Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy

Abstract

Refleksja nad dyskursem podręcznikowym skonfrontowanym z dyskursem dziecięcym, która miała mi pozwolić zinterpretować obszary napięć i uwikłań, okazała się dla mnie istotna z kilku powodów: 1. zdiagnozowane rozbieżności tworzą podwaliny nowego podejścia do apriorycznie ustanowionego dyskursu podręcznikowego oraz płynnego zjawiska, jakim jest dyskurs uczniowski z jego wielorakimi uwikłaniami kulturowymi; 2. zrekonstruowanie znaczeń wpisanych w dyskurs podręcznikowy i uczniowski pozwala przełożyć na praktykę refleksję o edukacji, która zmniejsza katastrofalny rozdźwięk między skutkami działań edukacyjnych a rzeczywistymi potrzebami współczesności; 3. przyjęty model analizy uruchamia przestrzeń do myślenia o koniecznych zmianach w szkole, związanych z innym niż dotychczas rozumieniem dyskursu edukacyjnego.

Reflection on the textbook discourse confronted with the children's discourse, which let me interpret the areas of tensions and entanglements, proved to be important to me for several reasons: 1. the diagnosed disparities constitute the foundations for a new approach to the priori established textbook discourse and the changeable phenomenon of the pupils' discourse with its multiple cultural entanglements; 2. reconstructing the meanings inherent in both discourses helps put into practice the reflection on education, which reduces the disastrous gap between the effects of educational activities and the actual needs of the present day; 3. the model adopted for the analysis opens the space for thinking about the necessary changes to be introduced in the school, related to another, new understanding of the educational discourse.