Smart Specialisation – Towards a New Generation of Regional Innovation Strategies

Abstract

Inteligentna specjalizacja stała się jednym z zasadniczych wątków współczesnych koncepcji zarządzania rozwojem regionalnym. W oryginale oznacza sztywny podział ról między regiony–liderzy innowacji i pozostałe regiony. Te pierwsze specjalizują się w tzw. technologiach ogólnego zastosowania i/lub ich kombinacji (np. bioinformatyce), drugie zaś w tzw. „koinwencji zastosowań”, czyli w imporcie technologii ogólnego zastosowania i wdrażaniu ich w jednym lub kilku obszarach regionalnej gospodarki. Tego typu koncepcja niesie ze sobą pewne niebezpieczeństwo, bo – jak wynika z doświadczeń międzynarodowych: 1) wysoki poziom innowacyjności wymaga wyrównanego poziomu konkurencyjności kompetencyjnej i technologicznej; 2) szybkość konwergencji konkurencyjności kompetencyjnej jest wyższa niż szybkość konwergencji konkurencyjności technologicznej, czemu również sprzyja dotychczasowy charakter międzynarodowego transferu technologii między liderami innowacji i pozostałymi regionami, ograniczający się (najczęściej) do technologii mniej lub bardziej przestarzałych. Stąd adaptacja koncepcji inteligentnej specjalizacji wymaga od każdego z regionów podwójnego wysiłku: a) znalezienia takich nisz technologicznych, w których mogą osiągnąć rolę lidera innowacji, i tym samym specjalizować się w rozwijaniu technologii ogólnego zastosowania; b) znalezienia takich sektorów / grup pokrewnych sektorów, gdzie mogą się specjalizować we wdrażaniu technologii rozwijanych przez innych liderów innowacji. Procedura określania takich obszarów inteligentnej specjalizacji uwzględnia przewagi konkurencyjne województwa, jego podstawowe zasoby (konkurencyjność technologiczną i konkurencyjność kompetencyjną) i potrzeby modernizacyjne jego bazy społeczno-ekonomicznej oraz globalne uwarunkowania.