dc.contributor.author | Wierzbiński, Jarosław | |
dc.date.accessioned | 2024-01-26T15:32:25Z | |
dc.date.available | 2024-01-26T15:32:25Z | |
dc.date.issued | 2023-12-30 | |
dc.identifier.issn | 1731-8025 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/50039 | |
dc.description.abstract | The work of Mikhail Zoshchenko takes us back to the years of socialist realist orthodoxy, when ideological considerations played a leading role in various spheres of life. The language of his characters manifests such phenomena as the politicization of vocabulary, semantic manipulation, subversive argumentation, accumulation of absurdities, as well as fictitious conversation often bordering on empty words.Among the examples of vocabulary speculation is the term ideology, which should not be used in various situations. The recipients of this word are imputed features with political overtones. The intention of its users is to create a political opponent. It is also amazing how easily Zoshchenko’s characters succumb to linguistic manipulation, without falling into the slightest embarrassment. On the contrary, they accept their illogical arguments, and they also approve of the incomprehensible statements of the authorities.The phenomena indicated in the article are symptomatic and characteristic of the language reflecting the times of Zoshchenko. In this way, Zoshchenko revealed the mechanisms governing the human mentality in the post-revolutionary reality. His works, although grotesque in tone, are a kind of protest against political manipulation in language. The phenomenon of Zoshchenko cannot be considered without the presented fragment of linguistic reality or in isolation from the times in which he came to create. | en |
dc.description.abstract | Twórczość Michaiła Zoszczenki przenosi nas w lata socrealistycznej ortodoksji, kiedy względy ideologiczne odgrywały pierwszoplanową rolę w rozmaitych sferach życia. W języku jego bohaterów manifestują się takie zjawiska, jak upolitycznienie słownictwa, manipulacje semantyczne, przewrotna argumentacja, spiętrzenie absurdów, a także fikcyjna konwersacja graniczącą nierzadko z pustosłowiem.Wśród przykładów spekulowania słownictwem znajduje się termin идеология, który nie powinien mieć zastosowania w rozmaitych konsytuacjach. Adresatom tego słowa imputuje się cechy o wydźwięku politycznym. Intencją jego użytkowników jest wykreowanie przeciwnika politycznego. Zdumiewa też łatwość, z jaką bohaterowie Zoszczenki poddają się manipulacjom językowym, nie popadając przy tym w najmniejsze zakłopotanie. Wręcz przeciwnie, akceptują swoje nielogiczne wywody, aprobują też niezrozumiałe wypowiedzi przedstawicieli władzy.Zasygnalizowane w artykule zjawiska są symptomatyczne i znamienne dla języka, odzwierciedlającego czasy Zoszczenki. Zoszczenko ujawnił w ten sposób mechanizmy rządzące ludzką mentalnością w porewolucyjnej rzeczywistości. Jego utwory, jakkolwiek utrzymane w tonacji groteskowej, są swoistą formą protestu wobec politycznej manipulacji w języku. Fenomenu Zoszczenki nie sposób rozpatrywać z pominięciem przedstawionego fragmentu rzeczywistości językowej czy też w oderwaniu od czasów, w których przyszło mu tworzyć. | pl |
dc.language.iso | pl | |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica;22 | pl |
dc.rights.uri | https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ | |
dc.subject | Mikhail Zoshchenko | en |
dc.subject | totalitarian reality | en |
dc.subject | the language of propaganda | en |
dc.subject | semantic manipulation | en |
dc.subject | disinformation and empty words | en |
dc.subject | Michaił Zoszczenko | pl |
dc.subject | rzeczywistość totalitarna | pl |
dc.subject | język propagandy | pl |
