Show simple item record

Dispositif Analysis in Eastern Europe: The Outline of a Research Program

dc.contributor.authorNowicka-Franczak, Magdalena
dc.date.accessioned2021-02-18T15:15:53Z
dc.date.available2021-02-18T15:15:53Z
dc.date.issued2020-12-16
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/33761
dc.description.abstractThe article discusses uses of dispositif analysis inspired by Michel Foucault’s late works, in a context different from the original one. The author presents the main methodological assumptions of dispositif analysis and the factors which result in its critical and interdisciplinary potential not being fully exploited at present. Based on a literature review of dispositif analysis in post-socialist Eastern Europe, the author formulates an interdisciplinary research program aimed at adapting this approach to the study of East European power networks, taking into account both its different historical, cultural, and geopolitical context – compared to the one of West European countries – and Foucault’s conception of neoliberalism. Methodological recommendations are presented in two research areas: 1) labor in the Polish post-transformation society; and 2) reactions to pedophilia in the Polish Catholic Church.en
dc.description.abstractArtykuł dotyczy zastosowań analizy dyspozytywu, inspirowanej przez późne prace Michela Foucaulta, w innym kontekście niż oryginalny. Autorka prezentuje główne założenia metodologiczne analizy dyspozytywu oraz czynniki, które blokują pełne wykorzystanie jej krytycznego i interdyscyplinarnego potencjału. Na podstawie przeglądu dorobku analizy dyspozytywu w postsocjalistycznej Europie Wschodniej autorka formułuje propozycję interdyscyplinarnego programu badawczego. Jego celem jest zaadaptowanie tego podejścia do badań wschodnioeuropejskich siatek władzy przy uwzględnieniu zarówno innego kontekstu historycznego, kulturowego i geopolitycznego niż w krajach Europy Zachodniej, jak i specyficznego postrzegania neoliberalizmu u Foucaulta. Rekomendacje metodologiczne są przedstawione na przykładzie dwóch obszarów badań: 1) pracy w polskim społeczeństwie potransformacyjnym i 2) reakcji na pedofilię w polskim Kościele katolickim.  pl
dc.language.isoen
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl
dc.relation.ispartofseriesPrzegląd Socjologii Jakościowej;4pl
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
dc.subjectdispositif analysisen
dc.subjectEastern Europeen
dc.subjectinterdisciplinarityen
dc.subjectneoliberalismen
dc.subjectPolanden
dc.subjectanaliza dyspozytywupl
dc.subjectEuropa Wschodniapl
dc.subjectinterdyscyplinarnośćpl
dc.subjectneoliberalizmpl
dc.subjectPolskapl
dc.titleDispositif Analysis in Eastern Europe: The Outline of a Research Programen
dc.title.alternativeAnaliza dyspozytywu w Europie Wschodniej: zarys programu badawczegopl
dc.typeArticle
dc.page.number146-169
dc.contributor.authorAffiliationZakład Badań Komunikacji Społecznej, Katedra Socjologii Kultury Instytut Socjologii, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, ul. Rewolucji 1905 r. 41/43 90-214 Łódźen
dc.identifier.eissn1733-8069
dc.referencesAlvargonzález, David. 2011. “Multidisciplinarity, Interdisciplinarity, Transdisciplinarity, and the Sciences.” International Studies in the Philosophy of Science 25(4):387-403.en
dc.referencesAmaral, Luiz Guilherme Leite. 2016. The Church According to Foucault’s Concept of Apparatus, in Portuguese at INTERCOM – Estudos Interdisciplinares da Comunicação do XXI Congresso de Ciências da Comunicação na Região Sudeste. Retrevied March 16, 2019 https://www.academia.edu/32558718/The_Church_According_to_Foucaults_Concept_of_Apparatusen
dc.referencesAngermuller, Johannes. 2010. “Widerspenstiger Sinn. Skizze eines diskursanalytischen Forschungsprogramms nach dem Strukturalismus.” Pp. 71-100 in Diskursanalyse meets Gouverne mentalitätsforschung. Perspektiven auch das Verhältniss von Subjekt, Sprache, Macht und Wissen, edited by Johannes Angermuller and Silke van Dyk. Frankfurt am Main, New York: Campus.en
