Pokaż uproszczony rekord

dc.contributor.authorGlinianowicz, Marcin
dc.contributor.authorKotowicz, Piotr N.
dc.date.accessioned2022-03-29T09:37:06Z
dc.date.available2022-03-29T09:37:06Z
dc.date.issued2021-12-30
dc.identifier.issn0208-6034
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11089/41370
dc.description.abstractThe sword was discovered accidentally in the Panna River in the village of Zyndranowa (community Dukla, Podkarpackie voivodeship, south-eastern Poland). Currently, it is stored in the Castle Museum “Kamieniec” in Odrzykoń near Krosno (inv. no. M27/01/K).The sword from Zyndranowa is not fully preserved, probably about 20–25 cm of the blade in point part has been broken off and has not survived. Current dimensions of the sword: total length – 99.0 cm; blade length – 76.0 cm; width of the blade at the cross-guard – 5.6 cm; length of the fuller – 49.5 cm; length of the cross-guard – 22.5 cm; height of the octagonal pommel – 4.3 cm, pommel width of the pommel – 5.2 cm, pommel thickness – 3.5 cm, diameter of the oval recesses in the pommel – 1.3 cm. The weight of the preserved part of the sword achieves 1328 g.The blade represents a type XVIa, the cross-guard type 1a and the pommel type I1 according to R.E. Oakeshott typology.There are three marks on the sword from Zyndranowa. On the one side of the grip shank there is an oval recess (1.0 × 1.2 cm) with raised letter “S” in the centre. It is most likely a sign of the blacksmith’s workshop where the blade was made. On both sides of the blade, about 8.5 cm below the cross-guard, there are two different marks made by incrusting with non-ferrous metal. The first is the sign of the cross with split ends (cross fourchée), enclosed in a double circle. The second sign is much more difficult to determine. It resembles the Gothic letter A also enclosed in a double circle. However, it has an additional vertical bar in the middle, so it may be a combination of two letters AA or AR.Swords such as the specimen from Zyndranowa (XVIa, I1 (I1b), 1 (1a)) are popular forms among finds from Poland (about a dozen pieces in this type). There are also specimens with an S-shaped blacksmith’s mark on the grip. The available analogies and typology of the sword discussed here allow us to establish the dating of it to the period between the mid-14th and mid-15th centuries (probably the narrowing down to the beginning of the 15th century will be more adequate). Particularly noteworthy is the similarity to the sword from Ciechanów and the specimen from the collection of the National Museum in Wrocław (a similar typology and a sign with the letter “S”), perhaps they would have been made at the same workshop.The place where the sword of Zyndranowa was found can be associated with the use of the communication and trade route running through the Dukielska Pass in the Middle Ages. It is another find of a medieval sword from the aquatic environment, which is very common in Poland – over 50% of swords from the 10th–15th centuries were discovered in rivers and lakes.en
dc.description.abstractW zbiorach Prywatnego Muzeum Zamkowego „Kamieniec” w Odrzykoniu przechowywany jest miecz odkryty przypadkowo w rzeczce Panna, przepływającej przez miejscowość Zyndranowa (woj. podkarpackie). Zachowany niemal w całości zabytek reprezentuje typ XVIa, 1 (1a), I1 (I1b) w klasyfikacji R.E. Oakeshotta. Na mieczu znajdują się trzy znaki: w pobliżu nasady trzpienia wybito puncą znak kowalski w kształcie litery S, umieszczonej we wklęsłym polu, a po obu stronach głowni – naprzeciw siebie – umieszczono dwa różne znaki miecznicze, inkrustowane żółtym metalem. Jeden z nich to znak rozwidlonego krzyża w podwójnym okręgu, z kolei drugi jest trudniejszy do interpretacji. Przypomina gotycką literę A, również zamkniętą w podwójnym okręgu, ale obecność pionowej kreski w domniemanej literze może wskazywać, iż mamy tutaj do czynienia z inną możliwością, np. kombinacją liter AA lub AR. Miecze analogiczne do okazu z Zyndranowej były powszechne na terenie Polski, głównie pomiędzy połową XIV a połową XV stulecia, z możliwością zawężenia tej chronologii do początków XV stulecia.pl
dc.language.isopl
dc.publisherWydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiegopl
dc.relation.ispartofseriesActa Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica;36pl
dc.rights.urihttps://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
dc.subjectKingdom of Polanden
dc.subjectLittle Polanden
dc.subjectDukielska Passen
dc.subjectLate medievalen
