In aller Büchner’schen Rauigkeit: Achtung ist ein Menschenrecht

Abstract

Das womöglich heftigste Gefühl, das Büchner in seinem kurzen Leben zugesetzt hat, war der Zorn über die verächtliche Behandlung anderer Menschen. In seiner Studienzeit in Gießen wurde er darauf aufmerksam und wurde ziemlich bitter. In hohen Konstellationen wie der Literaturgeschichte, Anstößen seiner eindringlichen Dichtung, fand er sie wieder. Die faden Hänseleien, die das Alltagsleben einer beliebigen Garnisonstadt erträglich machen sollen, sah er durch diese schmähliche Missachtung des Nebenmenschen vergiftet. Seine strafende Diagnose: Der Groll darüber setzt sich fest. Er kann zum Mord führen.

He was a gentle and tender young man, Georg Büchner. But what enraged him really was the open or hidden contempt of other men: an affront of mankind, as he put in. He found this contempt in fellow students in Gießen. He traced it back in the turning point of the French revolution as in a silent valley of the Vosges. His Woyzeck is so much embittered by some tiny remarks of continuous disdain, so much upset of what he feels he can̕t grasp that he eventually murders his wife.

Prawdopodobnie najsilniejszym uczuciem, które dokuczało Büchnerowi w jego krótkim życiu był gniew z powodu pogardliwego traktowania innych ludzi. Na problem ten, będący źródłem jego głębokiego życiowego rozczarowania zwrócił uwagę podczas swoich studiów w Gießen. Problem ten napotkał również w złożonych zagadnieniach historii oraz historii literatury będących impulsem dla jego przenikliwej twórczości. Niedorzeczne błazenady, które miały uczynić znośnym życie codzienne każdego garnizonowego miasta uważał Büchner, z powodu lekceważącego traktowania bliźnich, za godne potępienia. Jego karcąca diagnoza brzmiała: Nienawiść wzmaga się. Może ona doprowadzić do aktów mordów.