Ocena wykorzystania budżetowania operacyjnego w przedsiębiorstwach w Polsce

Abstract

Budżetowanie operacyjne jest jedną z najczęściej wykorzystywanych metod rachunkowości zarządczej. W literaturze przedmiotu wyróżnić można dwie przeciwstawne obserwacje: a) szerokie rozpowszechnienie budżetowania operacyjnego z jednej strony oraz b) głośne głosy krytyki jego wykorzystania z drugiej. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługuje kwestia oceny wykorzystania tego narzędzia w przedsiębiorstwach – tematyka ta stanowi istotne wyzwanie dla środowiska naukowego. Problem badawczy określony został w rozprawie w formie pytania: Jakie czynniki determinują ocenę wykorzystania/sukces budżetowania operacyjnego oraz w jaki sposób można dokonać pomiaru oraz późniejszej oceny wykorzystania/sukcesu budżetowania operacyjnego w przedsiębiorstwach w Polsce? Głównym celem rozprawy jest pomiar i ocena wykorzystania/sukcesu budżetowania operacyjnego w przedsiębiorstwach w Polsce oraz identyfikacja i pomiar czynników determinujących sukces, na podstawie zaproponowanego modelu. Dla zrealizowania celu głównego oraz celów szczegółowych rozprawy, na podstawie studiów literaturowych, sformułowana została teza główna. Brzmi ona następująco: Jakość systemu budżetowania operacyjnego oraz informacji przez niego generowanych wpływa pozytywnie na sukces tego systemu, a w szczególności na wykorzystanie budżetowania operacyjnego oraz poziom satysfakcji pracowników, które determinują korzyści dla użytkowników indywidualnych i przedsiębiorstwa. W odniesieniu do podjętej tematyki badawczej, na podstawie studiów literaturowych (obejmujących głównie pozycje zagraniczne), sformułowane zostały hipotezy badawcze, które zweryfikowano za pomocą przeprowadzonego badania empirycznego dotyczącego systemów budżetowania operacyjnego w przedsiębiorstwach w Polsce. W celu udowodnienia głównej tezy rozprawy, jak również zweryfikowania hipotez szczegółowych, zastosowano następujące metody badawcze: studia literaturowe obejmujące literaturę polską i zagraniczną oraz badania empiryczne z wykorzystaniem kwestionariusza standaryzowanego.