dc.contributor.author | Jaskulski, Marcin | |
dc.date.accessioned | 2016-03-03T08:31:15Z | |
dc.date.available | 2016-03-03T08:31:15Z | |
dc.date.issued | 2015 | |
dc.identifier.issn | 1427-9711 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/17208 | |
dc.description.abstract | Zaprezentowany artykuł jest przedstawieniem procesu prowadzącego do utworzenia modelu terenu, wybranych obszarów w Polsce Środkowej przed wielkopowierzchniowymi przekształceniami antropogenicznymi mającymi miejsce pół wieku temu. Celem badań była rekonstrukcja Cyfrowych Modeli Wysokościowych (ang. DEM) obszaru, który ze względu na przekształcenia antropogeniczne nie jest w chwili obecnej dostępny do badań za pomocą nowoczesnych metod zbierania informacji wysokościowej.
W artykule podano dokładne kryteria wyboru materiałów źródłowych wraz z określeniem układu odniesienia, daty wydania mapy i cięcia poziomicowego. W części głównej artykułu zaprezentowano na dwóch przykładach – największego kompleksu górniczo-energetycznego w Europie – KWB Bełchatów oraz Zbiornika Sulejowskiego, jako rezerwuaru wody do największego miasta Polski Środkowej – Łodzi – szczegółowy opis metodyki postępowania z mapami historycznymi oraz przebieg prac począwszy od wyboru odpowiednich map, przez ich skanowanie, kalibrację i wektoryzację po ostateczny efekt, jakim jest uzyskanie modelu terenu, traktowanego jako historyczny. W opracowaniu tym podkreślono celowość takich działań oraz wykorzystanie modeli DEM w praktyce oraz na analizie kierunków i wielkości przekształceń antropogenicznych rzeźby historycznej i współczesnej. | pl_PL |
dc.description.abstract | The article is a presentation of the process leading to the creation of a terrain model of selected areas in Central Poland before anthropogenic transformations which took place half a century ago. The aim of this study was to reconstruction Digital Elevation Models (called DEM) of the area, which is not currently available for research using modern methods of gathering altitude information due to anthropogenic transformation. The work shows the exact criteria for the selection of source materials along with an indication of the frame of reference date of the map and contour line distance. The main part of the article presents two examples – the largest complex of open mining and energy sector in Europe – KWB Bełchatów and Sulejów Reservoir as a water reservoir for the biggest city of Central Poland – Łódź – a detailed description of the methodology for dealing with historical maps, and the course of work from the selection of appropriate maps, through their scanning, calibration and vectorization to the final result, which is to obtain a terrain model, treated as a historical one. This study highlights the advisability of such activities and the use of DEM models in practice and in the analysis of directions and scale of anthropogenic transformations of historic and contemporary relief. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Physica;14 | |
dc.subject | Cyfrowe Modele Wysokościowe | pl_PL |
dc.subject | porównywanie rzeźby terenu | pl_PL |
dc.subject | historyczny CMW | pl_PL |
dc.subject | analizy GIS | pl_PL |
dc.subject | Digital Elevation Model | pl_PL |
dc.subject | comparing terrain models | pl_PL |
dc.subject | historical DEM | pl_PL |
dc.subject | GIS analyses | pl_PL |
dc.title | Rekonstrukcja historycznej rzeźby za pomocą DEM obszarów przed przekształceniami antropogenicznymi – wybrane przykłady z Polski Środkowej | pl_PL |
dc.title.alternative | DEM-based reconstruction of historical earth’s surface of areas before antropogenic transformation: selected examples from Central Poland | pl_PL |
dc.type | Article | pl_PL |
dc.rights.holder | ©Copyright by Marcin Jaskulski, Łódź 2015; ©Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2015 | pl_PL |
