Martyrium passio, triumphus Causae: le martyrologe au temps des réformes
Streszczenie
Autor przeprowadza analizę trzech dzieł z drugiej połowy XVI wieku, poświęconych opisom
męczeństwa: Acts and Monuments of these Latter and Perilous Days Touching Matters of the
Church Johna Foxe'a, Histoire des Martyrs persecutes et mis a mort pour la verite de I'Evangile
Jeana Crespina i Simona Goularta, Theatrum Crudelitatum Haereticorum Nostri Temporis Richarda
Verstegana. Jego uwaga skupia się na sposobach przedstawienia postaci męczennika i możliwościach
manipulacji, jakie rodzą się przy tej okazji.
Autor pokazuje, jak wszystkie trzy wybrane przez niego dzieła wykorzystują losy pojedynczych
męczenników do zilustrowania historii prześladowań całej grupy wyznaniowej, nadając im wymiar
symboliczny. Jednocześnie postawa jednostki pozostaje ważna jako wzór do naśladowania,
choć opisy męczeństwa różnią się w trzech prezentowanych utworach. Te zadania o niewątpliwie
pedagogicznym charakterze muszą przybrać formę atrakcyjną dla czytelnika : w dalszej części
artykułu autor omawia rozwiązania przyjęte w poszczególnych dziełach, stawiając najwyżej dzieło
Crespina i Goularta. Wreszcie autor podkreśla polityczny wymiar tekstów, z których każdy odwołuje
się do współczesnych sobie zdarzeń.
W efekcie należy zauważyć niewątpliwy charakter propagandowy wybranych dzieł i ich wysoką
przydatność w doraźnych celach polityczno-ideologicznych. Ważniejsze niż uczczenie pamięci
męczennika staje się dotarcie do czytelników z konkretnym przekazem, istotnym w sporach
religijnych.
Collections