Wyznaczanie maksymalnych parametrów fizjologicznych serca mężczyzn podczas przejścia od młodości do wieku starszego

Szubert, Józef; Ziółkowski, Włodzimierz; Szymańska-Paszczuk, Alicja; Wieczorek, Wojciech; Szubert, Marietta

dc.contributor.author	Szubert, Józef
dc.contributor.author	Ziółkowski, Włodzimierz
dc.contributor.author	Szymańska-Paszczuk, Alicja
dc.contributor.author	Wieczorek, Wojciech
dc.contributor.author	Szubert, Marietta
dc.contributor.editor	Dubas, Elżbieta
dc.contributor.editor	Muszyński, Marcin
dc.date.accessioned	2023-06-26T13:39:08Z
dc.date.available	2023-06-26T13:39:08Z
dc.date.issued	2019
dc.identifier.citation	Szubert J., Ziółkowski W., Szymańska-Paszczuk A., Wieczorek W., Szubert M., Wyznaczanie maksymalnych parametrów fizjologicznych serca mężczyzn podczas przejścia od młodości do wieku starszego, [w:] Starość w nurcie życia. Refleksje nad starością. Tom 2, red. E. Dubas, M. Muszyński, WUŁ, Łódź 2019, https://doi.org/10.18778/8142-303-8.08	pl_PL
dc.identifier.isbn	978-83-8142-303-8
dc.identifier.uri	http://hdl.handle.net/11089/47321
dc.description.abstract	Podczas przejścia od młodości do wieku starszego maksymalne parametry fizjologiczne serca mężczyzn ulegają zmniejszeniu. Na podstawie światowych danych doświadczalnych, dotyczących badań przekrojowych i longitudinalnych zmian maksymalnych parametrów fizjologicznych serca mężczyzn w procesie starzenia się, stosując analizę matematyczną oraz modelowanie matematyczne i symulację komputerową, opracowano innowacyjne, kompleksowe i wiarygodne metody wyznaczania maksymalnych parametrów fizjologicznych serca mężczyzn: rzutu minutowego serca (COmax), częstości pracy serca (HRmax), objętości wyrzutowej serca (SVmax), różnicy tętniczo-żylnej wysycenia krwi tlenem (AVDmax) oraz pułapu tlenowego (Vo2max). Opracowane metody pozwalają każdy maksymalny parametr fizjologiczny serca dla dużej i przeciętnej wydolności mężczyzn przedstawić: graficznie (za pomocą wykresu), analitycznie (za pomocą równania matematycznego) oraz tabelarycznie. Takie opracowanie maksymalnych parametrów fizjologicznych serca mężczyzn pozwala dla dowolnego wieku i rozpatrywanej wydolności fizycznej wyznaczyć w przekroju poprzecznym wszystkie maksymalne parametry serca: COmax, HRmax, SVmax, AVDmax oraz Vo2max.	pl_PL
dc.description.abstract	During the transition from youth to old age the maximum physiological parameters of men’s hearts are reduced. Based on the global experimental data refereeing to the cross- -sectional studies and longitudinal changes in maximum physiological parameters of the heart in the aging process, using mathematical analysis and mathematical modeling and computer simulation, the authors have developed an innovative, comprehensive and reliable method for determining the maximum of physiological parameters of heart: cardiac output (COmax), heart rate (maximum heart rate), stroke volume (SVmax), difference arterio- venous oxygen saturation (AVDmax) and oxygen uptake (Vo2max). The developed methods allow presentation of every maximum physiological parameter of the heart for the large and average endurance of men: a graphical presentation (with the use of a graph), an analytical presentation (using a mathematical equation) and in the tabular form. Such development of the maximum of physiological parameters allows determination of all the maximum heart parameters of men at any age and of any physical condition in a cross- section of all the parameters of maximum heart: COmax, maximum heart rate, SVmax, AVDmax and Vo2max.	pl_PL
dc.language.iso	pl	pl_PL
dc.publisher	Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego	pl_PL
dc.relation.ispartof	Starość w nurcie życia. Refleksje nad starością. Tom 2;
