dc.contributor.author | Szumska, Katarzyna | |
dc.date.accessioned | 2016-08-17T08:59:20Z | |
dc.date.available | 2016-08-17T08:59:20Z | |
dc.date.issued | 2015 | |
dc.identifier.issn | 1505-9057 | |
dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11089/19292 | |
dc.description.abstract | The article presents the nineteenth-century history of the genre called proverbe dramatique – a transformation from a theatrical form the origins of which lie in the seventeenth-century dinner games to a work of literature. The sketch presents the origins and the development of the genre, its thematic and formal evolution; characteristic features, including in particular syncretism of genres – combining proverbs with, among others, comedy of manners and romantic comedy, comedy of errors and characters, tragicomedy, farce and sketch – characteristic of this period; the place of dramatic proverbs in the works of selected writers, including, in particular, Jan Chęciński and Aleksander Fredro; and the presence of stage proverbs in Polish drama and in the repertoires of the nineteenth-century theatres. | pl_PL |
dc.language.iso | pl | pl_PL |
dc.publisher | Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego | pl_PL |
dc.relation.ispartofseries | Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica;4 | |
dc.subject | dramatic proverb | pl_PL |
dc.subject | stage proverbe | pl_PL |
dc.subject | comedy | pl_PL |
dc.subject | one-act play | pl_PL |
dc.subject | overview of the history of the genre | pl_PL |
dc.subject | proverbe dramatique | pl_PL |
dc.subject | przysłowie dramatyczne | pl_PL |
dc.subject | przysłowie sceniczne | pl_PL |
dc.subject | komedia | pl_PL |
dc.subject | jednoaktówka | pl_PL |
dc.subject | zarys historii gatunku | pl_PL |
dc.title | Proverbes dramatiques w polskiej dramaturgii XIX wieku | pl_PL |
dc.title.alternative | Proverbes Dramatiques in Polish Nineteenth-century Drama | pl_PL |
dc.type | Article | pl_PL |
dc.rights.holder | © Copyright by Katarzyna Szumska, Łódź 2015; © Copyright for this edition by Uniwersytet Łódzki, Łódź 2015 | pl_PL |
dc.page.number | [65]-81 | pl_PL |
dc.contributor.authorAffiliation | Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Instytut Filologii Polskiej, Katedra Literatury i Tradycji Romantyzmu, ul. Pomorska 171/173, 90–236 Łódź. | pl_PL |
dc.identifier.eissn | 2353-1908 | |
dc.references | Anczyc Władysław Ludwik, Nie kładź palca między drzwi, „Józefa Ungra Kalendarz Warszawski Popularno-Naukowy Ilustrowany”, R. 20: 1865, s. 17–19. | pl_PL |
dc.references | Barycz Henryk, Sąd nad twórczością sceniczną Aleksandra Fredry, „Pamiętnik Literacki” 1951, t. 42, z. 1, s. 251–257. | pl_PL |
dc.references | Bibliografia dramatu polskiego 1765–1964, t. 1–2: Ludwik Simon, Bibliografia dramatu polskiego 1765–1939, oprac. i red. E. Heise i T. Sivert, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1972. | pl_PL |
dc.references | Błońska Janina, L’Entr’Acte, http://www.wsp.krakow.pl/konspekt/18/blonska.html [dostęp: 10.11.2014]. | pl_PL |
dc.references | Bobrowski Wincenty, „Gogo”. (Nie mów hop, aż przeskoczysz), nakł. H. Altenberga, druk. W.A. Szyjkowskiego, Lwów 1896. | pl_PL |
