Show simple item record

dc.contributor.authorSobczyński, Marek
dc.contributor.editorMusiaka, Łukasz
dc.date.accessioned2021-09-22T12:34:08Z
dc.date.available2021-09-22T12:34:08Z
dc.date.issued2020
dc.identifier.citationSobczyński M., Przemiany zagospodarowania przestrzeni przemysłowej południowej części XIX dzielnicy katastralnej Krakowa–Grzegórzek w XX i XXI wieku na przykładzie zakładów maszynowych Ludwika Zieleniewskiego, [w:] Przestrzenny wymiar badań dziedzictwa kulturowego, Ł. Musiaka (red.), „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej” 2020, t. 9-10, WUŁ, https://doi.org/10.18778/8220-630-2.04pl_PL
dc.identifier.isbn978-83-8220-630-2
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/39128
dc.description.abstractThe chapter presents the results of field research carried out in the industrialized area of the southern fragment of the 19th cadastral district of Cracow (Grzegórzki), in an urban block delimited by today’s streets: Grzegórzecka, Kotlarska and Zieleniewskiego and the Vistula embankment. Changes in the development of space will be shown, first in suburban areas, and from the first decade of the 20th century already in the urban area developed by the metal and machine industry plants of the brothers Ludwik and Edmund Zieleniewski, one of the oldest factory in this industry in Poland. To investigate the changes, a detailed field mapping of land use was used, made with the method proposed by the team of Karol Bromek (Bromek, Malinowska, Mydel 1971) on a 1:1 000 scale, carried out twice along 44 years period (summer–autumn 1975 and autumn 2019) (Sobczyński 1976). The mapping in the area was supplemented by the analysis of the cartographic material (topographic maps, aerial photos, orthophotomap) both from the pre-investment period (the end of the 19th century) and from the caesuras determined by successive stages of changes in the studied space in the period before the first mapping and between both mapping (1975–1999). From the end of the 19th century, there was an evolution in the use of the studied area of Cracow from agricultural, through industrial and transport to residential and recreational. The political transformations of Poland after 1989 were not conducive to the existence of the heavy machine industry and the plants were gradually closed down. The changes that took place in the study area are revolutionary, both as a transition at the beginning of the 20th century from rural to industrial space and a transformation at the beginning of the 21st century from post-industrial fallow land to an architecturally attractive and prestigious housing estate. The changes made affected the forms of spatial development and land use in the studied area, also in a revolutionary dimension.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofPrzestrzenny wymiar badań dziedzictwa kulturowego;
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/*
dc.subjectCracowpl_PL
dc.subjectGrzegórzkipl_PL
dc.subjectZieleniewski’s plantpl_PL
dc.subjecturban land usepl_PL
dc.subjectrevitalization of post-industrial areaspl_PL
