The style of independent periodicals in 1979–1980 in the face of the dominant ideological discourse

Abstract

The goal of the article is to offer a style-focussed description of samizdat press articles from the late-1970s, which were the textual manifestation of the independent discourse at that time. The author analysed representative microstyles and conducted a functional interpretation of identified stylistic devices and phenomena, considering how they were related to the official model of public communication. The discussed texts were stylistically diverse, which was a byproduct which came from structural and genre adaptations, and mainly play on language (lexical, textual, and intertextual). On the one hand, one can note an expansion of the array of stylistic devices (from various registers and styles) and, on the other, an inclusion into that array of the elements of newspeak in those contexts which indicated its manipulative nature.

Celem artykułu jest stylistyczny opis publicystyki drugiego obiegu z końca lat siedemdziesiątych, która była tekstową emanacją ówczesnego dyskursu niezależnego. Autorka przeprowadza analizę reprezentatywnych mikrostylów, dokonuje funkcjonalnej interpretacji rozpoznanych środków i zjawisk stylistycznych z uwzględnieniem ich relacji do oficjalnego wzorca komunikacji publicznej. Omawiane teksty publicystyczne cechuje stylowa heterogeniczność, która jest pochodną adaptacji konstrukcyjnych, gatunkowych, ale przede wszystkim gier językowych (leksykalnych, tekstowych, intertekstualnych). Zauważa się z jednej strony rozszerzanie repertuaru środków stylistycznych (z różnych rejestrów, stylów), z drugiej – włączanie do tego repertuaru elementów nowomowy w kontekstach, które ukazywały jej manipulacyjny charakter.