dc.referencesAugustyniak, Piotr. 2015. Homo polacus: Eseje o polskiej duszy. Cracow: Znak.en
dc.referencesAugustyniak, Piotr. 2019. Wyspiański: Burzenie polskiego kościoła. Studium o “Wyzwoleniu.” Cracow: Znak.en
dc.referencesBarthes, Roland. 1972. Mythologies. New York: Hill and Wang.en
dc.referencesBlanchet, Thomas, Lucas Chancel, and Amory Gethin. 2019. “How unequal is Europe? Evidence from Distributional National Accounts, 1980-2017”. WID.world WORKING PAPER, 6. Retrieved October 15, 2020 https://wid.world/document/bcg2019-full-paper/en
dc.referencesBourdieu, Pierre. 1986. “The Forms of Capital.” Pp. 241-58 in Handbook of Theory and Research for Sociology of Education, edited by J. G. Richardson. New York, London: Greenwood Press.en
dc.referencesBuden, Boris. 2010. “Children of Postcommunism.” Radical Philosophy 159:18-25.en
dc.referencesBugaj, Ryszard. 2015. Plusy dodatnie i ujemne, czyli polski kapitalizm bez solidarności. Warsaw: Poltext.en
dc.referencesBührmann, Andrea D. 2004. “Das Auftauchen des unternehmerischen Selbst und seine gegenwärtige Hegemonialität. Einige grundlegende Anmerkungen zur Analyse des (Trans) Formierungsgeschehens moderner Subjektivierungsweisen.” Forum Qualitative Sozialforschung 6(1). Retrieved August 7, 2019 http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0501165en
dc.referencesBührmann, Andrea D., and Werner Schneider. 2008. Vom Diskurs zum Dispositiv. Eine Einführung in die Dispositivanalyse. Bielefeld: transcript.en
dc.referencesChoi, Bernard C. K. and Anita W. P. Pak. 2006. “Multidisciplinarity, Interdisciplinarity and Transdisciplinarity in Health Research, Services, Education and Policy: 1. Definitions, Objectives, and Evidence of Effectiveness.” Clinical and Investigative Medicine 29:351-364.en
dc.referencesChutorański, Maksymilian. 2015. “Urządzenie (edukacyjne): sieci, dyskursy, ludzie, nie-ludzie.” Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja 18(4):7-21.en
dc.referencesCruikshank, Barbara. 1999. The Will to Empower. Democratic Citizens and Other Subjects. Ithaca: Cornell University Press.en
dc.referencesCzyżewski, Marek. 2012. Wiedza specjalistyczna i praktyka społeczna – przemiany i pułapki. Pp. 71-93 in Kontrowersje dyskursywne. Między wiedzą specjalistyczną a praktyką społeczną, edited by Arkadiusz Jabłoński, Jan Szymczyk, and Mariusz Zemło. Lublin: Wydawnictwo KUL.en
dc.referencesCzyżewski, Marek et al. 2017. “Wprowadzenie.” Pp. 9-25 in Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych, edited by Marek Czyżewski et al. Warsaw: Sedno.en
dc.referencesDean, Mitchell. 2018. “Foucault and the Neoliberalism Controversy.” Pp. 40-53 in The SAGE Handbook of Neoliberalism, edited by Damien Cahill et al. London: SAGE Publications.en
dc.referencesDiaz-Bone, Rainer. 2007. “Die französische Epistemologie und ihre Revisionen. Zur Rekonstruktion des methodologischen Standortes der Foucaultschen Diskursanalyse.” Forum Qualitative Sozialforschung 8 (2). Retrieved September 7, 2019 http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0702241en
dc.referencesDitrych, Ondřej. 2011. “The Dispositif of “Eastern Neighborhood”: A Framework for Analysis.” Pp. 27-34 in The Scale of Globalization. Think Globally, Act Locally, Change Individually in the 21st Century, edited by Přemysl Mácha, and Tomáš Drobík. Ostrava: University of Ostrava. Retrieved December 27, 2019 http://conference.osu.eu/globalization/publ2011/27-34_Ditrych.pdfen
dc.referencesDitrych, Ondřej. 2014. Tracing the Discourses of Terrorism: Identity, Genealogy and State. New York: Palgrave Macmillan.en
dc.referencesEco, Umberto, and Thomas A. Sebeok, eds. 1984. The Sign of Three: Dupin, Holmes, Peirce. Bloomington: Indiana University Press.en