dc.titlePrzemiany zagospodarowania przestrzeni przemysłowej południowej części XIX dzielnicy katastralnej Krakowa–Grzegórzek w XX i XXI wieku na przykładzie zakładów maszynowych Ludwika Zieleniewskiegopl_PL
dc.typeBook chapterpl_PL
dc.page.number55-93pl_PL
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geografii Politycznej, Historycznej i Studiów Regionalnychpl_PL
dc.identifier.eisbn978-83-8220-631-9
dc.referencesBąkowski K., 1911, Dzieje Krakowa, Spółka Wydawnicza Polska, Kraków.pl_PL
dc.referencesBąkowski K., 1932, Rozwój gospodarczy Krakowa w ostatnich stu latach, [w:] Kraków w XIX w., Bibljoteka Krakowska, 72, t. 1: 160–180, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków.pl_PL
dc.referencesBromek K., 1955, Opracowanie szczegółowej mapy użytkowania ziemi dla Krakowa, „Przegląd Geograficzny”, 27 (3–4): 589–604.pl_PL
dc.referencesBromek K., 1966, Użytkowanie ziemi w Krakowie i przyległych częściach powiatu krakowskiego około 1966 roku, „Zeszyty Naukowe U. Prace Geograficzne”, 14, Kraków.pl_PL
dc.referencesBromek K., Malinowska D., Mydel R., 1971, Metoda szczegółowego zdjęcia użytkowania terenów miejskich, Sprawozdania z Posiedzeń Komisji Nauk Geograficznych Oddziału PAN w Krakowie, t. I–IV: 205–206.pl_PL
dc.referencesBromek K., Mydel R., 1972, Uwagi metodyczne do opracowania szczegółowej mapy użytkowania ziemi przestrzeni miejskiej, „Folia Geographica, ser. Geographica-Oeconomica”, 5: 149–159.pl_PL
dc.referencesChmiel A., 1932, Ustrój m. Krakowa w XIX w. Działalność prezydentów miasta 1866– 1924, [w:] Kraków w XIX w., Bibljoteka Krakowska, 72, t. 1: 78–159, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków.pl_PL
dc.referencesChrobaczyński J., 2004, Kraków przed i w 1914 roku, „Dzieje Najnowsze”, 36 (3): 63–78.pl_PL
dc.referencesDróżdż M., Bradecki J., Majewski T., 1999, Historia polskiego przemysłu aparatury chemicznej gazów technicznych, Karty z historii polskiego przemysłu chemicznego, t. 9–10, Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego, Warszawa–Gliwice.pl_PL
dc.referencesEncyklopedia Krakowa, 2009, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.pl_PL
dc.referencesFigiel S., 1961, Strajk w 1936 r. (dokumenty i wspomnienia), [w:] Zieleniewszczacy. 25-lecie strajku 1936–1961, Zakłady Budowy Maszyn i Aparatury im. Stanisława Szadkowskiego w Krakowie, Kraków: 27–78.pl_PL
dc.referencesJasiuk J., 2007, Dynastia Zieleniewskich, „Przegląd Techniczny”, http://arch.przeglad-techniczny.pl/archiwum/index_2007_26.htm (dostęp: 26.10.2019).pl_PL
dc.referencesKalkowski J., 1961, Z dziejów Zakładów Zieleniewskiego, [w:] Zieleniewszczacy. 25-lecie strajku 1936–1961, Zakłady Budowy Maszyn i Aparatury im. Stanisława Szadkowskiego w Krakowie, Kraków: 9–26.pl_PL
dc.referencesKawecki S., 1927, Opis miasta Krakowa w obrębie okopów w r. 1836, oprac. A. Chmiel, Bibljoteka Krakowska, 65, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków.pl_PL
dc.referencesLuchter B., 1990, Przestrzenne związki użytkowania ziemi w Krakowie, „Dokumentacja Geograficzna”, 2–3, IGiPZ PAN, Warszawa.pl_PL
dc.referencesNowak J.T., 2017, Wokół ulicy Grzegórzeckiej, Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Kraków.pl_PL