dc.page.number | 17-23 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Zakład Geoinformacji, Instytut Geografii Miast i Turyzmu, Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzki. | pl_PL |
dc.identifier.eissn | 2353-6063 | |
dc.references | Badura, J., Przybylski, B., 2005. Application of digital elevation models to geological and geomorphological studies – some examples. Przegląd Geologiczny 53(10/2), 977–983. | pl_PL |
dc.references | Badura, J., Przybylski, B., 2005. Application of digital elevation models to geological and geomorphological studies – some examples. Przegląd Geologiczny 53(10/2), 977–983. | pl_PL |
dc.references | IMGW 2008. Zbiornik wodny Sulejów badania sedymentacji i aktualizacja pojemności. | pl_PL |
dc.references | James, L.A., Hodgson, M.E., Ghoshal, S., Latiolais, M., 2012. Geomorphic change detection using historic maps and DEM differencing: The temporal dimension of geospatial analysis. Geomorphology 137, 181–198. | pl_PL |
dc.references | Jaskulski, M., Łukasiewicz, G., Nalej, M., 2013. Porównanie metod transformacji map historycznych (Comparison of methods for historical map transformation). Roczniki Geomatyki 11, 4(61), 41–58, http://rg.ptip.org.pl/index.php/rg/article/view/RG2013- 4-JaskulskiLukasiewiczNalej. | pl_PL |
dc.references | Jaskulski, M., Szmidt, A., 2013. Ocena przydatności automatycznego wyznaczania linii szkieletowych terenu do analiz geomorfometrycznych. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica 14, 145–156. URI: 11089/10772. | pl_PL |
dc.references | Jaskulski, M., Szmidt, A., 2014. Transformations in morphometry of valley bottom as e result of the creation of artificial water reservoir on tne example of Sulejowskie Lake in the Light of the Chosen GIS Mathods. IGU 2014 Book of Abstracts IGU – 0524. | pl_PL |
dc.references | Jaskulski, M., Szmidt, A., 2015. Transformations in morphometry of valley bottom as a result of the creation of a reservoir illustrated with the example of Sulejów Lake. Landform Analysis 27, 15–21 (w druku). | pl_PL |
dc.references | Medyńska-Gulij, B., 2010. Perspektywa na mapach – konfrontacja metod prezentacji rzeźby terenu z wizualizacjami 3D, [w:] Żyszkowska, W., Spallek, W. (red.), Numerycznie modele w kartografii. Wrocław, 14–21. | pl_PL |
dc.references | Mitka, B., Piech, I., 2012. Modelowanie powierzchni terenu. Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich 3/I/2012, PAN, 167–180. | pl_PL |
dc.references | Molewski, P., Juśkiewicz, W., 2014. Próba rekonstrukcji pierwotnej rzeźby obszaru Zespołu Staromiejskiego w Toruniu i jego bliskich przedmieść na podstawie geoinformacji geologicznej i historycznej. Landform Analysis 25, 115–124. DOI: 10.12657/landfana.025.010. | pl_PL |
dc.references | Nowak, T., 2015. Rzeźba terenu z okresu przedinwestycyjnego na obszarze KWB Bełchatów na podstawie Numerycznego Modelu Terenu. Maszynopis pracy magisterskiej, Katedra Geografii Fizycznej UŁ. | pl_PL |
dc.references | Sibson, R., 1981. A brief description of natural neighbor interpolation, [w:] Barnett, V., Interpreting Multivariate Data, Wydawnictwo John Wiley & Sons, Nowy Jork, USA, 21–36. | pl_PL |
dc.references | Szubert, M., 2008. Geomatyka w badaniach geomorfologicznych. Dokumentacja Geograficzna 37, 7–13 | pl_PL |
dc.references | Viesmann, S., Brüngger, A., Schenkel, R., Sidler, A., Hurni, L., 2013. Historical Maps as Source for Glacier DEM Reconstruction Mapping Mountain Dynamics: From Glaciers to Volcanoes New Zeland. | pl_PL |
dc.references | Wałek, G., 2013. Wykorzystanie programów QuantumGIS i SAGA GIS do budowy cyfrowego modelu wysokościowego zlewni Grajcarka. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica 14, 133–144. URI: 11089/10745. | pl_PL |
dc.references | Zasadni, J., Kłapyta, P., 2014.The Tatra Mountains during the Last Glacial Maximum. Journal of Maps, 1–17. DOI: 10.1080/17445647.2014.885854. | pl_PL |
dc.identifier.doi | 10.18778/1427-9711.14.02 | |