Émile et le canard
Streszczenie
Historia kuglarza i kaczki zawarta w III Księdze Emila (1762) nie tylko stanowi zręcznie
skonstruowaną komedyjkę o zmanipulowanym manipulatorze, ale funkcjonuje też jako prototyp
całej serii manipulacji, które możemy zaobserwować w innych fragmentach tej powieci i innych
utworach Rousseau. Na szczególną uwagę zasługuje Anty-Emil (1763), którego autor, Jean-Henri-
Samuel Formey, nie zrozumiał mistyfikacji Jana-Jakuba i poddał jego dzieło ortodoksyjnej krytyce.
W analizowanym fragmencie mamy też do czynienia z modelem manipulacji czytelnika przez
narratora, którego dobre intencje szybko mogą zostać zakwestionowane, gdy tylko straci się go
z oczu. Autor Nowej Heloizy dał wreszcie próbkę swych powieściopisarskich umiejętności, pokazał
bowiem, że sens tekstu pozostaje częściowo ukryty, czy wręcz niedostępny dla roztargnionego
czytelnika.
Collections