dc.references | Chęciński Jan, Cicha woda brzegi rwie. Przysłowie dramatyczne w jednym akcie wierszem, nakł. Księgarni Jana Konstantego Żupańskiego, Poznań 1868. | pl_PL |
dc.references | Chęciński Jan, Przed obiadem i po obiedzie. Przysłowie dramatyczne, w jednym akcie wierszem, Gebethner i Wolff, Warszawa 1862. | pl_PL |
dc.references | Dubois Jean Baptiste, (Ukarany zazdrośnik). Trafiła kosa na kamień. Komedia w 1 akcie z francuskiego tłomaczona przez I. Majeranowskiego [egzemplarz teatralny], przeł. Konstanty Majeranowski, 1846, http://www.europeana.eu/portal/record/09404/id_oai_www_sbc_org_pl_24972.html [dostęp: 15.11.2014]. | pl_PL |
dc.references | Estreicher Karol, Bibliografia polska XIX stulecia, wyd. 2 nowe, t. 4: D–Dramat polski, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Kraków 1966. | pl_PL |
dc.references | Fredro Aleksander, Z jakim się wdajesz, takim się stajesz, w: tegoż, Pisma wszystkie, t. 9: Komedie, Seria druga, oprac. S. Pigoń, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1958, s. 249–281. | pl_PL |
dc.references | Gładkowska Cecylia [pseud. J. Morosz], Kto się czubi ten się lubi, „Bluszcz”, R. 26: 1890, nr 10, s. 76–77, nr 11, s. 84–85; nr 12, s. 92–93. | pl_PL |
dc.references | Gładkowska Cecylia [pseud. Julian Morosz], Nie miała baba kłopotu, kupiła sobie… męża! Powiastka ludowa, W. Dyniewicz, Chicago 1911. | pl_PL |
dc.references | Grajnert Józef, Natura wilka ciągnie do lasu. Monodramat wierszem, „Ognisko domowe” 1875, t. 1, nr 29, s. 232–233; nr 30, s. 240–241. | pl_PL |
dc.references | Gregorowicz Jan Kanty, Myszy tańcują, jak kota nie czują. Obrazek dramatyczny w jednej odsłonie, „Dodatek powieściowy do «Przyjaciela Dzieci»” 1872, nr 52, s. 629–631. | pl_PL |
dc.references | Gregorowicz Jan Kanty, Nie wszystko złoto, co się świeci. Komedia w 1 akcie, „Gazeta Codzienna” 1856, nr 3, s. 1–2. | pl_PL |
dc.references | Gregorowicz Jan Kanty, Trafiła kosa na kamień, w: Nasz plon. Książka Pamiątkowa Pięćdziesięciolecia „Przyjaciela Dzieci”, Wydawnictwo „Przyjaciel Dzieci”, Warszawa 1912, s. 47–72. | pl_PL |
dc.references | Inglot Mieczysław, Komedie Aleksandra Fredry. Literatura i teatr, Ossolineum, Wrocław 1987. | pl_PL |
dc.references | Jarząbek Dorota, Fenomen rozmowy w dramacie, „Przestrzenie Teorii” 2006, nr 6, s. 267–273. | pl_PL |
dc.references | K.B. [Kaden-Bandrowski Juliusz ?], Teatry warszawskie przed pół i ćwierćwiekiem, „Teatr. Wydawnictwo Towarzystwa Krzewienia Kultury Teatralnej w Polsce”, R. 6: 1938/1939, nr 9–10 (57–58), s. 14–16. | pl_PL |
dc.references | Kapliński Leon, Ufność bez granic. Przysłowie dramatyczne w jednym akcie, Drukarnia Leona Paszkowskiego, Kraków 1872. | pl_PL |
dc.references | Kondratowicz Ludwik [pseud. Władysław Syrokomla], Natura wilka wyciąga z lasu. Monodramat wierszem (z dodaniem garstki nowych poezji) Władysława Syrokomli, R. Rafałowicz, Wilno 1860. | pl_PL |
dc.references | Krakowowa Paulina, Lepiej mało a dobrze, niż wiele a licho. Przysłowie w 1 obrazie, w: Wieczory domowe. Zbiór zabawek, opisów i powiastek dla nauki i rozrywki dobrych dzieci, zebr. P. Kraków, Księgarnia Samuela Orgelbranda, Warszawa 1848, s. 183–212. | pl_PL |
