Show simple item record

dc.contributor.authorBiałokur, Marek
dc.date.accessioned2021-02-11T09:24:36Z
dc.date.available2021-02-11T09:24:36Z
dc.date.issued2019-12-30
dc.identifier.issn1506-6541
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/33430
dc.description.abstractIn December 1922, the first presidential election in history took place in Poland. Voting was not universal because the National Assembly made their choice. One of the candidates for the office of president was proposed by Stanislaw Thugutt. He was the leader of the Polish People’s Party “Wyzwolenie/Liberation”. PPP “Wyzwolenie/Liberation” was one of the largest peasant parties in interwar Poland. In comparison with the largest peasant party in the Second Polish Republic – the Polish People’s Party “Piast” was a leftist party. On December 9,1922, both parties supported the same candidate in a decisive vote. It was Gabriel Narutowicz, who was then the Minister of Foreign Affairs. In addition, he was a well-known civil engineering engineer in Europe, in particular hydroelectric power plants. It should be emphasized that Narutowicz was not a member of PSL. Unexpectedly, Narutowicz won the election and became the first president in Polish history. In the decisive fifth vote, he defeated the right-wing party candidate. It was a great success for Thugutt, who proved to be a foresight politician. Unfortunately, a week after the election, Gabriel Narutowicz was murdered by a right-wing fanatic. However, this did not change the fact that the first president in Polish history was the candidate proposed by the people’s party.en
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl
dc.relation.ispartofseriesZeszyty Wiejskiepl
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
dc.subjectStanisław Thugutten
dc.subjectPolish People’s Party “Wyzwolenie/Liberation”en
dc.subjectSecond Republic of Polanden
dc.titleKandydat PSL „Wyzwolenie” pierwszym prezydentem Polski, czyli wielka gra Stanisława Thugutta w grudniu 1922 rokupl
dc.title.alternativeCandidate of the Polish People’s Party “Wyzwolenie/Liberation” as the First President of Poland. The Great Play of Stanisław Thugutt in December 1922en
dc.typeArticle
dc.page.number85-107
dc.contributor.authorAffiliationUniwersytet Opolski, Instytut Historiipl
dc.identifier.eissn2657-4373
dc.referencesArchiwum Akt Nowych, Biuro Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Akta Zgromadzenia Narodowego dla wyboru Prezydenta RP 1922–1923, sygn. 13.pl
dc.referencesArchiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Zygmunt Wasilewski. Życiorys 1865–1939, sygn. 127.pl
dc.references„Monitor Polski” Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej, nr 275 z 2.12.1922.pl
dc.referencesDzierzbicki S., Pamiętniki z lat wojny 1915–1918, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1983.pl
dc.referencesGabriel Narutowicz we wspomnieniach współczesnych polityków, nota biograficzna i przypisy K. Stembrowicz, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1992.pl
dc.referencesGabrjel Narutowicz. Pierwszy Prezydent Rzeczypospolitej. Księga pamiątkowa, Wydawnictwo Komitetu Uczczenia Pierwszego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, Warszawa 1925.pl
dc.referencesMackiewicz (Cat) S., Teksty, wyb. J. Jaruzelski, Czytelnik, Warszawa 1990.pl
dc.referencesPiłsudski J., Maksymy, idee, uwagi, myśli, zebrał i wydał R. Świętek, RSE Poland, Warszawa 2005.pl
dc.referencesPiłsudski J., Pisma zbiorowe, t. VI, Instytut Józefa Piłsudskiego Poświęcony Najnowszej Historii Polski, Warszawa 1937.pl
dc.referencesRomeyko M., Przed i po maju, Wydawnictwo Ministerstwa i Obrony Narodowej, Warszawa 1983.pl
dc.referencesStanisław Wojciechowski. Prezydent RP. Wspomnienia. Orędzie. Artykuły, wstęp, wybór M. Groń-Drozdowska, M.M. Drozdowski, Bellona, Warszawa 1995.pl
dc.referencesThugutt S., Wybór pism i autobiografia, Wydawnictwo Towarzystwa Kooperatystów, Warszawa 1939.pl
dc.referencesAjnenkiel A., Drzycimski A., Paradowska J., Prezydenci Polski, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1991.pl
dc.referencesAndrzejewski M., Gabriel Narutowicz, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2012.pl
dc.referencesBadziak K., W oczekiwaniu na przełom. Na drodze od odrodzenia do złamania państwa polskiego listopad 1918–czerwiec 1920, Ibidem, Łódź 2004.pl
dc.referencesBernaś F., Gabriel Narutowicz, Iskry, Warszawa 1979.pl
dc.referencesBobrzyński M., Wskrzeszenie Państwa Polskiego. Szkic historyczny, t. II: 1918–1923, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1925.pl
dc.referencesChajn L., Polskie wolnomularstwo 1920–1938, Czytelnik, Warszawa 1984.pl
dc.referencesCzekaj K., Artur Śliwiński (1877–1953). Polityk, publicysta, historyk, Semper, Warszawa 2011.pl
dc.referencesFaryś J., Funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w Drugiej Rzeczypospolitej. Konflikty wokół przesilenia rządowego w 1922 roku, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2019.pl
