Pokaż uproszczony rekord

dc.contributor.authorBarwiński, Marek
dc.date.accessioned2016-03-17T06:54:50Z
dc.date.available2016-03-17T06:54:50Z
dc.date.issued2015
dc.identifier.issn1508-1117
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/17444
dc.description.abstractW artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytania, na ile metody przeprowadzenia spisów powszechnych, sformułowania tzw. pytań etnicznych oraz bieżące uwarunkowania polityczne i społeczne mogą kształtować ich wyniki w odniesieniu do struktury narodowościowej. Omówiono spisy ludności przeprowadzone w Polsce w ciągu ostatnich 90 lat, zwracając szczególną uwagę na czynniki, które mogły spowodować wypaczenie ich rezultatów. Skupiono się nie tyle na kolejnym przedstawieniu – powszechnie znanych – wyników w ujęciu ilościowym i przestrzennym, ale na „mechanizmie” przeprowadzenia spisu w kontekście ówczesnych realiów politycznych i społecznych.pl_PL
dc.description.abstractThis article attempts to answer question on how much the methods of conducting censuses, the formulation of the so-called ”ethnic question” and current political and social conditions can shape their results. The census carried out in Poland over the last 90 years were discussed, paying particular attention to factors that could cause distortion of their results. Censuses in 1921 and 1946 were carried out immediately after the end of armed conflict – in a very dynamic socio-political situation during the post-war migration, not on the entire territory of the country, before the final demarcation of borders, in conditions of very strong nationalist atmosphere and marked reluctance of Polish majority to at least part of national minorities. From the point of view of the state administration the rapid pace of their conduction had justified reasons of political and demographic character, however it did not worked in the case of a reliable determination of the national structure, due to underestimating of the size of national minorities. The census in 1931 was carried out in the realities of a multinational state, strongly conflicted ethnically. On its results influenced both, the change in the method of determining the national structure, direct manipulation and forgery of authorities seeking to underestimation of the number of non-Polish population, as well as the emerging national identity of some residents, especially of eastern regions of the Poland. In 2002, after several years of recess in the studies on ethnic statistics, in the realities of practically mono-ethnic state, the clearly method of question of nationality and direct method of obtaining statistical data were adopted. However the social conditions, and particularly the negative experience of part of the minority against declaring non-Polish nationality, has contributed to an underestimation of its results, what combined with excessive estimates of the then Polish ethnic structure, caused numerous complaints concerning the accuracy of the census. In turn, in 2011, the census was carried out by a very diverse and completely different from all previous ones method. The introduced changes were mainly influenced by the suggestions and requests of national organizations, under what is known as ”political correctness” in the country in which minorities did not play a significant role in demographic or political aspect. The formulation of a questions about nationality, and especially the computation or rather estimation of the ethnic structure – for the first time – clearly overrated, not underrated its results and reduced their credibility. In terms of questions about nationality, none of these censuses were fully reliable, and for quantifying the Polish ethnic structure, the greater importance had rather different statistical methods applied during censuses, and the current state policy against non-Polish population, rather than the subjective feeling of national identity of individual citizens.pl_PL
dc.language.isoplpl_PL
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl_PL
dc.relation.ispartofseriesActa Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica;21
dc.subjectstruktura narodowościowa Polskipl_PL
dc.subjectspis powszechnypl_PL
dc.subjectmniejszości narodowepl_PL
dc.subjectthe national structure of Polandpl_PL
dc.subjectcensuspl_PL
dc.subjectnational minoritiespl_PL
dc.titleSpisy powszechne w Polsce w latach 1921–2011 – określanie czy kreowanie struktury narodowościowej?pl_PL
dc.title.alternativeCensuses in Poland in the years 1921–2011 – determination or creating of ethnic structure?pl_PL
dc.typeArticlepl_PL
dc.rights.holder© Copyright by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2015pl_PL
dc.page.number[53]-72pl_PL
dc.contributor.authorAffiliationKatedra Geografii Politycznej i Studiów Regionalnych, Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzki.pl_PL
dc.identifier.eissn2353-4826
dc.referencesAdamczuk L., Łodziński S. (red.), 2006, Mniejszości narodowe w Polsce w świetle Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku, Warszawa.pl_PL
dc.referencesBabiński G., 2004, Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce w świetle spisu ludności z roku 2002, „Studia Socjologiczne”, 1(172), s. 139–152.pl_PL