dc.references | Kraszewski Józef Ignacy, Kosa i kamień. Przysłowie dramatyczne, Księgarnia Jana Konstantego Żupańskiego, Poznań 1873. | pl_PL |
dc.references | Kraszewski Józef Ignacy, Łatwiej popsuć niż naprawić. Przypowiastka w trzech aktach, w: tegoż, Dwie komedyjki, Nakład i Druk Józefa Zawadzkiego, Wilno 1856, s. 145–245. | pl_PL |
dc.references | Kucharski Eugeniusz, Chronologia komedyj i niektórych pomniejszych utworów Al. Fredry, Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1923. | pl_PL |
dc.references | LeBoeuf Ava Carolyn, The Proverbe dramatique before Carmontelle, The University of Texas at Austin 2010, http://repositories.lib.utexas.edu/bitstream/handle/2152/ETD-UT-2010-05-1025/LEBOEUF-DISSERTATION.pdf [dostęp: 10.11.2014]. | pl_PL |
dc.references | Lubowski Edward, Nie wszystko złoto, co się świeci, „Opiekun Domowy”, R. 1: 1865, nr 10, s. 74–77 i nr 12, s. 90–93. | pl_PL |
dc.references | Lubowski Edward, Skąpy dwa razy traci, „Opiekun Domowy”, R. 2: 1866, nr 10, s. 74–76, nr 11, s. 83–84 i nr 12, s. 91–94. | pl_PL |
dc.references | Maintenon Françoise d’Aubigné, Proverbes inédits de madame la marquise de Maintenon, publiés par M. de Monmerqué, J.-J. Blaise, Paris 1829. | pl_PL |
dc.references | Marszałek Agnieszka, Repertuar teatru polskiego we Lwowie 1864–1875, Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana, Kraków 2003. | pl_PL |
dc.references | Marszałek Agnieszka, Repertuar teatru polskiego we Lwowie 1875–1881, Wydawnictwo Universitas, Kraków 1992. | pl_PL |
dc.references | Mrozowicka Irena [pseud. Irena M. (Nagoda)], Gdzie diabeł nie może tam babę pośle, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, R. 12: 1895, nr 29, s. 338–339. | pl_PL |
dc.references | Mrozowicka Irena [pseud. Irena M. (Nagoda)], Złapał żołnierz Tatarzyna a Tatarzyna za łeb trzyma, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, R. 12: 1895, nr 30, s. 350–351. | pl_PL |
dc.references | Mrozowicka Irena [pseud. Nagoda], Mowa jest srebrem a milczenie złotem, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, R. 11: 1894, nr 26, s. 311–312. | pl_PL |
dc.references | Murat de Castelnau Henriete-Julie, Comédies en proverbes de Madame D***, w: tejże, Voyage de campagne, t. 2, Paris 1734, s. 73–286. | pl_PL |
dc.references | Nicoll Andrea, Dzieje dramatu od Ajschylosa do Anouilha, t. 1, tłum. Henryk Krzeczkowski, Wacław Niepokólczycki, Jerzy Nowacki, wyd. 3, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1983. | pl_PL |
dc.references | Pepłowski Stanisław, Teatr polski we Lwowie (1780–1881), Księgarnia Gubrynowicza i Schmidta z Drukarni „Dziennika Polskiego”, Lwów 1889. | pl_PL |
dc.references | Pomorska Maria, Filozof, czyli nie wszystko złoto, co się świeci. Komedyjka w jednej odsłonie, „Wieczory Rodzinne”, R. 5: 1884, nr 42, s. 663–666; nr 43, s. 682–684. | pl_PL |
dc.references | Potocki Jan, Ślepiec, tłum. Piotr Szymonowski, „Dialog” 1993, t. 38, nr 8, s. 14–20. | pl_PL |
dc.references | Puzynina Gabriela, Trafiła kosa na kamień. Krotofila w dwóch odsłonach (z rękopisów pośmiertnych ś.p. Gabrieli Puzyniny), „Kronika Rodzinna”, R. 3: 1869/1870, nr 7, s. 97–100. | pl_PL |