dc.rights	Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Międzynarodowe	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/	*
dc.subject	fizjologiczne starzenie się	pl_PL
dc.subject	parametry fizjologiczne serca mężczyzn	pl_PL
dc.subject	physiological aging	pl_PL
dc.subject	physiological parameters hearts of men	pl_PL
dc.title	Wyznaczanie maksymalnych parametrów fizjologicznych serca mężczyzn podczas przejścia od młodości do wieku starszego	pl_PL
dc.type	Book chapter	pl_PL
dc.page.number	109-127	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Wyższa Szkoła Informatyki i Umiejętności, Wydział Pedagogiki i Promocji Zdrowia	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Wyższa Szkoła Informatyki i Umiejętności, Wydział Pedagogiki i Promocji Zdrowia	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Wyższa Szkoła Informatyki i Umiejętności, Wydział Pedagogiki i Promocji Zdrowia	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk o Wychowaniu, Pracownia Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego	pl_PL
dc.contributor.authorAffiliation	Wyższa Szkoła Informatyki i Umiejętności, Wydział Pedagogiki i Promocji Zdrowia	pl_PL
dc.identifier.eisbn	978-83-8142-070-9
dc.references	Aniansson A., Sperling L., Rundgren A., Lehnberg E., 1983, Muscle Function in 75-year-old Men and Women. A Longitudinal Study, „Scandinavian Journal of Rehabilitation Medicine. Supplement”, Vol. 9, s. 92–102.	pl_PL
dc.references	Brandfonbrener M., Landowne M., Shock N. W., 1995, Changes in Cardiac Output with Age, „Circulation”, Vol. 12 (4), s. 557–566.	pl_PL
dc.references	Carrick-Ronson G., Hasting J. L., Bhella P. S., Shibata S., Fujimoto N., Palmer D., Boyd K., Levine B. D., 2013, The Effect of Age-related Differences in Body Size and Composition on Cardiovascular Determinants of Vo2max, „Journals of Gerontology. Series A: Biological Sciences and Medical Sciences”, Vol. 68 (5), s. 608–616.	pl_PL
dc.references	Cheitlin M. D., 2003, Cardiovascular Physiology-changes with Aging, „The American Journal of Geriatric Cardiology”, Vol. 12 (1), s. 1–3.	pl_PL
dc.references	Conn P. M., 2006, Handbook of Models for Human Aging, Elsevier, New York.	pl_PL
dc.references	Cooper J. A., Manini T. M., Paton Ch. M., Yamada Y., Everhart J. E., Cummings S., Mackey D. C., Newman A. B., Glynn N. W., Tylarsky F., Harris T., Schoeller D. A., 2013, Longitudinal Change in Energy Expenditure and effects on Energy Requirements of the Elderly, „Nutrition Journal”, Vol. 12, s. 73–88.	pl_PL
dc.references	Correia L. C. L., Lakatta E. G., O’Connor F. C., Becker L. C., Clulow J., Townsend S., Gerstenblith G., Fleg J. L., 2002, Attenuated Cardiovascular Reserve during Prolonged Submaximal Cycle Exercise in Healthy Older Subjects, „Journal of the American College of Cardiology”, Vol. 40 (7), s. 1290–1297.	pl_PL
dc.references	Dai X., Hummel S. L., Salazar J. B., Taffet G. E., Zieman S., Schwartz J. B., 2015, Cardiovascular Physiology in the Older Adults, „Journal of Geriatric Cardiology”, Vol. 12 (3), s. 196–201.	pl_PL
dc.references	Daskalski A., 2009, Handbook of Research on Systems Biology Applications in Medicine, Medical Information Science Reference, New York.	pl_PL
dc.references	Dehn M. M., Bruce R. A., 1972, Longitudinal Variations in Maximal Oxygen intake with Age and Activity, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 33 (6), s. 805–807.	pl_PL
dc.references	Dill D. B., Horvath S. M., Craig F. N., 1958, Responses to exercise as related to age, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 12 (2), s. 195–196.	pl_PL
dc.references	Dogra S., Spencer M. D., Paterson D. H., 2012, Higher cardiorespiratory fitness in older trained women is due to preserved stroke volume, „Journal of Sports Science and Medicine”, Vol. 11, s. 745–750.	pl_PL