dc.referencesFaryś J., Stanisław Stroński wobec sytuacji wewnętrznej Polski w 1922 roku, [w:] Polska leży na Zachodzie. Studia dziejów Polski i Europy dedykowane Pani Profesor Teresie Kulak, pod red. W. Wrzesińskiego, M. Masnyka, K. Kawalca, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2011.pl
dc.referencesGołota J., Jędrzej Moraczewski (1870–1944). Pierwszy premier II Rzeczypospolitej, Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe, Ostrołęka 2002.pl
dc.referencesHass L., Ambicje, rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905–1928, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1984.pl
dc.referencesHass L., Liberałowie, ezoterycy, piłsudczycy. Z dziejów polityki w Polsce w l. 1924–1928, „Dzieje Najnowsze” 1973, nr 4.pl
dc.referencesHołówko T., Prezydent Gabrjel Narutowicz (życie i działalność), Wydawnictwo Komitetu Uczczenia Pierwszego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Gabriela Narutowicza, Warszawa 1924.pl
dc.referencesJędrzejewicz W., Józef Piłsudski 1867–1935. Życiorys, Wydawnictwo LTW, Warszawa 2002.pl
dc.referencesKaczmarek Z., Trzej prezydenci II Rzeczypospolitej, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1988.pl
dc.referencesKawalec K., Anatomia błędu. Narodowa Demokracja w obliczu wyborów prezydenckich w grudniu 1922 roku, [w:] Prezydent Gabriel Narutowicz i polityczny gorący grudzień 1922 roku, zbiór studiów pod red. M. Białokura, Wydawnictwo Cum Laude, Opole 2013.pl
dc.referencesKorpalska W., Władysław Eugeniusz Sikorski. Biografia polityczna, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1981.pl
dc.referencesKulig A., Relacje Sejmu Ustawodawczego z rządem i Naczelnikiem Państwa: system rządów w latach 1919–1921, „Przegląd Sejmowy” 2018, nr 6.pl
dc.referencesNajdus W., Ignacy Daszyński 1866–1936, Czytelnik, Warszawa 1988.pl
dc.referencesNałęcz D., Nałęcz T., Gabriel Narutowicz prezydent Rzeczypospolitej 14 XII–16 XII 1922, [w:] Prezydenci i premierzy Drugiej Rzeczypospolitej, pod red. A Chojnowskiego i P. Wróbla, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1992.pl
dc.referencesNałęcz T., Rządy Sejmu 1921–1926, Warszawa 1991.pl
dc.referencesOd Moraczewskiego do Składkowskiego. Gabinety Polski Odrodzonej 1918–1939, pod red. J. Farysia, A. Wątora i H. Walczaka, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2010.pl
dc.referencesPacyńska D., Śmierć prezydenta, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1965.pl
dc.referencesPajewski J, Łazuga W., Gabriel Narutowicz. Pierwszy prezydent Rzeczypospolitej, Książka i Wiedza, Warszawa 1993.pl
dc.referencesParuch W., Po jednej stronie konfliktu suprapolitycznego. Kształtowanie się obozu piłsudczykowskiego w Drugiej Rzeczypospolitej po zamachu majowym, [w:] „Niepodległość”, t. LX, Warszawa 2011.pl
dc.referencesPleskot P. Niewiadomski. Zabić prezydenta, Demart, Warszawa 2012.pl
dc.referencesPragier A., Czas przeszły dokonany, Wydawnictwo B. Świderski, Londyn 1966.pl
dc.referencesRatyński M., Jan Dębski (1889–1976). Polityk kompromisu, Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa 2019.pl
dc.referencesRatyński M., O chłopskiego prezydenta. Kandydatura Wincentego Witosa w czasie pierwszej elekcji prezydenckiej, „Teka Historyka” 2016, z. 51.pl
dc.referencesSibora J., Dyplomacja polska w I wojnie światowej, Wydawnictwo Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2013.pl
dc.referencesSkotnicki J., Przy sztalugach i przy biurku. Wspomnienia, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1957.pl
dc.referencesStanisławczyk B., Kto się boi prawdy? Walka z cywilizacją chrześcijańską w Polsce, Wydawnictwo Fronda, Warszawa 2015.pl
dc.referencesSuleja W., Józef Piłsudski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2005.pl
dc.referencesUrbankowski B., Józef Piłsudski. Marzyciel i strateg, Zysk i S-ka, Poznań 2014.pl
dc.referencesVaitekūnas S., Stanislovas Narutavičius. Signataras Ir jo laikai, Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, Vilnius 2012.pl
dc.referencesWaingertner P., Wolnomularstwo Drugiej Rzeczypospolitej w oczach współczesnych, Ibidem, Łódź 1999.pl
dc.referencesWapiński R., Świadomość polityczna w Drugiej Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1989.pl
dc.referencesWichmanowski M., Myśl polityczna Polskiego Stronnictwa Ludowego Piast 1913/1914–1931, Wydawnictwo Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2017.pl
dc.referencesWójcik A., Myśl polityczna Stanisława Thugutta (1873–1941), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1992.pl
dc.referencesZakrzewski A., Wincenty Witos. Chłopski polityk i mąż stanu, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1977.pl
dc.contributor.authorEmailmbialokur@uni.opole.pl
dc.identifier.doi10.18778/1506-6541.25.06
dc.relation.volume25


Files in this item

Thumbnail

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Except where otherwise noted, this item's license is described as http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0