dc.subject | manipulacje semantyczne | pl |
dc.subject | dezinformacja i pustosłowie | pl |
dc.title | Język bohaterów w utworach Michaiła Zoszczenki | pl |
dc.title.alternative | The Language of Heroes in the Works of Mikhail Zoshchenko | en |
dc.type | Article | |
dc.page.number | 33-47 | |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Rusycystyki, Zakład Językoznawstwa | pl |
dc.identifier.eissn | 2353-9623 | |
dc.references | Ardov, M. (1992). Fenomen Zoshchenko. Stolitsa, 8, 56–60. | pl |
dc.references | Bal, S. (1987). Poetycka dywersja w nowomowie. Brulion, 2–3, 115–132. | pl |
dc.references | Beaugrande de, R.-A., Dressler W.U. (1990). Wstęp do lingwistyki tekstu. Tłum. A. Szwedek. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. | pl |
dc.references | Chudakova, M.O. (1979). Poetika Mikhaila Zoshchenko. Moscow: Nauka. | pl |
dc.references | Drawicz, A. (1974). Aż do kresu ironii (Michał Zoszczenko). W: Drawicz, A. Zaproszenie do podróży. Szkice o literaturze rosyjskiej XX wieku (46–73). Kraków: Wydawnictwo Literackie. | pl |
dc.references | Drawicz, A. (1992). Język zwycięzców. O sowieckiej nowomowie. W: Drawicz, A. Spór o Rosję (113–128). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Interim. | pl |
dc.references | Evgen’eva, A. (red.). (1981–1984). Slovar’ russkogo yazyka v chetyrekh tomakh. Moscow: Russkii yazyk. | pl |
dc.references | Głowiński, M. (1991). Marcowe gadanie. Komentarze do słów 1966–1971. Warszawa: Wydawnictwo Pomost. | pl |
dc.references | Granin, D. (1988). Mimoletnoe yavlenie. Ogonek, 6, 9–11 i 29. | pl |
dc.references | Grigorieva, N. (2022). Oshibka i zabyvanie v smekhovom kontekste (ot Zoshchenko do YouTube), Die Welt der Slaven, Bd. 67, 2, 199–211. | pl |
dc.references | Kotkiewicz, A. (2012). Nowy człowiek Michaiła Zoszczenki. Trylogia: „Przywrócona młodość”, „Niebieska księga”, „Przed wschodem słońca”. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego. | pl |
dc.references | Kreps, M.B. (1986). Tekhnika komicheskogo u Zoshchenko. Benson: Shalidze Publications. | pl |
dc.references | Kupina, N.A. (1995). Totalitarnyi yazyk: slovar’ i rechevye reaktsii. Ekaterinburg–Per’m: Izdatel’stvo Ural’skogo universiteta. | pl |
dc.references | Mirowski, K. (2005). Nowomowa – marzenie totalitaryzmu, przestroga dla demokracji. Dialogi Polityczne, 5–6, 75–83. | pl |
dc.references | Moldavskii, D.M. (1987). Prevyshavshii obychnuyu meru. Zvezda, 12, 177–184. | pl |
dc.references | Mucha, W. (1985). Opowiadania satyryczne i humorystyczne Michaiła Zoszczenki (1921–1932). Z zagadnień poetyki i komunikacji literackiej. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Wydawnictwo Ossolineum. | pl |
dc.references | Sarnov, B., Chukovskaya E. (1988). Sluchai Zoshchenko (Povest’ v pis’makh i dokumentakh s prologom i epilogom 1946–1958). Yunost’, 8, 69–86. | pl |
dc.references | Scatton, L.H. (1993). Mikhail Zoshchenko. Evolution of a writer. Cambridge: Cambridge University Press. | pl |
dc.references | Sinyavskii, A. (1989). Mify Mikhaila Zoshchenko. Voprosy literatury, 2, 50–67. | pl |
dc.references | Starkov, A.N. (1990). Mikhail Zoshchenko. Sud’ba khudozhnika. Moscow: Sovetskii pisatel’. | pl |
dc.references | Stepnowska, T., Wierzbiński J. (1993). Zmiażdżony prześmiewca, czyli słów kilka o Michaile Zoszczence. Przekrój, 19, 18–19. | pl |
dc.references | Stepnowska, T., Wierzbiński J. (1993a). Michaił Zoszczenko – burzyciel stalinowskiego ʽsacrumʼ. Literatura na Świecie, 10, 196–207. | pl |
dc.references | Suprun, V. (2021). Onomasticheskii mir Mikhaila Zoshchenko. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica, 20, 121–131. | pl |