dc.referencesEyal, Gil, Ivan Szelenyi, and Eleanor R. Townsley. 2001. Making Capitalism Without Capitalists: The New Ruling Elites in Eastern Europe. London, New York: Verso.en
dc.referencesFlorence, Maurice. 1988. “(Auto)biography: Michel Foucault 1926–1984.” History of the Present 4:13-15.en
dc.referencesFoucault, Michel. 1978. The History of Sexuality. Volume I: An Introduction. New York: Pantheon Books.en
dc.referencesFoucault, Michel. 1980. “The Confession of the Flesh.” Pp. 194-228 in Power/ Knowledge: Selected Interviews & Other Writings 1972–1977 by Michel Foucault, edited by Colin Gordon. New York: Pantheon Books.en
dc.referencesFoucault, Michel. 2000. “The Subject and Power.” Pp. 326-348 in Power, edited by James D. Faubion. New York: New York Press.en
dc.referencesFoucault, Michel. 2008. The Birth of Biopolitics: Lectures at the Collège de France 1978–1979. London: Palgrave.en
dc.referencesFoucault, Michel. 2018. Histoire de la sexualité IV: Les aveux de la chair. Paris: Gallimard.en
dc.referencesFoucault, Michel and Paolo Caruso. 1999. “Who Are You, Professor Foucault?” Pp. 87-103 in Religion and Culture, edited by Jeremy R. Carrette. New York: Routledge.en
dc.referencesGomułka, Stanisław. 1985. “Kornai’s Soft Budget Constraint and the Shortage Phenomenon: A Criticism and Restatement.” Economics of Planning 19(1):1-11.en
dc.referencesHamann, Julian et al. 2019. “The Academic Dispositif: Towards a Context-Centred Discourse Analysis.” Pp. 57-81 in Quantifying Approaches to Discourse for Social Scientists. Postdisciplinary Studies in Discourse, edited by Ronny Scholz. Cham: Palgrave Macmillan.en
dc.referencesHoffarth, Britta. 2013. “Schmutzige Witze. Erkundung eines Bildungsereignisses im Geschlechter-Dispositiv.” Pp. 91-110 in Verortungen des Dispositiv-Begriffs. Analytische Einsätze zu Raum, Bildung, Politik, edited by Joannah Caborn Wengler, Britta Hoffarth, and Łukasz Kumięga. Wiesbaden: Springer VS.en
dc.referencesHušek, Petr and Kateřina Tvrdá. 2016. “The Collective Singularity of Anti-Racist Actors: A Case Study of the Roma Minority in the Czech Republic.” Ethnic and Racial Studies 39(1):49-67.en
dc.referencesJäger, Siegfried. 2012. Kritische Diskursanalyse. Eine Einführung. Duisburg: Edition DISS.en
dc.referencesKeller, Reiner. 1998. Müll. Die gesellschaftliche Konstruktion des Wertwollen. Opladen: Westdeutscher Verlag.en
dc.referencesKeller, Reiner. 2005. Wissenssoziologische Diskursanalyse. Grundlegung eines Forschungsprogramms. Wiesbaden: VS Verlag.en
dc.referencesKeller, Reiner. 2007. “Diskurse und Dispositif analysieren. Die Wissenssoziologische Diskursanalyse als Beitrag zu einer wissensanalytischen Profilierung der Diskursforschung.” Forum Qualitative Sozialforschung 2(8). Retrieved December 7, 2019 http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0702198en
dc.referencesKideckel, David. 2014. “Post-socialism as Uncertainty, Uncertainty about Post-socialism.” Pp. 15-26 in Does East Go West?: Anthropological Pathways Through Postsocialism, edited by Christian Giordano, Francois Ruegg, and Andrea Boscoboinik. Berlin: LIT Verlag.en
dc.referencesKornai, János. 1980. Economics of Shortage. Amsterdam: North-Holland Pub. Co.en
dc.referencesKovacs, János M. 1992. Reform and Transformation. Eastern European Economics on the Threshold of Change. London: Routledge.en
dc.referencesKrasnodębski, Zdzisław. 2003. Demokracja peryferii. Gdansk: słowo/obraz terytoria.en
dc.referencesKubala, Konrad. 2019. Racjonalność w dyskursach o pracy w Polsce (po) transformacyjnej. Lodz: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.en
dc.referencesKumięga, Łukasz. 2013. Rechtsextremistischer Straßendiskurs in Deutschland. Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag.en
dc.referencesLakatos, Imre. 1968. “Criticism and the Methodology of Scientific Research Programmes.” Proceedings of the Aristotelian Society 69:149-186.en
