AKTYWIZACJA ZAWODOWA STARSZEGO POKOLENIA – CZY EUROPEJSKI ROK AKTYWNOŚCI OSÓB STARSZYCH I SOLODARNOŚCI MIĘDZYPOKOLENIOWEJ DOBRZE JĄ PROMUJE?

Abstract

Celem artykułu jest konfrontacja celów i metod podejmowanych działań w ramach krajowych „obchodów” Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 z celami Roku Europejskiego 2012 oraz Europejskiej Strategii Zatrudnienia w świetle celów priorytetowych strategii Europa 2020. Istotą działań jest wykorzystanie otwartej metody koordynacji opartej na dialogu między Komisją Europejską, rządami krajowymi, związkami zawodowymi, przedstawicielami pracodawców i innymi instytucjami europejskimi, jak np. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny. Postawiono pytania – w jakim stopniu działania przewidziane w Krajowym Planie Działania na rzecz Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 w Polsce mogą wpłynąć na poprawę wartości wskaźników monitorujących realizację celów. Krytycznie omówiono główne działania wskazując na słabość dialogu społecznego w Polsce, który w formie scentralizowanej nie przystaje do realiów. W efekcie to strona rządowa zmajoryzowała działania, marginalizując zbiorowy głos związków zawodowych w sprawach istotnych dla wydłużenia wieku emerytalnego. Są przykłady jak np. w Norwegii, gdzie dialog dwustronny partnerów społecznych jest kluczowym gwarantem powodzenia przekładającego się na wysoką aktywizacją zawodową osób starszych. Pracodawcy wykazują natomiast skłonność do podejmowania strategii przystosowywania się do warunków globalnego starzenia się społeczeństw.

This article compares the aims and the methodology of activities connected with the national „celebration” of the European Year of Active Aging and Solidarity between Generations 2012 with the aims of the European Year 2012 and of the European Employment Strategy in the context of the priorities of the Europe 2020 strategy. The activities emphasise the use of the open method of coordination that involves a dialogue between the European Commission, national governments, trade unions, employers’ organisations and other European institutions, such as the European Economic and Social Committee. The article raises questions about the degree to which the activities related to the Polish National Action Plan for the European Year of Active Aging and Solidarity between Generations 2012 are capable of improving the values of the indicators used to monitor the fulfilment of the goals. The article critically evaluates the main activities, pointing to the weaknesses of social dialogue in Poland that falls short of the realities because of its centralisation. The centralised approach has caused that the government side is the major player in the dialogue that marginalises the collective voice of trade unions on issues important for the planned extension of the retirement age. In some countries, such as Norway, the bilateral dialogue between social partners is central to high employment activity of older people. As far as employers are concerned, they tend to develop adaptation strategies to the general aging of societies.