dc.references	Edelstein-Keshet L., Israel A., Lansdorp P., 2001, Modeling perspectives on aging can mathematics help us stay young?, „Journal of Theoretical Biology”, Vol. 213, s. 509–525.	pl_PL
dc.references	Era P., Rantanen T., 1997, Changes in physical capa pity and sensory/psychomotor functions from 75 to 80 years of age and from 80 to 85 years of age – a longitudinal study, „Scandinavian Journal of Social Medicine. Supplement”, Vol. 53, s. 25–43.	pl_PL
dc.references	Ferraro K. F., Kelley-Moore J. A., 2003, A half century of longitudinal methods in social gerontology: evidence of change in the journal, „Journals of Gerontology. Series B: Psychological Sciences and Social Sciences”, Vol. 58 (5), s. 264–270.	pl_PL
dc.references	Fleg J. L., Morrell C. H., Bos A. G., Brant L. J., Talbot L. A., Wright J. G., Lakatta E. G., 2005, Accelerated longitudinal decline of aerobic in healthy older adults, „Circulation”, Vol. 112 (5), s. 624–682.	pl_PL
dc.references	Fleg J. L., O’Connor F., Gestenblith G., Becker L. C., Clulow J., Schulman S. P., Lakatta E. G., 1995, Impact of age on the cardiovascular response to dynamic upright exercise in healthy men and women, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 78 (3), s. 890–900.	pl_PL
dc.references	Fox S., 2008, Human physiology, Mc Graw-Hill Campanies, New York.	pl_PL
dc.references	Franklin S. S., 2005, Arterial stiffness and hypertension, „Hypertension”, Vol. 45, s. 349–351.	pl_PL
dc.references	Frontera W. R., Hughes V. A., Fieldind R. A., Fiatarone M. A., Evans W. J., Roubenoff R., 2000, Aging of skeletal muscle: a 12-yr longitudinal study, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 88 (4), s. 1321–1326.	pl_PL
dc.references	Gault M. L., Clements R. E., Willems M. E. T., 2013, Cardiovascular responses during downhill treadmill walking at self-selected intensity in older adults, „Journal of Aging and Physical Activity”, Vol. 21, s. 335–347.	pl_PL
dc.references	Gille D., 2010, Overview of the physiological changes and optimal diet in the golden age generation over 50, „European Review of Aging and Physical Activity”, Vol. 7 (1), s. 27–36.	pl_PL
dc.references	Górski J., 2008, Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.	pl_PL
dc.references	Guyton A., Hall J., 2005, Textbook of medical physiology, W. B. Saunders, Philadelphia.	pl_PL
dc.references	Hawkins S. A., Marcell T. J., Jague V. S.,Wiswell R. A., 2001, A longitudinal assessment of change in Vo2max and Maxima heart rate in master athletes, „Medicine and Science in Sports and Exercise”, Vol. 33 (10), s. 1744–1750.	pl_PL
dc.references	Hollenberg M., Yang J., Haight T. J., Tager J. B., 2006, Longitudinal changes in aerobic capacity: implications for concepts of aging, „Journals of Gerontology. Series A: Biological Sciences and Medical Sciences”, Vol. 61 (8), s. 851–858.	pl_PL
dc.references	Hossack K. F., Bruce R. A., 1982, Maximal cardiac function in sedentary normal men and women: comperision of age-related changes, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 53 (4), s. 799–804.	pl_PL
dc.references	Houghton D., Jones T. W., Cassidy S., Sierro M., Mac Gowan G. A., Trenell M. J., Jakovljeric D. G., 2015, The effect of age on the relationship between cardiac and vascular, „Mechanisms of Ageing and Development”, Vol. 153, s. 1–6.	pl_PL
dc.references	Jackson A. S., Janssen J., Sui X., Church T. S., Blair S. N., 2012, Longitudinal changes in body composition associated with healthy ageing: men, aged 20–96 years, „British Journal of Nutrition”, Vol. 107 (7), s. 1085–1091.	pl_PL
dc.references	Jackson A. S., Sui X., Hebert J. R., Church T. S., Blair S. N., 2009, Role of life style and aging on the longitudinal change in cardiorespiratory fitness, „Archives of Internal Medicine”, Vol. 169 (19), s. 1781–1787.	pl_PL
