Powstanie i rozwój standardów sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju w świetle teorii koalicji rzeczniczych

Abstract

Monografia podejmuje problematykę kształtowania standardów sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, analizując ich genezę, strukturę i wzajemne relacje w perspektywie teorii koalicji rzeczniczych (Advocacy Coalition Framework – ACF). Punkt wyjścia stanowi ewolucja idei zrównoważonego rozwoju na forum ONZ i UE. Istotnym narzędziem realizacji tej idei są systemy raportowania, które umożliwiają ocenę skuteczności działań oraz transparentność wobec interesariuszy. W tym kontekście szczególną rolę odgrywają trzy systemy standardów sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju – GRI, EFRAG oraz ISSB.W monografii sformułowano tezę, że kształtowanie standardów sprawozdawczości nie ma wyłącznie charakteru technicznego, lecz w istocie jest procesem polityczno-instytucjonalnym, w którym ścierają się przekonania dwóch koalicji: koalicji ostrożnościowej i koalicji wzrostu gospodarczego. W pracy zastosowano metody badawcze obejmujące analizę porównawczą standardów, studia przypadków rozwoju organizacji je stanowiących, a także analizę treści listów z komentarzami przesłanymi w ramach publicznych konsultacji standardów. Wyniki badań wskazują na istnienie znaczących różnice w procesach rozwoju GRI, EFRAG i ISSB oraz opracowania przez nie standardów. Różnice te przełożyły się z kolei na rozbieżności w ostatecznym kształcie standardów z punktu widzenia ich celu, docelowego kręgu użytkowników, obowiązkowości, zakresu wymaganych ujawnień oraz podejścia do zagadnień istotności, perspektyw czasowych. Monografia wnosi wkład do literatury naukowej, ukazując proces tworzenia standardów sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju jako rezultat interakcji koalicji rzeczniczych i ich wpływu na kształt standardów sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.

The monograph addresses sustainable development reporting standards development, analyzing their origins, structure, and interrelationships from the perspective of the Advocacy Coalition Framework (ACF). The starting point is the evolution of the idea of sustainable development at the UN and EU forums. An important tool for implementing this idea are reporting systems, which enable the assessment of the effectiveness of actions and transparency towards stakeholders. In this context, three sustainable development reporting standards systems play a special role: GRI, EFRAG, and ISSB.Author or the monograph advances the thesis that the development of reporting standards is not solely technical in nature, but is in fact a political and institutional process shaped by the clash of two advocacy coalitions: the precautionary coalition and the economic growth coalition. The research methods applied include comparative analysis of the standards, case studies of the organizations responsible for their development, and content analysis of comment letters submitted during public consultations.The findings reveal substantial differences in the processes of developing GRI, EFRAG, and ISSB standards. These differences, in turn, translated into divergences in the final shape of the standards in terms of their purpose, target user groups, mandatory versus voluntary nature, scope of required disclosures, and approaches to materiality and time horizons. The monograph contributes to the scholarly literature by demonstrating that the formation of sustainability reporting standards should be understood as the outcome of interactions between advocacy coalitions and their influence on the design of sustainability reporting frameworks.