dc.referencesLakatos, Imre. 1999. “Lecture 8: The Methodology of Scientific Research Programmes.” Pp. 96-108 in For and Against Method, edited by Matteo Motterlini. Chicago, IL: University of Chicago Press.en
dc.referencesLeder, Andrzej. 2014. Prześniona rewolucja: Ćwiczenia z logiki historycznej. Warsaw: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.en
dc.referencesLubaś, Marcin. 2017. “Sprzężenia krytyczne: antropologia, postsocjalizm, postkolonialność. Słowo wstępne.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Etnograficzne 45(4):VII–XX.en
dc.referencesLyubenova, Rositsa. 2017. “Socialist Family as a Biopolitical Dispositif.” Pp. 123-134 in The New Diversity of Family Life in Europe: Mobile Ethnic Groups and Flexible Boundaries, edited by Banu Çitlak et al. Springer: Wiesbaden.en
dc.referencesŁuczeczko, Paweł. 2012. “Antropologia współczesności w Polsce: narodziny, rozwój, perspektywy.” Rocznik Antropologii Historii 2(1):21-45.en
dc.referencesMaesse, Jens. 2017. “The Elitism Dispositif: Hierarchization, Discourses of Excellence and Organizational Change in European Economics.” Higher Education 73: 909-927.en
dc.referencesMarttila, Tomas. 2015. “Post-Foundational Discourse Analysis: A Suggestion for a Research Program.” Forum Qualitative Sozialforschung 16(3). Retrieved December 7, 2019 http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs150319en
dc.referencesMitterhofer, Hermann. 2016. Das Repräsentations-Dispositiv. Paderborn: Wilhelm Fink.en
dc.referencesMraović, Boriša. 2018. Heroism of Labor: The Anti-Fascist Front of Women and the Socialist Dispositif 1945–1953. Retrieved August 5, 2019 viewpointmag.com/2018/09/30/heroism-of-laborthe-anti-fascist-front-of-women-and-the-socialist-dispositif-1945-1953/en
dc.referencesNapiórkowski, Marcin. 2018. Mitologia współczesności. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.en
dc.referencesNiediek, Imke. 2010. Das Subjekt im Hilfesystem. Eine Studie zur Individuellen Hilfeplanung im Unterstützten Wohnen für Menschen mit einer geistigen Behinderung. Wiesbaden: VS Verlag.en
dc.referencesNowicka-Franczak, Magdalena. 2017. Niechciana debata. Spór o książki Jana Tomasza Grossa. Warsaw: Sedno.en
dc.referencesNowicka-Franczak, Magdalena. in print. “Post-Foucauldian Discourse and Dispositif Analysis in the Post-Socialist Field of Research: Methodological Remarks.” Qualitative Sociology Review 17(1).en
dc.referencesOstrowicka, Helena. 2015. Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży: Dyspozytyw i urządzanie. Cracow: Impuls.en
dc.referencesOstrowicka, Helena. 2016. “Apetyt na wiedzę? O perspektywie badania konsumpcjonizmu poznawczego.” Parezja 1:26-41.en
dc.referencesOstrowicka, Helena. 2019. Regulating Social Life: Discourses on the Youth and the Dispositif of Age. Cham: Palgrave Macmillan.en
dc.referencesOstrowicka, Helena, Justyna Spychalska-Stasiak, and Łukasz Stankiewicz. 2020. The Dispositif of the University Reform: Higher Education Policy Discourse in Poland. New York: Routledge.en
dc.referencesPaulus, Stefan. 2015. “Methodologische Uberlegungen und methodisches Vorgehen bei einer intersektionalen Dispositivanalyse.” Forum Qualitative Sozialforschung 16(1). Retrieved December 7, 2019 http://nbn-resolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs1501210en
dc.referencesPeeters, Hugues and Philippe Charlier. 1999. “Contributions à une théorie du dispositif.” Hermès 25:15-23.en
dc.referencesPezelj, Andrej. 2015. “Painting According to Foucault, in Spite of Foucault: The Pastoral Origins of Contemporary Art.” Pp. 240-251 in Engaging Foucault, vol. 2, edited by Marjan Ivković, Gazela Pudar Draško, and Srđan Prodanović. Belgrade: University of Belgrade, Institute for Philosophy and Social Theory.en
dc.referencesPorter-Szücs, Brian. 2011. Faith and Fatherland: Catholicism, Modernity, and Poland. New York: Oxford University Press.en