dc.referencesBarwiński M., 2004, Podlasie jako pogranicze narodowościowo-wyznaniowe, Łódź.pl_PL
dc.referencesBarwiński M., 2006, Liczebność i rozmieszczenie mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce w 2002 roku a wcześniejsze szacunki, [w:] Bieńkowska-Ptasznik M., Krzysztofek K., Sadowski A. (red.), Obywatelstwo i tożsamość w społeczeństwach zróżnicowanych kulturowo i na pograniczach, t. 1, Białystok, s. 345–370.pl_PL
dc.referencesBarwiński M., 2013, Geograficzno-polityczne uwarunkowania sytuacji Ukraińców, Łemków, Białorusinów i Litwinów w Polsce po 1944 roku, Łódź.pl_PL
dc.referencesBarwiński M., 2014, Struktura narodowościowa Polski w świetle wyników spisu powszechnego z 2011 roku, „Przegląd Geograficzny”, 86(2), s. 217–241.pl_PL
dc.referencesChałupczak H., 2006, Liczba mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce w świetle powszechnego spisu ludności z 2002 roku oraz badań naukowych, [w:] Michalik E., Chałupczak H. (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w procesach transformacji oraz integracji, Lublin, s. 263–270.pl_PL
dc.referencesChałupczak H., Browarek T., 1998, Mniejszości narodowe w Polsce w latach 1918–1995, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.pl_PL
dc.referencesEberhardt P., 1996, Między Rosją a Niemcami, Warszawa.pl_PL
dc.referencesEberhardt P., 2006, Przemiany struktury etnicznej ludności Polski w XX wieku, „Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa”, 28, s. 53–74.pl_PL
dc.referencesEberhardt P., 2008, Struktura narodowościowa ludności Polski, „Rocznik Nauk Społecznych”, 36(1), s. 145–170.pl_PL
dc.referencesEberhardt P., 2010, Migracje polityczne na ziemiach polskich (1939–1950), Poznań.pl_PL
dc.referencesGawryszewski A., 2005, Ludność Polski w XX wieku, Monografie, 5, IGiPZ PAN, Warszawa.pl_PL
dc.referencesGołata E., 2008, Spisy ludności – możliwości i ograniczenia, [w:] Statystyka wczoraj, dziś i jutro, Biblioteka Wiadomości Statystycznych, 56, GUS, Warszawa, s. 72–84.pl_PL
dc.referencesGołata E., 2013, Spis ludności i prawda, „Studia Demograficzne”, 1(161), s. 23–55.pl_PL
dc.referencesGUS, 2008, Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2002 w zakresie deklarowanej narodowości oraz języka używanego w domu (15.07.2008), http://www.stat.gov.pl/gus/.pl_PL
dc.referencesGUS, 2013, Ludność. Stan i struktura demograficzno-społeczna (09.04.2013), http://www.stat.gov.pl/.pl_PL
dc.referencesHolzer Z., 1989, Demografia, Warszawa.pl_PL
dc.referencesHołuszko M., 1993, Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce, „Społeczeństwo Otwarte”, 2, Warszawa.pl_PL
dc.referencesKrysiński A., 1937, Ludność ukraińska (ruska) w Polsce w świetle spisu 1931, „Sprawy Narodowościowe”, 11(6), s. 567–591.pl_PL
dc.referencesKurcz Z. (red.), 1997, Mniejszości narodowe w Polsce, Wrocław.pl_PL
dc.referencesŁodziński S., 2005, Równość i różnica. Mniejszości narodowe w porządku demokratycznym w Polsce po 1989 roku, Warszawa.pl_PL
dc.referencesŁodziński S., 2006, Trauma i władza liczb. Wybrane problemy społecznego odbioru pytania o „narodowość” w Narodowym Spisie Powszechnym z 2002 roku, [w:] Adamczuk L., Łodziński S. (red.), Mniejszości narodowe w Polsce w świetle Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku, Warszawa, s. 171–208.pl_PL
dc.referencesMakowski B., 1986, Litwini w Polsce 1920–1939, Warszawa.pl_PL
dc.referencesNijakowski L., Łodziński S. (red.), 2003, Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce. Informator 2003, Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych, Warszawa.pl_PL
dc.referencesOlejnik L., 2003, Polityka narodowościowa Polski w latach 1944–1960, Łódź.pl_PL
dc.referencesRykiel Z., 2006, Podstawy geografii politycznej, Warszawa.pl_PL
dc.referencesSakson A., 1991, Mniejszość niemiecka na tle innych mniejszości narodowych we współczesnej Polsce, „Przegląd Zachodni”, 47, s. 1–23.pl_PL
dc.referencesSobczyński M., 2000, Struktura narodowościowo-wyznaniowa Polski, „Acta Universitatis Lodziensis”, Folia Geographica Socio-Oeconomica, 3, Łódź, s. 157–174.pl_PL
dc.referencesSobczyński M., 2012, Interakcja „badacz – podmiot badania” w studiach nad mniejszościami narodowymi w Polsce, Studia z Geografii Politycznej i Historycznej, t. 1, Łódź, s. 95–112.pl_PL
dc.referencesStatystyka Polski, 1938, Drugi Powszechny Spis Ludności z dnia 9 XII 1931 roku, Seria C, Warszawa.pl_PL
dc.referencesStatystyka Polski, 1947, Seria D – Powszechny sumaryczny spis ludności z dnia 14 lutego 1946 roku, z. 1, Warszawa.pl_PL
dc.referencesSzczygielski K., 2006, Geografia mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce. Ujęcie ilościowe, Opole.pl_PL
dc.referencesTomaszewski J., 1985, Ojczyzna nie tylko Polaków, Warszawa.pl_PL
dc.referencesWasilewski L., 1927, Istotna liczba Ukraińców w Polsce, „Sprawy Narodowościowe”, 5–6, s. 227–236.pl_PL
dc.referencesZaborski B., 1937, Liczba i rozmieszczenie mieszkańców Polski według języków i wyznań (uwagi ogólne w świetle spisu 1931 r.), „Sprawy Narodowościowe”, 11(1–2), s. 75–86.pl_PL
dc.identifier.doi10.18778/1508-1117.21.03


Pliki tej pozycji

Thumbnail

Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach

Pokaż uproszczony rekord