Bezpieczeństwo energetyczne Polski w latach 2010–2016 w świetle prostego modelu importu netto

Abstract

Issues related to the energy market are an important element of the economic policy of each country. One such issue is energy security. A literature review reveals broad energy security definitions. The classical approach to energy security, which focuses on price shocks in fuel markets, is the subject of special analysis in the text. Due to the high dependence of Poland on imported fuels (oil and gas), it seems reasonable to undertake a study aimed at determining the impact of changes in the prices of imported energy on GDP. The scope of the analysis covers the years 2010–2016. The study uses a simple net import model presented by the World Bank. The analysis shows that each period of energy price growth on international markets was associated with a deterioration of Polish terms of trade (goods), and a decrease in price growth with their improvement. That is why the decrease of terms of trade for Poland in 2010–2014 translated into a GDP decline of 0.1–0.2%.

Zagadnienia związane z rynkiem energii są istotnym elementem polityki gospodarczej każdego kraju. Jednym z nich jest kwestia bezpieczeństwa energetycznego. Studia literaturowe wskazują na bogactwo wysiłków definiujących to zjawisko. Przedmiotem szczególnej analizy w tekście jest jego klasyczne ujęcie, w którego centrum zainteresowania znajdują się szoki cenowe na rynkach paliw. Z powodu silnego uzależnienia Polski od importowanych paliw (ropy naftowej i gazu ziemnego) zasadne wydaje się podjęcie badania, którego celem byłoby określenie wpływu zmian cen importowanych surowców na PKB. Analiza obejmuje lata 2010–2016, a w badaniu korzysta się z prostego modelu importu netto autorstwa Banku Światowego. Przeprowadzona analiza pokazuje, że każdy okres wzrostu cen energii na rynkach międzynarodowych wiązał się z pogorszeniem terms of trade (towarowych), zaś spadek – z ich poprawą. Dlatego spadek terms of trade dla Polski w latach 2010–2014 przełożył się na spadek PKB o 0,1–0,2%.