Tabu w sztuce. Refleksje pedagogiczne

Abstract

W artykule podjęto zagadnienie przełamywania tabu w sztuce. Wychodząc od samego pojęcia tabu i zmienności jego rozumienia, ukazano projekty artystyczne, w których artyści dokonali prób złamania tabu. Opierając się na analizie obszarów podlegających tabu w XXI wieku Anny Dąbrowskiej, autorka artykułu omawia projekty artystyczne, które wpisują się w wyszczególnione przez Dąbrowską trzy grupy tabu w XXI wieku: to, co przestaje współcześnie być tabu, to, co nadal jest tabu oraz nowe tabuizowane tematy i zachowania. Autorka zadaje pytanie o obecność sztuki dotykającej zakazów społecznych w edukacji estetycznej. Sięgając po pojęcia naczelnego i pomniejszego, wprowadzonych przez Deleuze’a i Guattariego, wskazuje na edukację estetyczną normatywną i mutacyjną.

The article focuses on the issue of breaking taboo in art. Starting from the concept of taboo and variability of understanding of this word, the article presents the artistic projects in which the artists made attempts to break the taboo. Based on the analysis of areas being subject to taboo in the 21st century by Anna Dąbrowska, the author presents the artistic project that matches to the three groups of taboo created by Dąbrowska: what ceases to be taboo, what is still taboo and new taboo topics in contemporary culture. The author asks about the presence of art which affects social bans in aesthetic education. Reaching for the concept of minor and major introduced by Deleuze and Guattari, the author indicates normative and mutative aesthetic education.