Dzień nasz powszedni… literackie dyskursy najnowszej prozy polskiej, głos mają kobiety

Abstract

Przedmiotem zainteresowania artykułu są obrazy codzienności zarówno tej domowej, jak też społecznej w wybranej prozie polskiej napisanej przez kobiety. Podkreśla się tutaj szczególną rolę narracji tworzonej ze „stricto” kobiecej perspektywy. Omawiana literatura dotyka tak istotnych problemów, jak przemoc, dyskryminacja czy opresja w najróżniejszych odcieniach, obecna w „zwyczajnej” konfrontacji bohaterek z zastaną rzeczywistością, tak jak między innymi w przypadku kreacji Jolanty, bohaterki utworu Sylwii Chutnik, smutnej i bezradnej mieszkanki warszawskiego Żerania. „O drobnych szaleństwach dnia codziennego” opowiada z kolei Kaja Malanowska, niestety, owe szaleństwa doprowadzają bohaterkę do totalnego kryzysu, choć z pozoru nie ma takich powodów. Podobnie jak bohaterka powieści „Pięćdziesiątka” Ingi Iwasiów, tutaj poruszony jest z kolei problem alkoholizmu. Absurdy dnia powszedniego opisuje Zofia Papużanka w „Szopce” będącej portretem współczesnej polskiej rodziny, jak się okazuje, głęboko dysfunkcyjnej. W centrum uwagi znajduje się kobiecy los, opresja, której charakter eksponowany jest na różne sposoby przez autorki współczesne, również w obszarze literatury faktu w analizowanych tutaj tekstach: Marty Abramowicz „Zakonnice odchodzą po cichu” oraz Marty Dzido „Kobiety Solidarności”. Jest to próba wskazania niezwykłej roli twórczości kobiet-autorek, w którą wpisywać się mogą feministyczne dyskursy literackie, przyczyniające się do stwarzania szeroko rozumianej podmiotowości kobiet.

The subject of the article is the image of everyday life, both home and social, in a selected Polish prose written by women. The tekst emphasizes the special role of narrative created from a strictly feminine perspective. The discussed literature describes important problems such as wiolence, discrimination or oppression in a various shades, presenting the “usual” confrontation of the heroine with the existing reality as in the case of Jolanta’s creation, the heroine of Sylwia Chutnik, a sad and helpless resident of Żerania (Warsaw). On the other hand, Kaja Malanowska tells us about little craze of everyday life. Unfortunately, this madness leads the heroine to a total crisis, althought there are no such reasons. Like the protagonist of the novel “Fifty” (Pięćdziesiątka) of Inga Iwasiów, the problem of alcoholism is raised here. The absurdities of everyday life are described by Zofia Papużanka in “Szopka”. This story depicts a portrait of a contemporary Polish family as it turns out, deeply dysfunctional. The focus is on women’s fate, oppression, the nature of which is exhibited in various ways by contemporary authors, also in the area of non-fiction in the texts analyzed here: Marta Abramowicz “The nuns leave quietly” (Zakonnice odchodzą po cichu) and Marta Dzido “Solidarity of women” (Solidarność kobiet). It is an atempt to indicate the unusual role of the creativity of female authors, in which feminist literary discourses contribute to the creation of broadly understood subjectivity of women.