dc.references | Repertuar Starego Teatru (Teatru Krakowskiego) od 1781 do czerwca 2011 roku. Sztuki dramatyczne i operowe zespołu polskiego z lat 1781–1893, http://www.cyfrowemuzeum.stary.pl/repertuar_od_1781 [dostęp: 15.11.2014]. | pl_PL |
dc.references | Robert, dramatyczne przysłowie. W jednym akcie, w: Teatr dla dzieci czyli Zbiór sztuk współczesnych, przekł. z fr. Paweł Eustachy Leśniewski, Drukarnia Piotra Baryckiego, Warszawa 1838. | pl_PL |
dc.references | Ruppert Zygmunt [pseud. Mikado], Miłe złego początki – lecz koniec żałosny. Historya stara jak świat ujęta w dwa krótkie akty, „Albumowy Kalendarz Polski Satyryczny”, R. 2: 1895, s. 32–33. | pl_PL |
dc.references | Sienkiewicz Henryk, Teatr. „Kosa i kamień, przysłowie dramatyczne” J.I. Kraszewskiego, „Okno na pierwszym piętrze”, dram. w 1 akcie” J. Korzeniowskiego, w: „Niwa”, 1875, t. VII, http://www.sienkiewicz.ovh.org/16/040.html [dostęp:10.11.2014]. | pl_PL |
dc.references | Skarbek Fryderyk, Co głowa to rozum [felieton], „Pamiętnik Warszawski” 1822, t. 2, s. 389–397. | pl_PL |
dc.references | Skarbek Fryderyk, Co głowa, to rozum, w: Teatr Fryderyka hr. Skarbka, t. 2, Drukarnia Stanisława Strąbskiego, Warszawa 1847, s. 389–419. | pl_PL |
dc.references | Skarbek Fryderyk, Strach ma wielkie oczy czyli Podejrzany. Komedia w trzech aktach przez Fryderyka Hr. Skarbka, Lwów 1877, http://www.sbc.org.pl/dlibra/docmetadata?id=40773 [dostęp: 10.05.2015]. | pl_PL |
dc.references | Szpakowska Małgorzata, Wszystkiemu winne Oświecenie, „Dialog”, 1993, t. 38, nr 8, s. 52–58. | pl_PL |
dc.references | Szweykowski Zygmunt, Krytyka teatralna w dobie pozytywizmu wobec aktora i reżysera, „Pamiętnik Teatralny” 1953, t. 2, nr 1 (5), s. 133–160. | pl_PL |
dc.references | Wanicka Agnieszka, Dramat i komedia Teatrów Warszawskich 1868–1880, Wydawnictwo UJ, Kraków 2011. | pl_PL |
dc.references | Witkowski Michał, Znany repertuar teatru wileńskiego 1815–1824, w: tegoż, Świat teatralny młodego Mickiewicza, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1971, s. 281–320. | pl_PL |
dc.references | Wyka Kazimierz, Wstęp do: Aleksander Fredro, Pisma wszystkie, t. 7: Komedie, Seria druga, oprac. S. Pigoń, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1958, s. 7–63. | pl_PL |
dc.references | Z teatrzyków ogródkowych [recenzja sztuki Nie miała baba kłopotu Józefa Dłuskiego, wystawionej w teatrzyku „Wodewil”], „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, R. 5: 1888, nr 254, s. 365. | pl_PL |
dc.references | Zielińska-Grzymała Michalina [pseud. M..a], Kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada. Przysłowie dramatyczne w 2 aktach, „Wieczory Rodzinne”, R. 3: 1882, nr 24, s. 370–373 i nr 25, s. 394–396. | pl_PL |
dc.references | Zielińska-Grzymała Michalina [pseud. M..a], Nie wszystko złoto, co się świeci. Obrazek sceniczny w 2 aktach, „Wieczory Rodzinne”, R. 3: 1882, nr 38, s. 598–604 i nr 39, s. 610–614. | pl_PL |
dc.contributor.authorEmail | katarzyna_szumska@wp.pl | pl_PL |
dc.identifier.doi | 10.18778/1505-9057.30.04 | |
dc.relation.volume | 30 | pl_PL |