Economic Efficiency in Economic Analysis of Law

Abstract

The aim of the article is to identify the category of economic efficiency on the grounds of LE. According to the primary thesis of LE economic efficiency is a fundamental legal value. The study discusses said thesis. On one hand, the controversy surrounding the thesis stem from lack of its unequivocal understanding. On the other, law has been functioning for centuries, while the question of its economic efficiency has only been raised for a few decades. Fundamental value, which has always been associated with law, is justice. It follows that the issue of various approaches to the relation between economic efficiency and justice in LE is considered. Critical analysis of the literature allows to formulate arguments for and against each of these values in enacting and enforcing the law. Significant differences in various approaches to this matter are identified. Simultaneously, the assumption that efficiency is a value realized in the law beside justice is considered to be correct. The issue raised is important from the practical point of view. A theoretical consensus would support formulating a model, which would allow assessment of legal regulations based on criteria of economic efficiency and justice.

Celem artykułu jest identyfikacja kategorii ekonomicznej efektywności na gruncie LE. Zgodnie z podstawową tezą LE efektywność ta jest fundamentalną wartością prawa. W opracowaniu podjęto dyskusję z tą tezą. Z jednej strony, kontrowersje dotyczące przedmiotowej tezy wynikają z braku jej jednoznacznego rozumienia. Z drugiej, prawo funkcjonuje od wieków, natomiast kwestia jego ekonomicznej efektywności podnoszona jest od kilkudziesięciu lat. Podstawową wartością, której podporządkowane było prawo „od zawsze”, jest sprawiedliwość. Stąd podjęto również problem zróżnicowanego podejścia do relacji pomiędzy ekonomiczną efektywnością a sprawiedliwością w LE. Krytyczna analiza piśmiennictwa pozwoliła na sformułowanie argumentów za i przeciw dominacji jednej z tych wartości w praktyce stanowienia i stosowania prawa. Rozpoznano znaczne różnice w poglądach w tym zakresie. Jednocześnie uznano za prawdziwe przyjęte założenie, że efektywność ekonomiczna jest wartością realizowaną w prawie obok sprawiedliwości. Podjęty problem jest ważny z praktycznego punktu widzenia. Konsensus w teorii przyczyniłby się do wypracowania modelu umożliwiającego ocenę regulacji prawnych, z przyjęciem za jej kryteria ekonomicznej efektywności i sprawiedliwości.