dc.references | Szymczak, M., red. (1978–1980). Słownik języka polskiego, t. l–3. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. | pl |
dc.references | Thom, F. (1990). Drewniany język. Tłum. I. Bielicka. Warszawa: Wydawnictwo CDN. | pl |
dc.references | Tomashevskii, Yu. (1988). „…Pisatel’ s perepugannoi dushoi – eto uzhe poterya kvalifikatsii”. M.M. Zoshchenko: pis’ma, vystuplenie, dokumenty 1943–1958 godov. Druzhba narodov, 3, 168–189. | pl |
dc.references | Vezhbin’ski, Ya., Wierzbiński, J. (2017). Mikhail Zoshchenko. Tekstologicheskie issledovaniya i analizy, semantika i stilistika. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. | pl |
dc.references | Vezhbitskaya, A. (1993). Antitotalitarnyi yazyk v Pol’she: mekhanizmy yazykovoi samooborony. Voprosy yazykoznaniya, 4, 107–125. | pl |
dc.references | Vvedenskii. B. (red.). (1953–1955). Entsiklopedieskii slovar’ v trekh tomakh. Moscow: Bol’shaya sovetskaya entsiklopediya. | pl |
dc.references | Wierzbiński, J. (1996). Manifestowanie się nowomowy w tekstach Michaiła Zoszczenki. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica, 35, 87–98. | pl |
dc.references | Zakharieva, I. (1989). Rasskazy Mikhaila Zoshchenko. Bolgarskaya rusistika, 1, 9–19. | pl |
dc.references | Zoshchenko, M. (1989–1987). Sobranie sochinenii v trekh tomakh. Leningrad: Khudozhestvennaya literatura. | pl |
dc.references | Ардов, М. (1992). Феномен Зощенко. Столица, 8, 56–60. | pl |
dc.references | Введенский. Б. (ред.). (1953–1955). Энциклопедиеский словарь в трех томах. Москва: Большая советская энциклопедия. | pl |
dc.references | Вежбиньски, Я., Wierzbiński, J. (2017). Михаил Зощенко. Текстологические исследования и анализы, семантика и стилистика. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. | pl |
dc.references | Вежбицкая, А. (1993). Антитоталитарный язык в Польше: механизмы языковой самообороны. Вопросы языкознания, 4, 107–125. | pl |
dc.references | Гранин, Д. (1988). Мимолетное явление. Огонек, 6, 9–11 и 29. | pl |
dc.references | Григориева, Н. (2022). Ошибка и забывание в смеховом контексте (от Зощенко до YouTube). Die Welt der Slaven, Bd. 67, 2, 199–211. | pl |
dc.references | Евгеньева, А. (ред.). (1981–1984). Словарь русского языка в четырех томах. Москва: Русский язык. | pl |
dc.references | Захариева, И. (1989). Рассказы Михаила Зощенко. Болгарская русистика, 1, 9–19. | pl |
dc.references | Зощенко, М. (1989–1987). Собрание сочинений в трех томах. Ленинград: Художественная литература. | pl |
dc.references | Крепс, М.Б. (1986). Техника комического у Зощенко. Benson: Сhalidze Publications. | pl |
dc.references | Купина, Н.А. (1995). Тоталитарный язык: словарь и речевые реакции. Екатеринбург–Перьм: Издательство Уральского университета. | pl |
dc.references | Молдавский, Д.М. (1987). Превышавший обычную меру. Звезда, 12, 177–184. | pl |
dc.references | Сарнов, Б., Чуковская, Е. (1988). Случай Зощенко (Повесть в письмах и документах с прологом и эпилогом 1946–1958). Юность, 8, 69–86. | pl |
dc.references | Синявский, А. (1989). Мифы Михаила Зощенко. Вопросы литературы, 2, 50–67. | pl |
dc.references | Старков, А.Н. (1990). Михаил Зощенко. Судьба художника. Москва: Советский писатель. | pl |
dc.references | Супрун, В. (2021). Ономастический мир Михаила Зощенко. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica, 20, 121–131. | pl |
dc.references | Томашевский, Ю. (1988). „…Писатель с перепуганной душой – это уже потеря квалификации”. М.М. Зощенко: письма, выступление, документы 1943–1958 годов. Дружба народов, 3, 168–189. | pl |
dc.references | Чудакова, М.О. (1979). Поэтика Михаила Зощенко. Москва: Наука. | pl |
dc.contributor.authorEmail | jaroslaw.wierzbinski@uni.lodz.pl | |
dc.identifier.doi | 10.18778/1731-8025.22.03 | |