Możliwości i ograniczenia przekraczania granic między dyscyplinami naukowymi – na przykładzie psychoterapii humanistyczno-egzystencjalnej i interpretatywnie zorientowanej socjologii

Abstract

W tym artykule interesować mnie będzie zjawisko rozmycia i przekraczania granic między różnymi dyscyplinami w ramach nauk społecznych i humanistycznych. Skoncentruję się na analizie wzajemnego przenikania się logik charakterystycznych dla dwóch wybranych dyscyplin: podejścia, diagnozowania i sposobu pracy z klientami w psychoterapii humanistyczno- -egzystencjalnej z założeniami, wytycznymi do prowadzenia wywiadów z badanymi i sposobem analizy w interpretatywnie zorientowanej socjologii. Podstawowe pytanie to, jak konkretnie przeformułowywać te granice, by socjologia w sposób uprawomocniony poznawczo w obrębie swojej dziedziny, a także w sposób uprawomocniony etycznie ze względu na badanych i badaczy mogła skorzystać z wiedzy i doświadczenia praktycznego psychoterapeutów Gestalt. W tym celu przyglądam się zagadnieniom ontologicznym, epistemologicznym i metodologicznym w obu dyscyplinach, patrzę na podobieństwa oraz różnice i wyciągam wnioski mogące służyć różnym etapom procesu badawczego w socjologii, od konceptualizacji badania przez czynności badawcze po analizę danych.

In this article, I am looking into the phenomenon of boundaries blurring and transdisciplinarity in the social sciences. I am particularly interested in the process of mutual infiltration between humanistic existential psychotherapy, its philosophical approach, models of diagnosis, and therapeutic process, and interpretative sociology, its assumptions of science, models of doing research, and data analysis. The main question concerns the way of reformulation and renegotiation of the existing boundaries, so that sociology could legitimately take adavantage of Gestalt theory and its applications, both in relation to science and ethics. To attain this goal, I am investigating ontology, epistemology, and metodology of these two disciplines, its similarities and differences, and drawing conclusions for the application in the research process of sociology (conceptualization, research field work, data analysis).