dc.subjectsworden
dc.subjectaquatic finden
dc.subjectKrólestwo Polskiepl
dc.subjectMałopolskapl
dc.subjectPrzełęcz Dukielskapl
dc.subjectpóźne średniowieczepl
dc.subjectmieczpl
dc.subjectznalezisko wodnepl
dc.titleŚredniowieczny miecz z Zyndranowej we wschodniej Małopolscepl
dc.title.alternativeMedieval Sword from Zyndranova in the Eastern Little Polanden
dc.typeArticle
dc.page.number123-141
dc.contributor.authorAffiliationGlinianowicz, Marcin - Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanokupl
dc.contributor.authorAffiliationKotowicz, Piotr N. - Muzeum Historyczne w Sanokupl
dc.identifier.eissn2449-8300
dc.referencesAleksić M. (2007), Mediaeval Swords form Southeastern Europe. Material from 12th to 15th century, Dedra, Belgrade.pl
dc.referencesAlexander D.G. (1985), European Swords in the Collections of Istanbul, part 1, Swords from the Arsenal of Alexandria, „Waffen- und Kostümkunde. Zeitschrift für Gesellschaft für historische Waffen- und Kostümkunde”, 2, s. 81–118.pl
dc.referencesAlexander D.G. (1987), European Swords in the Collections of Istanbul, part 2, „Waffenund Kostümkunde. Zeitschrift für Gesellschaft für historische Waffen- und Kostümkunde”, 1, s. 21–48.pl
dc.referencesAnteins A. (1966), Im Ostbaltikum gefundene Schwerter mit damaszierten Klingen, „Waffen- und Kostümkunde. Zeitschrift der Gesellschaft für historische Waffen- und Kostümkunde”, 2, s. 111–125.pl
dc.referencesBoeheim W. (1890), Handbuch der Waffenkunde, Verlag von E.A. Seemann, Leipzig.pl
dc.referencesBordi Z.L. (2008), Középkori kardok a Székely Nemzeti Múzeum gyűjteményeiben, „Acta Siculica”, s. 241–265.pl
dc.referencesCzajkowski J. (1995), Dzieje osadnictwa historycznego na Podkarpaciu i jego odzwierciedlenie w grupach etnograficznych, [w:] J. Czajkowski (red.), Łemkowie w historii i kulturze Karpat, wyd. II, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Sanok, s. 27–166.pl
dc.referencesGlinianowicz M., Kotowicz P.N. (2009), Dwa nieznane późnośredniowieczne miecze z południowo-wschodniej Polski, [w:] P. Kucypera P. Pudło, G. Żabiński (red.), Arma et Medium Aevum, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 182–197.pl
dc.referencesGłosek M. (1973a), Próba analizy znaków na mieczach średniowiecznych ze zbiorów polskich pod kątem ich rodzimego pochodzenia, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 21.2, s. 325–332.pl
dc.referencesGłosek M. (1973b), Znaki i napisy na mieczach średniowiecznych w Polsce, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.pl
dc.referencesGłosek M. (1984), Miecze środkowoeuropejskie z X–XV w., Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.pl
dc.referencesGłosek M. (1996), Późnośredniowieczna broń obuchowa w zbiorach polskich, Scientia – Naukowa Oficyna Wydawnicza, Warszawa–Łódź.pl
dc.referencesGłosek M., Kajzer L. (1976), Miecze z napisami grupy DIC w Europie Środkowej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 24.2, s. 217–248.pl
dc.referencesGłosek M., Nadolski A. (1970), Miecze średniowieczne z ziem polskich, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź (Acta Archaeologica Lodziensia, 19).pl
dc.referencesHošek J., Košta J., Žákovský P. (2019), Ninth to Mid-sixteenth Century Swords from the Czech Republic in their European Context, part 1, The Finds, The Czech Academy of Sciences, Institute of Archaeology, Prague; The Czech Academy of Sciences, Institute of Archaeology, Brno; National Museum in Prague, Masaryk University in Brno, Prague–Brno.pl
dc.referencesKotowicz P.N., Glinianowicz M. (2011), Późnośredniowieczny miecz z sygnowaną głowicą z okolic Jaślisk w ziemi sanockiej, [w:] O. Ławrynowicz, J. Maik, P.A. Nowakowski(red.), Non Sensistis Gladios, Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 201–218.pl
dc.referencesKrzyszowski A., Michalak A., Stępnik T. (2014), A Medieval Sword with Remains of a Scabbard Excavated in Buk in Greater Poland, „Acta Militaria Mediaevalia”, 10, s. 173–189.pl
dc.referencesKurtyka J. (1996), Południowy odcinek granicy polsko-ruskiej we wczesnym średniowieczu (przed 1340 r.) w świetle źródeł historycznych, [w:] M. Parczewski, S. Czopek (red.), Początki sąsiedztwa. Pogranicze etniczne polsko-rusko-słowackie w średniowieczu, Mitel, Rzeszów, s. 183–204.pl
dc.referencesKuśnierz J. (2010), Wybrane militaria późnośredniowieczne w zbiorach muzeów i kolekcjach prywatnych południowej Lubelszczyzny, „Acta Militaria Mediaevalia”, 6, s. 211–232.pl
dc.referencesLiwoch R. (2006), Miecz ze Stogniowic, „Materiały Archeologiczne”, 36, s. 33–37.pl
