Das Individuell-Subjektive und Gesellschaftlich- Objective in der Literatur der DDR gegen Ende der 6О-er und zu Beginn der 70-er Jahre

Abstract

Jedną z konsekwencji drugiej konferencji w Bitterfeldzie było wzbogacenie literatury NRD o element indywidualnego, subiektywnego spojrzenia na rozwój własnego kraju, świadomości narodu i dialektycznych stosunków zachodzących pomiędzy Jednostką a społeczeństwem. Schyłek lat sześćdziesiątych i lata siedemdziesiąte przyniosły wiele utworów, w których element subiektywnego spojrzenia na rozwój procesu społecznego Jest nośnym elementem konstrukcyjnym. Otwarcie literatury NRD tego okresu i wykorzystanie elementów Subiektywnych przebiega wielopłaszczyznowo« od recepcji motywów postępowych w literaturze antycznej i mitologii germańskiej (reedycje przygotowane przez P. Fühmanna, Ch. Wolf i innych), poprzez rozszerzenie pola tradycji literatury NRD na niektórych romantyków i ekspresjonistów, poprzez motyw przemiany płci, po analizę wzorców dzieciństwa (człowieka i państwa; np. ostatnie powieści Ch. Wolf i H. Kanta) i szukanie wzorców w średniowiecznej tradycji kulturowej (powieści J. Morgner i E. Hilschera). Ważny Jest fakt, iż podobne procesy zachodzą w innych dziedzinach kultury i sztuki NRD, oraz że dziełom literackim towarzyszą analizy zjawiska w rozprawach i esejach (np. A. Auer, F. FDhmann, R. Weiraann). W Jedenastym tomie "Geschichte der Deutschen Literatur”: "Literatur der Deutschen _ Demokratischen Republik" zakończono analizę procesu historyczno-literackiego omówieniem opowiadania A. Seghers "Reisebegegnung" w którym autorka wykorzystuje motyw fantastycznego spotkania E. T. A. Hoffmanna, M. Gogola i F. Kafki do analizy niepokojów epoki. Wykorzystane motywy subiektywne i fantastyczne służą określonym celom społecznym w NRD.