dc.referencesProfant, Tomáš. 2018. “The Social Construction of Slovakia as a Donor and its Power Effects.” Europe-Asia Studies 70(3):365-387.en
dc.referencesRabinow, Paul and Anthony Stavrianakis. 2013. Demands of the Day: On the Logic of Anthropological Inquiry. Chicago: University of Chicago Press.en
dc.referencesRaffnsøe, Sverre, Marius Gudmand-Høyer, and Morten S. Thaning. 2011. Foucault. Munich: Wilhelm Fink.en
dc.referencesRaffnsøe, Sverre, Marius Gudmand-Høyer, and Morten S. Thaning. 2016. “Foucault’s Dispositif: The Perspicacity of Dispositif Analytics in Organizational Research.” Organization 23(2):272-298.en
dc.referencesRicken, Norbert. 2015. “Bildung als Dispositiv: Bemerkungen zur (Macht-)Logik eines Subjektivierungsmusters.” Pp. 41-58, in Medien – Bildung – Dispositive: Beiträge zu einer interdisziplinären Medienbildungsforschung, edited by J. Othmer and Andreas Weich. Wiesbaden: Springer VS.en
dc.referencesRitzer, George and Nathan Jurgenson. 2010. “Production, Consumption, Prosumption.” Journal of Consumer Culture 10(1):13-36.en
dc.referencesRose, Nadine. 2013. “Gebildete Körper – Verkörperte Ordnungen. Subjektivierungen im Ausländer-Dispositiv.” Pp. 111-128 in Verortungen des Dispositiv-Begriffs. Analytische Einsätze zu Raum, Bildung, Politik, edited by Joannah Caborn Wengler, Britta Hoffarth, and Łukasz Kumięga. Wiesbaden: Springer VS.en
dc.referencesSchmidt, Jan C. 2008. “Towards a Philosophy of Interdisciplinarity: An Attempt to Provide a Classification and Clarification.” Praxis and Poiesis 5:53-71.en
dc.referencesSulima, Roch. 2000. Antropologia codzienności. Cracow: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.en
dc.referencesThelen, Tatjana. 2011. “Shortage, Fuzzy Property and other Dead Ends in the Anthropological Analysis of (Post)socialism.” Critique of Anthropology 31(1):43-61.en
dc.referencesToader, Florenta. 2014. “Politics and Leadership on Facebook during the 2012 Romanian Parliamentary Elections and the 2014 Euro-parliamentary Elections.” Management Dynamics in the Knowledge Economy 2(2):399-419.en
dc.referencesToader, Florenta. 2017. “Discursive Strategies Used by Romanian Politicians in the Context of the Refugee Crisis.” Pp. 269-288 in Why Europe? Narratives and Counter-narratives of European Integration, edited by Alina Bârgaoanu, Raluca Buturoiu, and Loredana Radu. Berlin: Peter Lang Academic Research.en
dc.referencesTruschkat, Inga. 2008. Kompetenzdiskurs und Bewerbungsgespräche – Eine Dispositivanalyse (neuer) Rationalitäten sozialer Differenzierung. Wiesbaden: VS Verlag.en
dc.referencesWallerstein, Immanuel. 1974. The Modern World-System. New York: Academic Press.en
dc.referencesWarczok, Tomasz and Tomasz Zarycki. 2014. “Bourdieu Recontextualized: Redefinitions of Western Critical Thought in the Periphery.” Current Sociology 62(3):334-351.en
dc.referencesWasilewski, Jacek. 2012 Opowieści o Polsce: Retoryka narracji. Warsaw: Headmade.en
dc.referencesWnuk-Lipiński, Edmund. 1996. Demokratyczna rekonstrukcja. Z socjologii radykalnej zmiany ustrojowej. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.en
dc.referencesZamora, Daniel and Michael C. Behrent, eds. 2016. Foucault and Neoliberalism. Cambridge: Polity Press.en
dc.referencesZarycki, Tomasz. 2014. “Innowacjonizm jako legitymizacja. Dyskursy innowacji, gospodarki opartej na wiedzy, społeczeństwa informacyjnego i pokrewne w perspektywie krytycznej.” Zarządzanie Publiczne 1(27):20-34.en
dc.contributor.authorEmailm.nowicka_franczak@uni.lodz.pl
dc.identifier.doi10.18778/1733-8069.16.4.08
dc.relation.volume16


Files in this item

Thumbnail
Name:
8890-Oryginalny_tekst_artykulu ...
Size:
520.6Kb
Format:
PDF
View/Open

This item appears in the following Collection(s)

Show simple item record

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Except where otherwise noted, this item's license is described as http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0