Z militarnej przeszłości zamku w Krzepicach. Wybrane aspekty

Abstract

The castle in Krzepice was founded by King Casimir the Great at the border crossing over the Liswarta River. Its medieval form remains largely unknown, owing to the limited scope of archaeological research carried out on the site. Situated at the junction of Silesia, Greater Poland, and Lesser Poland, the castle played a key role in the region’s defence. Its military significance is attested by surviving inventories of firearms belonging to the stronghold, preserved from the 16th century. In the Middle Ages, the castle was besieged only once, during the 1391 conflict between the Kingdom of Poland and Vladislaus II of Opole, ruler of the Wieluń land. It was likely in the aftermath of these events that a cache of cannonballs was scattered across the town. The link between this collection and the siege of 1391 is supported by medieval chronicles, with Jan Długosz noting that the assault on Krzepice was brief and the castle soon capitulated.

Zamek w Krzepicach został wzniesiony z inicjatywy króla Kazimierza Wielkiego przy nadgranicznej przeprawie przez Liswartę. O jego średniowiecznej formie zabudowy niewiele można powiedzieć, na co wpływ ma przede wszystkim niewielki stopień rozpoznania archeologicznego założenia. Zamek w Krzepicach pełnił ważną rolę na pograniczu Śląska, Wielkopolski i Małopolski. Jego istotnej roli militarnej dowodzą zachowane, począwszy od XVI w., spisy wyposażenia w broń palną. W średniowieczu zamek ten dowodnie tylko raz stał się obiektem oblężenia – miało to związek z konfliktem pomiędzy Królestwem Polskim i dzierżącym ziemię wieluńską Władysławem Opolczykiem w 1391 r. Zapewne to po tych działaniach pozostał zbiór kul znajdujących się w różnych punktach miasta. Łączenie opisanego zbioru kul z wydarzeniami 1391 r. uprawdopodabniają średniowieczne kroniki, Jan Długosz bowiem napisał, że oblężenie Krzepic było raczej krótkie i zamek szybko się poddał.