dc.referencesLiwoch R. (2010), Późnośredniowieczne zabytki z Krakowa Rakowic, „Materiały Archeologiczne”, 38, s. 107–126.pl
dc.referencesMadyda-Legutko R., Rodzińska-Nowak J., Zagórska-Telega J. (2007), Wyniki dalszych badań na cmentarzysku kultury przeworskiej w Prusieku stan. 25, pow. Sanok, „Rocznik Przemyski. Seria Archeologiczna”, 43.2, s. 61–69.pl
dc.referencesMałowiecki R. (1989), Dwa miecze z Ciechanowa, „Zapiski Ciechanowskie”, 7, s. 130–140.pl
dc.referencesMarek L. (2008), Broń biała na Śląsku XIV–XV wiek, Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław (Wratislavia Antiqua, 10).pl
dc.referencesMarek L. (2014), Europejski styl. Militaria z Elbląga i okolic, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław (Studia Archeologiczne, 47).pl
dc.referencesMarek L. (2017), Średniowieczne uzbrojenie Europy łacińskiej jako Ars Emblematica, Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław (Wratislavia Antiqua, 22).pl
dc.referencesMichalak A. (2007), „A grodzianie […] wyszli naprzeciw z dobytymi mieczami…” Więcej o występowaniu mieczy na Środkowym Nadodrzu w średniowieczu, „Archeologia Środkowego Nadodrza”, 5, s. 199–224.pl
dc.referencesMichalak A. (2015), Broń w wodnej toni. Uwagi o akwatycznych znaleziskach broni późnośredniowiecznej na marginesie odkryć z Lutola Mokrego, [w:] A. Jaszewska, A. Michalak (red.), Woda – żywioł ujarzmiony i nieujarzmiony, VII Polsko-Niemieckie Spotkania Archeologiczne, Materiały z konferencji w Janowcu, 24–25 maja 2012 r., Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział Lubuski, Zielona Góra (Biblioteka Archeologii Środkowego Nadodrza, 8), s. 289–314.pl
dc.referencesMichalak A. (2019), Arma confinii. Przemiany późnośredniowiecznej broni na rubieżach Śląska, Wielkopolski, Brandenburgii i Łużyc, Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza, Zielona Góra.pl
dc.referencesOakeshott R.E. (1964), The Sword in The Age of Chivalry, The Boydell Press, London.pl
dc.referencesOakeshott R.E. (1991), Records of the Medieval Swords, The Boydell Press, Woodbridge.pl
dc.referencesOakeshott R.E. (2000), Sword in Hand. A Brief Survey of the Knightly Sword, Arms & Armor Inc.pl
dc.referencesPinter Z.-K. (2007), Spada şi sabia medievală în Transilvania şi Banat (secolele IX–XIV), Ministerul Culturii şi Culterol, Muzeul Național Brukenthal, Sibiu (Bibliotheca Brukenthal, 7).pl
dc.referencesPolakiewicz W. (1994), Miecz średniowieczny z Czorsztyna, „Rocznik Podhalański”, 6, s. 421–441.pl
dc.referencesPudło P., Żabiński G. (2011), Analiza formalna mieczy ze zbiorów Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, [w:] A. Wyrwa, P. Sankiewicz, P. Pudło (red.), Miecze średniowieczne z Ostrowa Lednickiego i Giecza, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Dziekanowice–Lednica (Biblioteka Studiów Lednickich, 3), s. 19–35.pl
dc.referencesSzope M. (1985), Miecze ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Tarnowie, „Tarnoviana”, s. 205–218.pl
dc.referencesZdaniewicz R. (2011), Dwie oktagonalne głowice mieczy z terenu Górnego Śląska, [w:] O. Ławrynowicz, J. Maik, P.A. Nowakowski (red.), Non Sensistis Gladios, Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 495–504.pl
dc.referencesŻabiński G. (2017), A Late Medieval Sword from River Wisła near Gniew (Mewe) in Pomerelia, „Fasciculi Archaelogiae Historicae”, 30, s. 163–179, https://doi.org/10.23858/FAH30.2017.014pl
dc.referencesŻabiński G., Stępiński J., Biborski M. (2014), Technology of Sword Blades from the La Tène Period to the Early Modern Age. The Case of what is now Poland, Archaeopress, Oxford, https://doi.org/10.2307/j.ctvqmp14zpl
dc.referencesŽákovský P. (2008), Značené vrcholně a pozdně středověké dlouhé meče ze sbírek Městského muzea v Broumově, „Archaeologia Historica”, 33, s. 471–490.pl
dc.referencesŽákovský P. (2011), Zbraně a zbroj z první poloviny 14. století ve střední Evropě, [w:] D. Majer (red.), Král, který létal. Moravsko-slezské pomezi v kontextu středoevropského prostoru doby Jana Lucemburského, Ostravské museum, Ostrava, s. 841–845.pl
dc.contributor.authorEmailGlinianowicz, Marcin - marcin.glinianowicz@gmail.com
dc.contributor.authorEmailKotowicz, Piotr N. - p_kotowicz@o2.pl
dc.identifier.doi10.18778/0208-6034.36.06


Pliki tej pozycji

Thumbnail

Pozycja umieszczona jest w następujących kolekcjach

Pokaż uproszczony rekord

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0
Poza zaznaczonymi wyjątkami, licencja tej pozycji opisana jest jako https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0