dc.references	Jaskólski A., Jaskólska A., 2006, Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego, AWF, Wrocław.	pl_PL
dc.references	Kaess B. M., Rong J., Larson M. G., Hamburg N. M., Vita J. A., Levy D., Benjamin E. J., Vasan R. S., Mitchell G. F., 2012, Aortic stiffness, blood pressure progression and incident hypertension, „Journal of the American Medical Association”, Vol. 308 (9), s. 875–881.	pl_PL
dc.references	Keleman G. R., 1977, Applied cardiovascular physiology, Butterworths, London–Boston–Sydney.	pl_PL
dc.references	Kenney W. L., 1997, Thermoregulation at rest and during exercise in healthy older adults, „Exercise and Sport Sciences Reviews”, Vol. 25 (1), s. 41–76.	pl_PL
dc.references	Kenney W. L. Munce Th. A., 2003, Invited review: Aging and human temperature regulation, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 95 (6), s. 2598–2603.	pl_PL
dc.references	Kenney W. L., Wilmore J. H., Costill D. L., 2015, Physiology of sport and exercise, Human Kinetics, Champaign.	pl_PL
dc.references	Kitzman D. W., 2001, Why is diastolic heart failure in older patients the cardiologist’s enigma?, „Dialogues in Cardiovascular Medicine”, Vol. 6 (2), s. 94–103.	pl_PL
dc.references	Klabunde R. E., 2011, Cardiovascular physiology concepts, Lippincott Williams and Wilkins, Philadelphia.	pl_PL
dc.references	Kohara K., Tabara Y., Oshiumi A., Niyawaki Y., Kobayashi T., Miki T., 2005, Radial augmentation index: a useful and easily obtainable parameter for aging, „American Journal of Hypertension”, Vol. 18 (1 Pt 2), s. 11S–14S.	pl_PL
dc.references	Kowald A., 2009, Mathematical modeling of the aging process, [w:] Handbook of Research on Systems. Biology Applications in Medicine, Medical Information Science Reference, New York, s. 149–160.	pl_PL
dc.references	Kozłowski S., Nazar K., 1999, Wprowadzenie do fizjologii klinicznej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.	pl_PL
dc.references	Kwon Y. H., Jang S. H., Yeo S. S., 2014, Age-related changes of lateral ventricular width and periventricular white matter in the human brain: a diffusion tensor imaging study, „Neural Regeneration Research”, Vol. 9 (9), s. 986–989.	pl_PL
dc.references	Lakatta E. G., 2001, Cardiovascular aging without a clinical diagnosis, „Dialogues in Cardiovascular Medicine”, Vol. 6 (2), s. 66–91.	pl_PL
dc.references	Lakatta E. G., 2002, Age-associated cardiovascular changes in health: impact on cardiovascular disease in older persons, „Heart Failure Reviews”, Vol. 7 (1), s. 29–49.	pl_PL
dc.references	Lakatta E. G., Levy D., 2003, Special review: clinical cardiology: New frontiers, „Circulation”, Vol. 107, s. 346–354.	pl_PL
dc.references	Laskowska-Szcześniak M., Kozak-Szkopek E., 2013, Uwarunkowania pomyślnego starzenia, „Forum Medycyny Rodzinnej”, nr 7 (6), s. 287–294.	pl_PL
dc.references	Levy B. J., 2001, Artery changes with aging: degeneration or adaptation?, „Dialogues in Cardiovascular Medicine”, Vol. 6 (2), s. 104–111.	pl_PL
dc.references	Lindeman R. D., Tobin J., Shock N. W., 1985, Longitudinal studies on the rate of decline in renal function with age, „Journal of the American Geriatrics Society”, Vol. 33 (4), s. 278–285.	pl_PL
dc.references	Magiera A., Kaczmarczyk K., Wiszomirska J., Mszewska E., 2012, Wydolność fizyczna kobiet w starszym wieku, „Postępy Rehabilitacji”, nr 2, s. 29–36.	pl_PL
dc.references	Manini T. M., 2010, Energy expenditure and aging, „Ageing Research Reviews”, Vol. 9 (1), s. 1–9.	pl_PL
dc.references	Mann D. L., Zipes D. P., Libby P., Bonow R. O., 2015, Braunwald’s heart disease: a textbook of cardiovascular medicine, Elsevier Saunders, Philadelphia.	pl_PL
dc.references	Marchewka A., Dąbrowski Z., Żołądź J. A., 2013, Fizjologia starzenia się, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.	pl_PL