dc.referencesPaciorek A., 1991, Uruchomienie i upaństwowienie przemysłu Krakowa oraz jego przeobrażenia w latach 1945–1949, Prace Monograficzne, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. KEN w Krakowie, Kraków.pl_PL
dc.referencesSaryusz-Zaleski W., 1930, Dzieje przemysłu w b. Galicji 1804–1929 ze szczególnem uwzględnieniem historii rozwoju S.A. L. Zieleniewski i Fitzner-Gamper, Wydawnictwo z okazji 125-letniego jubileuszu, S.A. L. Zieleniewski i Fitzner-Gamper, Kraków.pl_PL
dc.referencesSikora L., 1908, Szwedzi i Siedmiogrodzianie w Krakowie od 1655 do 1637 roku, Biblioteka Krakowska, 39, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków.pl_PL
dc.referencesSobczyński M., 1976, Użytkowanie przestrzeni miejskiej w pd. części XIX dz. kat. M. Krakowa – Grzegórzek, Zakład Geografii Ludności, Osadnictwa i Rolnictwa, Instytut Geografii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków (niepublikowany maszynopis).pl_PL
dc.referencesStec T., 1961, Zakłady im. Szadkowskiego – dzisiaj, [w:] Zieleniewszczacy. 25-lecie strajku 1936–1961, Zakłady Budowy Maszyn i Aparatury im. Stanisława Szadkowskiego w Krakowie, Kraków: 80–143.pl_PL
dc.referencesTobiasz M., 1974, Pierwsze wieki Krakowa, Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej, Kraków.pl_PL
dc.referencesTomkowicz S., 1926, Ulice i place Krakowa w ciągu dziejów ich nazwy i zmiany postaci, Bibljoteka Krakowska, 63–64, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków.pl_PL
dc.referencesWażniejsze daty z historii firmy, 2001, [w:] Wyka E., Krzaczyńska B. (red.), Zieleniewscy i ich zakłady 1804–1945, Wystawa 15 XII 2000 – 25 II 2001, Muzeum Inżynierii Miejskiej, Kraków: 12–31.pl_PL
dc.referencesZawistowski J., 2001, Od kuźni do koncernu, [w:] Wyka E., Krzaczyńska B. (red.), Zieleniewscy i ich zakłady 1804–1945, Wystawa 15 XII 2000 – 25 II 2001, Muzeum Inżynierii Miejskiej, Kraków: 7–11.pl_PL
dc.referencesZawistowski J. (red.), 1979, Zakład Budowy Maszyn i Aparatury im. Stanisława Szadkowskiego w Krakowie 1804–1979, Warszawa–Kraków.pl_PL
dc.referencesDahlberg Jönson E., 1696, Plan oblężenia Krakowa przez wojska szwedzkie, [w:] Pufendorf S., De rebus a Carolo Gustavo Sueciae Rege gestis commentrariorum libri septem elegantissimi tabulis aeneis exornati cum triplici Indie, Nürnberg.pl_PL
dc.referencesKrakau, 1944, 1:10 000, Der Stadthauptmann der Stadt Krakau Stadtmessungsamt, Nur für den Dienstgebrauch, lipiec, Krakau.pl_PL
dc.referencesMapa geodezyjna Krakowa, 2019, Małopolska Infrastruktura Informacji Przestrzennej, https://miip.geomalopolska.pl/imap/#gpmap=gp15 (dostęp: 4.11.2019).pl_PL
dc.referencesMapy Google, 2019, https://www.google.com/maps/ (dostęp: 7.11.2019).pl_PL
dc.referencesOrtofotomapa m. Krakowa, 2019, Małopolska Infrastruktura Informacji Przestrzennej, https://miip.geomalopolska.pl/imap/#gpmap=gp0 (dostęp: 4.11.2019).pl_PL
dc.referencesPlan Ogólny Zagospodarowania Przestrzennego Krakowa, 1977, Urząd Miasta Krakowa, http://planowanie.um.krakow.pl/bppzoom/index.php?ID=1 (dostęp: 2.11.2019).pl_PL
dc.referencesPlan sytuacyjny budynku administracyjnego firmy L. Zieleniewski Tow. Akc. w Krakowie, 1911, 1:1 000, Edmund Zieleniewski, Archiwum Narodowe w Krakowie, zespół archiwalny: Zakład instalacyjny Adam Bieniarz w Krakowie, Plany c.o., wod.-kan., budynków administracyjnych i fabrycznych – Kraków, ul. Grzegórzecka 69–71 (Firma Zieleniewskiego), sygn. 198.pl_PL
