| dc.description.abstract | Robiąc w tytule aluzję do określenia przez Ben Jonsona Szekspira jako „dziwu sceny”
(the wonder of the stage) i umieszczenia obok niego Francisa Beaumonta (1584-1616),
autor uzasadnia rangę komedii tego dramaturga jej historią i charakterem.
Mimo kompletnego niepowodzenia jej na scenie w 1608 lub 1609 r., przetrwała ona
w druku (1613) i stała się natchnieniem dla pisarzy takich jak R. B. Sheridan i inni
dzięki swej niezwykłej strukturze.
Istnieją trzy powody do zainteresowania się "Rycerzem płonącego tłuczka":
1. Jest to sztuka skomponowana na zasadzie „budowania pomostu” między widownią
i sceną, i na zasadzie „teatru w teatrze”. Wychodzi daleko poza renesansowe i późniejsze
kontakty z publicznością uosobionych Prologów i Epilogów, wyzyskując innowacje
Szekspira w Śnie nocy letniej, w Hamlecie i Henryku IV i wprowadza na scenę jednocześnie
dwie rywalizujące ze sobą sztuki.
2. Jest ona prawie niewyczerpalnym źródłem aluzji i odsyłaczy do „romansu” teatralnego
i do nigdy nie kończących się romansów rycerskich typu Amadisa, których głównym
odbiorcą w czasach Beaumonta stawało się pospólstwo londyńskie, dyktujące dramaturgom
tematy i formy. Rycerz jest burleską protestującą przeciw rezygnacji z rozsądku,
poezji i dramatyczności dobrego romansu scenicznego.
Autor rozprawy omawia aluzje w tekście komedii do co najmniej 15 współczesnych
sztuk, do 9 romansów powieściowych i wskazuje około 40 piosenek i ballad śpiewanych
w burlesce, które nadają jej rysy musicalu.
3. Trzecim powodem, dla którego Rycerz płonącego tłuczka zasługuje na uwagę,
jest fakt, że jest to rzadka nawet w bogatej angielskiej literaturze nonsensu sztuka, w której
dramaturg wypowiada swoje idee za pomocą nonsensu na poziomie nie tylko nonsensu
werbalnego, lecz także na poziomie świata przedstawionego - sytuacji, charakterów
i akcji. Kontynuuje tradycję Szekspirowską łączenia nonsensu, humoru i poezji. W Polsce
tekst sztuki jest dostępny w przekładzie Krystyny Berwińskiej. | pl_PL |