dc.references	Mizera K., Pilis W., 2010, Zdrowie oraz fizjologiczne podstawy starości i fizycznego treningu rekrea- cyjnego, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie”, Vol. 9, s. 183–203.	pl_PL
dc.references	Novoseltsev V. N., Mikhalskii A. I., 2011, Mathematical modeling and aging: Research program, „Advances in Gerontology”, Vol. 1 (1), s. 95–106.	pl_PL
dc.references	Ogonowska-Słodownik A., Kosmul A., Morgulec-Adamowicz N., 2016, Aktywność fizyczna, skład ciała i sprawność funkcjonalna kobiet powyżej 60 roku życia uczestniczących w zorganizowanej aktywności fizycznej, „Gerontologia Polska”, nr 2 (24), s. 102–108.	pl_PL
dc.references	Ogawa T., Spina R. J., Martin W. H., Kohrt W. M., Schechtman K. B., Holloszy J. O., Ehsani A. A., 1992, Effects of aging, sex, and physical training on cardiovascular responses to exercise, „Circulation”, Vol. 86 (2), s. 494–503.	pl_PL
dc.references	Olivetti G., Giordano G., Carradi D., Melissari M., Lagrasta C., Gambert S. R., Anversa P., 1995, Gender differences and aging: effects on the human heart, „Journal of the American College of Cardiology”, Vol. 26 (4), s. 1068–1079.	pl_PL
dc.references	Ottesen J. T., Olufsen M. S., Larsen J. K., 2006, Applied mathematical models in human physiology, Reskilde University, Denmark, Copenhagen.	pl_PL
dc.references	Pandolf K. B., 1991, Aging and heat tolerance at rest or during work, „Experimental Aging Research”, Vol. 17 (3), s. 189–204.	pl_PL
dc.references	Plowman S. A., Smith D. L., 2014, Exercise physiology, Lippincott Williams and Wilkins, Philadelphia.	pl_PL
dc.references	Pollock R. D., Carter S., Velloso C. P., Duggal N. A., Lorel J. M., Lazarus N. R., Harridge S. D. R., 2015, An investigation into the relationship between age and physiological function in highly active older adults, „Journal of Physiology”, Vol. 593 (3), s. 657–680.	pl_PL
dc.references	Powers S. K., Howley E. T., 2009, Exercise physiology, Mac Graw-Hill, Boston.	pl_PL
dc.references	Proctor D. N., Beck K. C., Shen P. H., Eickhoff T. J., Halliwll J. R., Joyner M. J., 1998, Influence of age and gender on cardiac output – Vo2 relationships during submaximal cycle ergometry, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 84 (2), s. 599–605.	pl_PL
dc.references	Raff H., Levitzky M., 2011, Medical physiology: a systems approach, Mc Graw-Hill, New York.	pl_PL
dc.references	Ritter A. B., Reisman S., Michniak B. B., 2005, Biomedical engineering principles, CRC Press Taylor and Francis Group, New Jersey.	pl_PL
dc.references	Robinson S., Koper D. B., Tzankoff S. P., Wagner J. A., Robinson R. D., 1975, Longitudinal studies of aging in 37 men, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 38 (2), s. 263–267.	pl_PL
dc.references	Rogasta M., 2008, Textbook of clinical hemodynamics, Saunders Elsevier, Philadelphia.	pl_PL
dc.references	Rosen M. J., Sorkin J. D., Goldberg A. P., Hegberg J. M., Katzel L. I., 1998, Predictors of age-associated decline in maximal aerobic capacity: a comparison of four statistical models, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 84 (6), s. 2163–2170.	pl_PL
dc.references	Saltin B., Calbet J. A., 2006, Point: in health and in a normoxic environment Vo2max is limited primarily by cardiac output and locomotor muscle blood flow, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 100 (2), s. 744–745.	pl_PL
dc.references	Sessions A., Engler A. J., 2016, Mechanical regulation of cardiac aging in model systems, „Circulation Research”, Vol. 118 (10), s. 1553–1562.	pl_PL
dc.references	Shephard R. J., 1998, Aging and exercise, [w:] Encyclopedia of Sports Medicine and Science, Internet Society for Sport Science, Toronto.	pl_PL