dc.referencesPlan sytuacyjny fabryki L. Zieleniewski i Fitzner-Gamper S.A.w Krakowie, 1926, 1:500, Archiwum Narodowe w Krakowie, zespół archiwalny: Zakład instalacyjny Adam Bieniarz w Krakowie, Plany c.o., wod.-kan., budynków administracyjnych i fabrycznych – Kraków, ul. Grzegórzecka 69–71 (Firma Zieleniewskiego), sygn. 198.pl_PL
dc.referencesPlan sytuacyjny zabudowań Zieleniewski-Fitzner-Gamper S.A. Kraków-Grzegórzki, 1941, 1:1 000, Archiwum Narodowe w Krakowie, zespół archiwalny: Zakład instalacyjny Adam Bieniarz w Krakowie, Plany c.o., wod.-kan., budynków administracyjnych i fabrycznych – Kraków, ul. Grzegórzecka 69–71 (Firma Zieleniewskiego), sygn. 198.pl_PL
dc.referencesŚniadecki J., Radwański F., 1785, Plan miasta Krakowa z przedmieściami (tzw. plan kołłątajowski), 1:3 000, Kraków.pl_PL
dc.referencesWojkowski J., 2019, Cartographia Cracoviana: Kraków i okolice na dawnych mapach, Dawne Mapy Krakowa, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, https://dawnemapykrakowa.pl/ (dostęp: 5.11.2019).pl_PL
dc.referencesArchiwum Narodowe w Krakowie. Archiwum Planów Budownictwa Miejskiego w Krakowie, Zespół ul. Grzegórzecka 69/71, sygn. F. 297.pl_PL
dc.referencesArchiwum Narodowe w Krakowie. Archiwum Planów Budownictwa Miejskiego w Krakowie, Zespół Zakład Instalacyjny Adam Bieniarz w Krakowie. Fabryka Zieleniewski, ul. Grzegórzecka 69/71, sygn. 29/1408/198.pl_PL
dc.referencesArchiwum Narodowe w Krakowie. Archiwum Planów Budownictwa Miejskiego w Krakowie. Zespół Przedsiębiorstwo Budowy inż. Jerzy Struszkiewicz i s-ka, Kraków. Plan dobudowy 2 pięter, budynku administracyjnego dla Zjednoczonych Fabryk Maszyn-Kotłów i Wagonów L. Zieleniewski i Fitzner-Gamper S.A. w Krakowie.pl_PL
dc.referencesGminna ewidencja zabytków, 2019, Kraków, https://www.bip.krakow.pl (dostęp: 7.11.2019).pl_PL
dc.referencesKraków Wiślane Tarasy 2.0, 2017, Projekt Inwestor, https://www.projektinwestor.pl/aktualnosc/krakow-wislane-tarasy-2-0-nowy-projekt-w-centrum (dostęp: 5.11.2019).pl_PL
dc.referencesMuzeum Historyczne Miasta Krakowa, https://www.radiokrakow.pl/audycje/pod-lupa/pod-lupa-grzegorzki/ (dostęp: 1.11. 2019).pl_PL
dc.referencesNarodowe Archiwum Cyfrowe, https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/60786:1/ (dostęp: 1.11.2019).pl_PL
dc.referencesPianissimo, 2019, Green House Development, https://www.greenhousedevelopment.pl/pianissimo-kopia (dostęp: 4.11.2019).pl_PL
dc.referencesWiślane Tarasy, 2014, Grupa Inter-Bud, http://www.wislanetarasy.com.pl/wislane-tarasy-mieszkania-w-budowie-budynek-4 (dostęp: 4.11.2019).pl_PL
dc.referencesWiślane Tarasy 2.0, 2019, Grupa Inter-Bud, https://wislanetarasy2.pl/ (dostęp: 4.11.2019).pl_PL
dc.contributor.authorEmaile-mail: marek.sobczynski@geo.uni.lodz.plpl_PL
dc.identifier.doi10.18778/8220-630-2.04


Files in this item

Thumbnail
Thumbnail
Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe
Except where otherwise noted, this item's license is described as Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe