest cities in Poland, „Miscelanea Geographica – Regional Studies on Development”, 11: 241–247.pl_PL
dc.referencesWiśniewski R., 2012, Codzienne dojazdy do pracy – metodyczne aspekty badania wielkości i struktury dojazdów na przykładzie Białegostoku, „Studia Regionalne i Lokalne”, 3: 50–64.pl_PL
dc.referencesWoźniak M., 2012, Zróżnicowanie standardu zabudowy w warszawskiej strefie podmiejskiej, [w:] J.W. Kwiatkowski (red.), Obraz współczesnej metropolii a metropolie przeszłości – między przełomem a kontynuacją, Wydawnictwo UW, Warszawa: 120–131.pl_PL
dc.referencesWyniki badań bieżących, dział III: Migracje ludności, tab. 2g: Migracje wewnętrzne ludności na pobyt stały według gmin poprzedniego i obecnego miejsca zamieszkania, Baza Demografia, 2017, http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx (dostęp: 09.02.2017).pl_PL
dc.referencesYadav C.S. (red.), 2007, Perspectives in Urban Geography, volume 9: Rural – Urban Fringe, „Concept’s International Series in Geography”, 3 (9).pl_PL
dc.referencesZborowski A., 2005, Przemiany struktury społeczno-przestrzennej regionu miejskiego w okresie realnego socjalizmu w transformacji ustrojowej (na przykładzie Krakowa), Wydawnictwo IGiGP UJ, Kraków.pl_PL
dc.contributor.authorEmailwioletta.szymanska@apsl.edu.pl
dc.identifier.doi10.18778/1733-3180.23.01


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record