Les etudes byzantines en Pologne (1974-1994)
Streszczenie
W porównaniu z tym przeglądem dorobku polskiej bizantynologii, który opublikowałem
w 1974 r., ostatnie dwudziestolecie charakteryzuje się poważnym wzrostem w Polsce zainteresowań
studiami bizantynologicznymi. Nie wszystkie jednakże dziedziny tych badań rozwijają się
równomiernie. Liczba filologów i historyków prawa, którzy na swoim koncie zanotowali
poważne osiągnięcia, jest jednakowoż ograniczona do kilku osób. Na szeroką skalę rozwijają
się natomiast badania nad bizantyńską historią, sztuką, architekturą, numizmatyką. Przyczyniają
się do tego badania polskich archeologów prowadzone systematycznie na terenie Egiptu, Syrii,
Bułgarii i Macedonii, czyli na tych ziemiach, które należały niegdyś do cesarstwa bizantyńskiego;
nie tylko wzbogacają one naszą wiedzę o kulturze i cywilizacji bizantyńskiej, ale i dostarczają
nowych źródeł umożliwiających rozszerzenie pola badawczego innym specjalistom. Ów wzrost
zainteresowań i istnienia odpowiedniej kadry naukowej sprawił, że w Uniwersytecie Jagiellońskim powstały dwa zakłady: Zakład Historii Bizancjum (w 1985 r. pod kierunkiem M. Salamona)
i Zakład Historii Sztuki Bizantyńskiej (w 1990 r. pod kierunkiem Anny Różyckiej-Bryzek)
oraz w Uniwersytecie Łódzkim - Zakład Historii Bizancjum (w 1992 r. pod kierunkiem
W. Cerana). Grupy bizantynistów istnieją także w Uniwersytecie Warszawskim, Uniwersytecie
im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i innych
wyższych uczelniach. Szybko rozwijają się również badania w takich dziedzinach, jak historia
Kościoła, patrystyka, teologia, dogmatyka i liturgia. Wpływ na intensyfikację tych badań miało
powołanie do życia w KUL Międzywydziałowego Zakładu Badań nad Antykiem Chrześcijańskim
i jego organu „Vox Patrum” . Poważne osiągnięcia notują także historycy i filologowie
zajmujący się badaniem kontaktów świata słowiańskiego z państwem bizantyńskim, jego religią
i kulturą. Poważny wpływ na wzrost w Polsce zainteresowań bizantynologią mają liczne
przekłady na język polski wybitnych dzieł autorów bizantyńskich. Nie bez znaczenia jest także
łatwiejszy dostęp do publikacji zachodnich, nawiązanie bezpośrednich kontaktów i współpracy
z zagranicznymi centrami badań bizantynologicznych.
Collections