dc.references	Sieck G. C., 2003, Physiology of aging, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 95 (4), s. 1333–1334.	pl_PL
dc.references	Sharma G., Goodwin J., 2006, Effect of aging on respiratory system physiology and immunology, „Clinical Interventions in Aging”, Vol. 1 (3), s. 253–260.	pl_PL
dc.references	Sorkin J. D., Muller D. C., Andres R., 1999, Longitudinal change in the heights of men and women: consequential effects on body mass index, „Epidemiologic Reviews”, Vol. 21 (2), s. 247–260.	pl_PL
dc.references	Stathokostas L., Jacob-Johnson S., Petrella R. J., Paterson D. H., 1985, Longitudinal changes in aerobic power in older men and women, „Journal of Applied Physiology”, Vol. 97 (2), s. 781–789.	pl_PL
dc.references	Strait J. B., Lakatt E. G., 2012, Aging-associated cardiovascular changes and their relationship to heart failure, „Heart Failure Clinics”, Vol. 8 (1), s. 143–164.	pl_PL
dc.references	Stratton J. R., Levy W. C., Cerqueire M. D., Schwartz R. S., Abrass J. B., 1994, Cardiovascular responses to exercise effects of aging and exercise training in healthy men, „Circulation”, Vol. 89, s. 1648–1655.	pl_PL
dc.references	Szubert J., 1981, Modelowanie i symulacja komputerowa badań we współczesnej biologii i medycynie, „Polski Tygodnik Lekarski”, nr 25 (36), s. 943–946.	pl_PL
dc.references	Szubert J., Szubert S., 2015, Innowacyjna, kompleksowa, ilościowa ocena parametrów fizjologicznych kobiet i mężczyzn podczas wysiłku fizycznego w funkcji temperatury wewnętrznej i powierzchni ciała, „Złota Księga Prix Galien Polska”.	pl_PL
dc.references	Tanaka H., Monahan K. D., Seals D. R., 2001, Age-predicted Maxima heart rate revisited, „Journal of the American College of Cardiology”, Vol. 37 (1), s. 153–156.	pl_PL
dc.references	Tarasova O. S., Borovik A. S., Kuzmetrov S. Y., Popov D. V., Orlov O. J., Vinogradova O. L., 2013, The pattern of changes in physiological parameters in the course of changes in physical exercise intensity, „Human Physiology”, Vol. 39 (2), s. 171–177.	pl_PL
dc.references	Taylor A. W., Johnson M. J., 2008, Physiology of exercise and healthy aging, Human Kinetics, Champaign–New York.	pl_PL
dc.references	Tipton C. M., Franklin B. A., 2006, The language of exercise, [w:] C. M. Tipton (ed.), ACSM`S Advanced Exercise Physiology, Lippincott Williams and Wilkins, Philadelphia.	pl_PL
dc.references	Ueno S., Ikeda K., Tal T., 2014, Metabolic rate prediction in young and old men by heart rate, ambient temperature, weight and body fat percentage, „Journal of Occupational Health”, Vol. 56 (6), s. 519–525.	pl_PL
dc.references	Vogelaere P., Pereira C., 2005, Thermoregulation and aging, „Revista Portuguesa de Cardiologia”, Vol. 24 (5), s. 747–761.	pl_PL
dc.references	Westerterp K. P., Meijer E. P., 2001, Physical activity and parameters of aging: a physiological perspective, „Journals of Gerontology. Series A: Biological Sciences and Medical Sciences”, Vol. 56 (2), s. 7–12.	pl_PL
dc.references	WHO, 2012, The European health report.	pl_PL
dc.references	Wieczorkowska-Tobis K., 2008, Zmiany narządowe w procesie starzenia, „Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej. Suplement”, nr 118, s. 63–68.	pl_PL
dc.references	Żołądź J. A., Majerczak J., 2011, Wpływ starzenia się na wydolność fizyczną człowieka, [w:] J. Marchewka, J. A. Żołądź, Z. Dąbrowski (red.), Fizjologiczne procesy starzenia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.	pl_PL
dc.contributor.authorEmail	jszubert@onet.eu	pl_PL
dc.contributor.authorEmail	wlodzimierz_ziolkowski@wsinf.edu.pl	pl_PL
dc.contributor.authorEmail	alicja_szymanska-paszczuk@wsinf.edu.pl	pl_PL
dc.contributor.authorEmail	wieczo3@uni.lodz.pl	pl_PL
dc.contributor.authorEmail	mszubert90@gmail.com	pl_PL
dc.identifier.doi	10.18778/8142-303-8.08